ЖААХАН

1. Хэмжээгээр бага, жижиг: жаахан бие (жижигхэн бие), жаахан хүүхэд (бага насны дэлгэрэнгүй...


2. Яльгүй, ялихгүй: жаахан идэх (бага идэх) - Би гэртээ ороод жаахан идэх уух юм бэлдье. Р. дэлгэрэнгүй... жаахан өвдөх (бага зэрэг өвдөх) - Зүрх жаахан өвдөх юм. П. Баярсайхан. Хөгшид., жаахан томдох (үл ялиг том байх) - Таны цамц жаахан томджээ дээ. Б.Полевой. Эцсийн бүлэгт., жаахан хулгах (бага зэрэг айх), жаахан шуугих (ялимгүй шуугиан гарах), жаахан явах (хэсэгхэн явах), жаахан ядрах (багаахан ядрах) - Ээж жаахан ядрах янзтай. Б. Бааст. Уйтай сэрүүн намар; маш жаахан (нэн өчүүхэн), тун жаахан (ялимгүй бага) - Цас ороогүй дээр алтан зул түүж авахгүй бол тун жаахан үлдсэн байв. Д. Наваансүрэн. Уулын нууц., хариугүй жаахан (маш жижиг) - Горзойсон хөх царайтай хариугүй жаахан юм байсан санагдаж байна. Ж. Пүрэв. Аянга;
3. Түр, түр зуур, хэсэг зуур: жаахан унтах (дугхийх, нүдний хор гаргах) - Чи жаахан унт. П.Хорлоо. Багш., жаахан хүлээх (түр хүлээх) - Та жаахан хүлээх л болж дээ хэмээн нухацтай сануулжээ. Л. Чойжилсүрэн. Дилав хутагт., жаахан хоцрох (яльгүй хоцрох), жаахан хэвтэх (хэсэгхэн зуур хэвтэх, түр хажуулах) - Эм уусан хүн заавал жаахан хэвтэх ёстой гэж өвөөг хэлэхэд би ч орон дээр гарав. Д. Цэдэв. Охины яриа;
4. Балчир бага нас: жаахан байхад (бага балчир байхад) - Намайг жаахан байхад аав цэрэгт яваад буцаж ирээгүй гэдэг юм. дэлгэрэнгүй... жаахандаа сурах (бага насандаа сурах);
5. Аар саар, жаал зугаа, бага сага: жаахан суух (өчүүхэн суух) - Буруу зөв талын минь хоёр морь жаахан суух аястай хурд нь дэлгэрэнгүй... Ж. Саруулбуян. Хул алаг бид хоёр., жаахан ярих (аар саар юм ярих) - Жаахан ярьж цаг хожив. Ц.Ням-Осор. Юу гэнээ хө;

6. Юу ч үгүй, тун бага: жаахан жуухан [хоршоо] (аар саар, бага сага, элдэв янз) - Бадрангуй жаахан жуухан юм төхөөрч бэлдэн дэлгэрэнгүй... С. Лочин. Сэгэлийн өнгө., жаахан жаахан (бага бага) - Жаахан жаахнаар зуураад бай. Б.Бааст. Хяруу унасан цагаар., жаахан жаахан идэх (бага багаар идэх), жаахан жаахан явах (ойр ойрхон явах).

жаахан бие жижигхэн бие
жаахан хүүхэд бага насны хүүхэд
жаахан гэр өөвгөр жижиг гэр
жаахан дутуу цөөхөн дутуу, бага зэрэг дутуу
жаахан илүү үл ялиг илүү
жаахан өвс багахан өвс
жаахан идэх бага идэх
жаахан өвдөх бага зэрэг өвдөх
жаахан томдох үл ялиг том байх
жаахан хулгах бага зэрэг айх
жаахан шуугих ялимгүй шуугиан гарах
жаахан явах хэсэгхэн явах
жаахан ядрах багаахан ядрах
маш жаахан нэн өчүүхэн
тун жаахан ялимгүй бага
хариугүй жаахан маш жижиг
жаахан унтах дугхийх, нүдний хор гаргах
жаахан хүлээх түр хүлээх
жаахан хоцрох яльгүй хоцрох
жаахан хэвтэх хэсэгхэн зуур хэвтэх, түр хажуулах
жаахан байхад бага балчир байхад
жаахандаа сурах бага насандаа сурах
жаахан суух өчүүхэн суух
жаахан ярих аар саар юм ярих
жаахан жуухан аар саар, бага сага, элдэв янз
жаахан жаахан бага бага
жаахан жаахан идэх бага багаар идэх
жаахан жаахан явах ойр ойрхон явах

Уйгаржин бичгийн дуудлагыг оруулж өгөх хэрэгтэй байна бас Уйгаржин бичиг нь буруу байна. http://toli.query.mn/dictionary_items/15752

Жигаахан

Зочин 2015-12-27 21:27:41