Монгол хэлний их тайлбар толь

А Б В Г Д Е Ё Ж З И К Л М Н О Ө П Р С Т У Ү Ф Х Ц Ч Ш Э Ю Я

ЗАЙ I

1. Хоёр юмны хоорондох хол, ойрын хэмжээ - Тэр амьтан машин хоёрын хоорондох зай ер ойртохгүй байлаа. дэлгэрэнгүй... зай багатай (ойрхон), зай ихтэй (хол), холын зайд уралдах (газрын холд уралдах), *зайны сургалт (багш, шавь хоёр заавал нүүр тулан танхимд хичээллэх бус, гэрийн даалгавар хийх, зөвлөгөө авах гэх мэт хэлбэрээр явуулах сургалт);

2. Ямар нэг юмны багтаамж, агуулах зай завсар, сул хоосон газар, хөндий: зай авах (а. Юмны газар авах, тархах; б. Юмны хооронд сул дэлгэрэнгүй...

3. Завсар чөлөө, зав: зай олох (бултан зугтаах, хулжих завшаан олох), зай өгөх (зав чөлөө олгох), зай завгүй дэлгэрэнгүй...ажиллах (амсхийх чөлөөгүй ажиллах), зай завсар [хоршоо] (а. Хоёр юмны хоорондох хөндий газар; б. Ясны үе - Дэлхий дахины ёс зүй нь үхрийн ясны зай завсартай адил. В.Инжаннаши. Хөх судар; в. Цаг хугацааны чөлөө зай, сиймхий зай, сул чөлөө - Энэ үгийг сонсоод, зай завсар гарч, цэрэг зогсох нь магадгүй. В.Инжаннаши. Хөх судар), зав чөлөө ~ чөлөө зай [хоршоо] (зав зай) - Захиаг минь үл даван зай чөлөө алдалгүй… В.Инжаннаши. Хөх судар., зай ч байна, лай ч байна [зүйр цэцэн үг] (а. Амжих цаг байна; б. Ашигтай, ашиггүй юм аль алин нь байна гэсэн санаа);

4. [шилжсэн] Эв эе алдах, түнжин хагарах байдал - Сэмээр манай улсын зай завсрыг үзэж, их хэм үүсгэсүгэй хэмээн худлаар алдаршуулан… дэлгэрэнгүй...

зай багатай	ойрхон
зай ихтэй	хол
холын зайд уралдах	газрын холд уралдах
зайны сургалт	багш, шавь хоёр заавал нүүр тулан танхимд хичээллэх бус, гэрийн даалгавар хийх, зөвлөгөө авах гэх мэт хэлбэрээр явуулах сургалт
зай авах	а. Юмны газар авах, тархах б. Юмны хооронд сул чөлөө гаргах
зай тавих	бусдын өмнө саад болохгүй зайлж өгөх
зай үлдээх	ажил баримжаалах, төлөвлөгөө тогтоох зэрэгт нөөц цаг зав, хөрөнгө тооцоолон үлдээх
ширээ тавих зай	ширээ багтах газар
зай олох	бултан зугтаах, хулжих завшаан олох
зай өгөх	зав чөлөө олгох
зай завгүй ажиллах	амсхийх чөлөөгүй ажиллах
зай завсар	а. Хоёр юмны хоорондох хөндий газар; б. Ясны үе - Дэлхий дахины ёс зүй нь үхрийн ясны зай завсартай адил. В.Инжаннаши. Хөх судар; в. Цаг хугацааны чөлөө зай, сиймхий зай, сул чөлөө - Энэ үгийг сонсоод, зай завсар гарч, цэрэг зогсох нь магадгүй. В.Инжаннаши. Хөх судар
зав чөлөө чөлөө зай	зав зай
зай ч байна, лай ч байна	а. Амжих цаг байна б. Ашигтай, ашиггүй юм аль алин нь байна гэсэн санаа