БЯЦХАН

1. Бага, жижиг, цөөхөн, өчүүхэн, жаахан: бяцхан амьтан (өчүүхэн жаахан амьтан), бяцхан дэлгэрэнгүй... (жижиг сав), бяцхан зуур (хэсэг зуур) - Гэтэл тэд нар бяцхан зуур цай ууж... Д.Нацагдорж. Зохиолын түүвэр., бяцхан алтан хундага [ургамал] (алтан хундага цэцэгтэй адилавтар өвс; жил эцэслэн тэргүүлэгч цэцгийн хамт цэцэглэнэ), бяцхан доголон ханчир [амьтан] (хүзүү толгой харавтархан улаан бидэртэй, ар жигүүр сүүлийн чандар шаравтархан, зүлэг газар орших шувуу), бяцхан тарс [амьтан] (эрэгчин тарс), бяцхан хархираа [амьтан] (тогорууны намын, янз дэглийтэй адилавтар, үнсэн өнгөтэй, хүзүү хар, хошуу урт, нүдний зовхинд нэлээд өрвөлөгтэй, нэг тохой илүү өндөр шувуу), бяцхан хонгор галуу [амьтан] (их хонгор галуутай адилавтар, бие бяцхан галуу), бяцхан хөх галуу [амьтан] (хөх галууны бага нь);


2. Нас бага: бяцхан хүүхэд (бага хүүхэд) - Соль арван найман настай байхдаа туранхай бяцхан хүүхэд байсан.дэлгэрэнгүй... бяцханаасаа хүүхэнцэр, бяруунаасаа буханцар [зүйр цэцэн үг] (хүүхэд багачуудын их зан гаргах, томчуудын хэрэгт дурлах явдлыг шүүмжилсэн хэллэг);
3. Өвчин: бяцхан зэрэг (улаан нүд өвчин), бяцхан зэрэг сувилах (а. Улаан нүд өвчнөөр өвдөх; б. Улаан нүд өвчнийг дэлгэрэнгүй...
бяцхан амьтан өчүүхэн амьтан
бяцхан сав жижиг сав
бяцхан зуур хэсэг зуур
бяцхан алтан хундага алтан хундага цэцэгтэй адилавтар өвс жил эцэслэн тэргүүлэгч цэцгийн хамт цэцэглэнэ
бяцхан доголон ханчир хүзүү толгой харавтархан улаан бидэртэй, ар жигүүр сүүлийн чандар шаравтархан, зүлэг газар орших шувуу
бяцхан тарс эрэгчин тарс
бяцхан хархираа тогорууны намын, янз дэглийтэй адилавтар, үнсэн өнгөтэй, хүзүү хар, хошуу урт, нүдний зовхинд нэлээд өрвөлөгтэй, нэг тохой илүү өндөр шувуу
бяцхан хонгор галуу их хонгор галуутай адилавтар, бие бяцхан галуу
бяцхан хөх галуу хөх галууны бага нь
бяцхан хүүхэд бага хүүхэд
бяцханаасаа хүүхэнцэр, бяруунаасаа буханцар хүүхэд багачуудын их зан гаргах, томчуудын хэрэгт дурлах явдлыг шүүмжилсэн хэллэг
бяцхан зэрэг улаан нүд өвчин
бяцхан зэрэг сувилах а. Улаан нүд өвчнөөр өвдөх; б. Улаан нүд өвчнийг сувилах