монгол үндэстний орон сууц, нутаг сэлгэн нүүдэллэхэд тохирсон, ачих тээхэд хөнгөн, барьж буулгахад авсаархан дугуй хэлбэртэй сууц бөгөөд тооно, унь, хана, хаалга, багана тэргүүтэн яс модтой, өрх, дээвэр, цаваг, туурга, үүд зэрэг бүрээстэй. Дөрөв, тав, зургаан ханатай гэх мэт янз бүрийн хэмжээтэй

урт хормойтой, бүсэлж өмсдөг монгол үндэстний гадуур хувцас, улирлын нөхцөл байдалдаа тохирсон олон төрөлтэй бөгөөд өвөл цагт өмсөхийг нэхий, үстэй дээл, хавар намар өмсөхийг зувцаа, хөвөнтэй дээл, зун өмсөхийг дан болон давхар тэрлэг гэх мэтээр нэрлэнэ

нүүдэлчдийн аж байдалд зохицсон, угсаатны ёс заншлаас үүдэн хэлбэрийн хувьд нутаг нутагт бага зэрэг ялгаатай, хоншоор ээтэн, ул өргөн, зулаг түрийд хавчаар барьж оёсон өргөн түрийтэй, уужим боомтой гутал

а. Эрт дээр үеэс уламжлан ирсэн олон төрлийн наадам тоглоомын ерөнхий нэр; б. Эрийн гурван наадам

сүү, таргийг исгэн нэрсэн архи, шимийн архи

монгол хүүхдийн бүсэлхий, нуруу заримдаа өгзөг, дал орчимд байдаг хөх мэнгэ, хөх толбо

арван хоёр жил болон таван махбодоор нэрлэгдэн тоологдох тоолол

дунд нь мод, захад нь гууль тавьж хийсэн, зэс амсар бугалгатай урт бүрээ

талын адуу, бие жижиг, хүч чадал их, тэсвэртэй, жилийн дөрвөн улиралд бэлчээрээр амьдарна

эмэгтэйчүүдийн өвчнийг эмчлэхэд хэрэглэдэг эмийн ургамал улаан түлээ

мөхлөг нь улаан хоногоос томхон, эрт боловсордог нэгэн зүйл тариа

монголын говь цөлийн үрээр үрждэг, ховор унаган ургамал

зүрх судасны өвчинд хэрэглэдэг эмийн ургамал агар

цагаалжийн төрлийн нэг зүйл өвс, үет монгол

устаж болзошгүй нэлээд тархаж ургасан унаган ургамал, алтан хундага

хөвөн орой бүхий, сөд зэрэг цайны оронд уудаг өвсний зүйлийн нийт нэр

янз далан хэлт чогчиготой адилхан болоод жигүүрийн дотор үе үе цагаан өрвөлөг бүхий нэг зүйл бялзуухай

монгол үндэснийхээ ёс заншлыг умартан гээх

монгол гэрт багана, мангар хүнд эцэг эх түшиг болдог гэсэн санаа

монголчууд бэлгэ дэмбэрлийг эрхэмлэдэг гэсэн санаа

нүүдлийн мал аж ахуй голлон эрхэлж аж төрсөөр ирсэн, оршин амьдарч буй газар нутаг, эрхэлж буй аж ахуйтайгаа зохилдсон өвөрмөц соёл, ёс заншил, нэгдмэл нэг монгол хэлтэй эртний соёлт үндэстэн, монгол хэлтний бүлэгт багтах халх, буриад, барга, баяд, дарьганга, дархад, дөрвөд, захчин, мянгад, өөлд, торгууд, үзэмчин, хамниган, харчин, хорчин, хотгойд цахар зэрэг угсаатны бүлэгтэй

монгол орны газар нутаг, байгаль цаг уур, эрхэлдэг аж ахуйд зохицсон, түүхэн цаг үеийн онцлог, нийгмийн байдал, хэв шинж, ёс заншлыг тусгасан монголчуудын олон зуун жилийн турш өмсөж эдэлж ирсэн уламжлалт хувцас. Монгол хувцас нь толгойн өмсгөл, дээл, хүрэм, хантааз, дотуур хувцас, хөлийн өмсгөлөөс бүрдэнэ