1. Бий гэдгийн эсрэг утгатай үг; байхгүй: үгүй байх (эзгүй байх, байхгүй байх), үгүй дэлгэрэнгүй...
болгох (а. Байхгүй болгох; б. [шилжсэн] Алах, устгах) - Монголын хуучин заншилд лам, эцэг, эхийг гурван ачтай гэдэг байжээ. Гурван ачтан хүүгээ үгүй болгох гэдэг ямар хачин хэрэг вэ. Ц.Дамдинсүрэн. Ламын рашаан., үгүй болох (а. Байхгүй болох, алга болох; б. [шилжсэн] Үрэн таран болох; в. цээр Нас барах; үхэх) - Цэцэгмаа одоо сайн багш үгүй тул хотод дэмий суух хэрэггүй гэж нутагтаа харив. Ц.Дамдинсүрэн. Багш шавь хоёр., үгүй хийх (а. Алга болгох; байхгүй болгох; б. [шилжсэн] Үрэн таран хийх; в. цээр Устгах, алах, үхүүлэх), *аманд ч үгүй, хамарт ч үгүй (хаанаа ч хүрэхгүй), *наашаа ч үгүй, цаашаа ч үгүй (гацах, нэг газраа удаан байх), үгүй гэж уйлдаггүй, бий гэж бардамнадаггүй [зүйр цэцэн үг] (даруу байх, байгаа байдалдаа зохицох), үгүй юм үхрээс хашин [зүйр цэцэн үг] (байхгүй юмыг яах ч аргагүй), уулгүй талд усгүй цөлд, засаггүй ноён цусгүй дайтна [оньсого] (шатар тоглох);үгүй байх | эзгүй байх, байхгүй байх |
үгүй болгох | а. Байхгүй болгох; б. [шилжсэн] Алах, устгах |
үгүй болох | а. Байхгүй болох, алга болох; б. [шилжсэн] Үрэн таран болох в. [цээр] Нас барах үхэх |
үгүй хийх | а. Алга болгох байхгүй болгох; б. [шилжсэн] Үрэн таран хийх в. цээр Устгах, алах, үхүүлэх |
аманд ч үгүй хамарт ч үгүй | хаанаа ч хүрэхгүй |
наашаа ч үгүй цаашаа ч үгүй | гацах, нэг газраа удаан байх |
үгүй гэж уйлдаггүй бий гэж бардамнадаггүй | даруу байх, байгаа байдалдаа зохицох |
үгүй юм үхрээс хашин | байхгүй юмыг яах ч аргагүй |
уулгүй талд усгүй цөлд засаггүй ноён цусгүй дайтна | шатар тоглох |
яагаад үгүй гэж | а. Яагаад татгалзаж байгаа юм; б. Тэгэлгүй яахав |
огтхон ч үгүй | бүрмөсөн үгүй гэж татгалзах |
үгүй хоосон | юу ч үгүй, маш ядуу |
үгүй ядуу | туйлын ядуу |
үгүй хүн туслаач үнэнч хүн хайрлаач | байхгүй хүн байхгүйн зовлонг мэдэх гэсэн санаа |
өвөл зунгүй | өвөл зун ялгаагүй |
өглөө үдэшгүй | өглөө үдэш бүр |
сайн муугүй | сайн муу цөм холилдон |
хот хөдөөгүй | хот хөдөө хаа сайгүй |
хөгшин залуугүй | хөгшин залуу бүгдээрээ |
энд тэндгүй | энд тэнд, хаа сайгүй |
эр эмгүй | эрэгтэй эмэгтэй цөмөөрөө, бүгдээрээ |
Тус толь нь Мөнхгал компанийн зөвшөөрлөөр монгол бичгийн 'Menksoft 2012' үсгийн тиг хэрэглэж байна.
Тус толийн талаарх санал хүсэлтээ
contact@mongoltoli.mn хаягаар ирүүлнэ үү.
© Монгол хэлний их тайлбар толь 2016 он