Монгол хэлний их тайлбар толь

А Б В Г Д Е Ё Ж З И К Л М Н О Ө П Р С Т У Ү Ф Х Ц Ч Ш Э Ю Я

ХАВСРАХ I

1. Юмыг хавтгай талаар нь нийлүүлэх: алга хавсрах (хоёр гарын алгыг нийлүүлэн наманчлах) - Алга дэлгэрэнгүй.... Н.Банзрагч. Зам., гар хавсрах (гарыг зөрүүлэн ёслох) - Мэргэн дүүгийн сэтгэлийг танин мэдсэн билээ хэмээн гар хавсран ёслов. Сүн улсын хүйтэн уулын бичиг., мах хавсрах (мах хавтгайлж нийлүүлэх) - Хоёр хонины мах хавсрах хэрэгтэй шүү. Н.Банзрагч. Зам;

2. Монгол үндэсний бөхийн барилдаанд хавсраа мэх хийх - Шургааг шиг урт атлаа майга хөлөө хагас дугуйлан хавсарч салхи сэвэлзтэл хорь гуч эргээд дэлгэрэнгүй... С.Эрдэнэ. Буурал найз минь., хавсрах мэх (барьц халж нөгөө хүний хүчийг нэг талд нь төвлөрүүлж хүчилсэн талын хөл дээр өөрийнхөө тэр талын хөлөөр цочмог орхидог мэх), барьцгүй хавсрах (барьц авалгүй хавсрах мэх хийх), барьцтай хавсрах (зодог шуудгийн аль нэгтэйгээс барьж хавсрах мэхийг хийх);

3. Хамтрах, ажил хэргийг хамтран үйлдэх - Цэргүүд энд ирсээр улс төр, байлдааны бэлтгэл сургууль хийхээс гадна харуул манаа, эргүүл хилийн хайчийн дэлгэрэнгүй... болов. Н.Надмид. Хүлээс алдарсан нь., хүч хавсрах (хүчээ нийлүүлэх, хүчээ хамтатгах) - Магсаржав их Орос улсын цэргүүдтэй хүчин хавсарч муу хулгайг хядан арилгаж хөнөөв. С.Удвал. Их хувь заяа., хавсран байлдах (хамтран байлдах, хүч нийлүүлэн байлдах) - Урвагчид хүчин хавсран босож, Хөшөө модон тосгоныг эзлэв. Н.Батбаяр. Өндөрт хатгасан туг;

4. [шилжсэн] Хоёр зүйлийн үүргийг хослон гүйцэтгэх, хослон биелүүлэх: хавсран ажиллах (үндсэн ажлынхаа хажуугаар чөлөөт цагаараа дэлгэрэнгүй...

алга хавсрах	хоёр алгыг нийлүүлэх
гар хавсрах	гарыг зөрүүлэн ёслох
мах хавсрах	мах хавтгайлж нийлүүлэх
хавсрах мэх	барьц халж нөгөө хүний хүчийг нэг талд нь төвлөрүүлж хүчилсэн талын хөл дээр өөрийнхөө тэр талын хөлөөр цочмог орхидог мэх
барьцгүй хавсрах	барьц авалгүй хавсрах мэх хийх
барьцтай хавсрах	зодог шуудгийн аль нэгтэйгээс барьж хавсрах мэхийг хийх
хүч хавсрах	хүчээ нийлүүлэх, хүчээ хамтатгах
хавсран байлдах	хамтран байлдах, хүч нийлүүлэн байлдах
хавсран ажиллах	үндсэн ажлынхаа хажуугаар чөлөөт цагаараа өөрийн юм уу бусад байгууллагад хөдөлмөрийн гэрээгээр өөр ажил, албан тушаалыг зохих цалин хөлстэйгөөр гүйцэтгэх