ТАРГАН

1. Хүн, амьтны мах мариа зузаан, өөх их - Юу ч гэсэн модоо барьсан улс гэнэ билээ гэж тарган шар хүн мөчөөгөө дэлгэрэнгүй... Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., тарган мал (хүч тэвээрэг сайтай, тарга ихтэй мал), тарган үхэр (тарга сайн авсан үхэр), тарган хүн (мах мариа, өөх ихтэй хүн), онд тарган орох (өвлийг царигтай туулах), тарган намар (юм бүхэн элбэг дэлбэг болсон баян намар), тарган цатгалан [хоршоо] (хүч тарга ихтэй, тэнхээ тамир сайтай) - Бүх лам нарын зүс царай тунгалаг, бие бялдар сайтай бөгөөд тарган цатгалан, сахлаг үстэй дугуй булган малгай, шар торгон дээлэн дээрээ өргөн ягаан дурдан орхимжийг сулхан ороож үзүүрийг доош намируулжээ. Д.Намдаг. Цаг төрийн үймээн., баян тарган [хоршоо] (элбэг хангалуун, дутагдах гачигдах зүйлгүй), махлаг тарган [хоршоо] (мах мариа сайтай), ардаг тарган [хоршоо] (морь малын уналга эдэлгээнд хавьд ороогүй, хүч тарга сайтай байгаа нь) - Хоёр том хүү нь өртөө ацаглаж, ардаг тарган морь сэлгүүлэн унаж, суугаа унтаж, босоо хооллож явдаг. С.Эрдэнэ. Намрын сүүлчийн бороо., тарган морь сайнд тоологдох, баян хүн цэцэнд тооцогдох [зүйр цэцэн үг] (цөвүүн цагт сайн мууг ялгахад бэрх гэсэн санаа), тарган мал тал бүрийн ашигтай, тарган хүн тал бүрийн өвчтэй [зүйр цэцэн үг] (таргалах эрүүл мэндэд хортой гэсэн санаа);


2. Өөхтэй: тарган мах (өөх ихтэй мах).

тарган мал хүч тэвээрэг сайтай, тарга ихтэй мал
тарган үхэр тарга сайн авсан үхэр
тарган хүн мах мариа, өөх ихтэй хүн
онд тарган орох өвлийг царигтай туулах
тарган намар юм бүхэн элбэг дэлбэг болсон баян намар
тарган цатгалан хүч тарга ихтэй, тэнхээ тамир сайтай
баян тарган элбэг хангалуун, дутагдах гачигдах зүйлгүй
махлаг тарган мах мяраа сайтай
ардаг тарган морь малын уналга эдэлгээнд хавьд ороогүй, хүч тарга сайтай байгаа нь
тарган морь сайнд тоологдох баян хүн цэцэнд тооцогдох цөвүүн цагт сайн мууг ялгахад бэрх гэсэн санаа
тарган мал тал бүрийн ашигтай тарган хүн тал бүрийн өвчтэй таргалах эрүүл мэндэд хортой гэсэн санаа
тарган мах өөх ихтэй мах