Анхилмал сайхан үнэртэй зүйлийг талхалж найруулан хийсэн, бурхан тахил, гэр орон зэргийн ариутгалд хэрэглэх зүйл: дэлгэрэнгүй...хүж барилцах ёс (монголчуудын дунд дэлгэрсэн ах дүү бололцох уламжлалт нэг ёс заншил: төрсөн ах дүүгүй ганц бие хүмүүс хоорондоо хүж барилцаж, ах дүү болдог: хүж барьж, ном уншуулаад эрхий хурууныхаа цусыг гаргаж, бие биедээ амсуулна - Тэр хоёр бол хүж барилцсан ах дүү нар байгаа юм. Яриа), хүж барих (а. Хүж асаах; б. [хуучирсан] Хүж асаан тэнгэрт мөргөн ёсолж, журмын ах дүү бололцох), хүж уугиулах (хүж асаан үнэртүүлэх) - Хүж уугиулан сууна. Ц.Уламбаяр. Зовлон жаргал., хүж шатаах (хүж асаах), хүжний онгоц (хүж агуулах, уугиулах уртхан сав), хүжний үнэр (хүжний анхилам сайхан үнэр) - Энэхэн хоромд ордонд огт чимээ аниргүй, зөвхөн Богдын амьсгаа авах нь тод сонстож, арц хүжийн үнэр анхилна. С.Удвал. Их хувь заяа., хүжний утаа (хүж асаахад гарах утаа) - Улаан шар жанч нь дэлхийгээ дүүрээд тунална, улаан шар хүжний утаа огторгуйгаа дүүрээд анхилна. Д.Равжаа. Зохиолын эмхэтгэл., хүжний хатгуур (хүж хатгаж асаах хэрэгсэл), арц хүж [хоршоо] (шатаан үнэр гаргах зүйл) - Арц хүжийн үнэр ханхалсан, ариун сайхан газар байлаа. “Цог” сэтгүүл., зул хүж [хоршоо] (шашны ном уншихад, асааж уугиулдаг зүйл) - Хатан нь ихэд сандарч бурхандаа зул хүж өргөөд л зогсоо чөлөөгүй мөргөөд байжээ. С.Дашдэндэв. Улаан наран., үнэртэн хүжис [хоршоо] (анхилам сайхан үнэртэй зүйлс), хүж өвс [ургамал] (угийн хэсэг нь модлог, иш салаа маш олон, бариулгүй навчтай, олон наст өвслөг ургамал: шатаахад сайхан үнэр гарна: бүхэл өвс нь эмд орно), хүж хорхой [амьтан] (хүж мэт уртлаг хэлбэртэй нэгэн зүйл шимэгч хорхой, бохир ус идээгээр дамжин хүн малын гэдсэнд ойр бойжно), хүж өвс [ургамал] (угийн хэсэг модлог, иш салаа маш олон, бариулгүй навчтай олон наст өвс: бүхэл өвс нь эмийн найрлагад орно, шатаахад сайхан үнэр гарна), лууны хүжин мод [ургамал] (дүгрэг навчтай, үр цэцэг байхгүй, маш өндөр, шүүс ихтэй нэгэн зүйл мод), хүжинд дөлгүй, хүргэнд нулимсгүй [зүйр цэцэн үг] (хар элгийн хүнээс харамсах сэтгэл гарахгүй гэсэн санаа).
- хүж барилцах ёс - монголчуудын дунд дэлгэрсэн ах дүү бололцох уламжлалт нэг ёс заншил төрсөн ах дүүгүй ганц бие хүмүүс хоорондоо хүж барилцаж, ах дүү болдог хүж барьж, ном уншуулаад эрхий хурууныхаа цусыг гаргаж, бие биедээ амсуулна.
- хүж барих - а. Хүж асаах; б. [хуучирсан] Хүж асаан тэнгэрт мөргөн ёсолж журмын ах дүү бололцох ёс хийх
- хүж уугиулах - хүж асаан үнэртүүлэх
- хүж шатаах - хүж асаах
- хүжний онгоц - хүж агуулах, уугиулах уртхан сав
- хүжний үнэр - хүжний анхилам сайхан үнэр
- хүжний утаа - хүж асаахад гарах утаа
- хүжний хатгуур - хүж хатгаж асаах хэрэгсэл
- арц хүж - шатаан үнэр гаргах зүйл
- зул хүж - шашны ном уншихад, асааж уугиулдаг зүйл
... үргэлжлүүлэн харах ...- үнэртэн хүжис - анхилам сайхан үнэртэй зүйлс
- хүж өвс - угийн хэсэг нь модлог, иш салаа маш олон, бариулгүй навчтай, олон наст өвслөг ургамал шатаахад сайхан үнэр гарна бүхэл өвс нь эмд орно
- хүж хорхой - хүж мэт уртлаг хэлбэртэй нэгэн зүйл шимэгч хорхой, бохир ус идээгээр дамжин хүн малын гэдсэнд ойр бойжно
- хүж өвс - угийн хэсэг модлог, иш салаа маш олон, бариулгүй навчтай олон наст өвс бүхэл өвс нь эмийн найрлагад орно, шатаахад сайхан үнэр гарна
- лууны хүжин мод - дүгрэг навчтай, үр цэцэг байхгүй, маш өндөр, шүүс ихтэй нэгэн зүйл мод
- хүжинд дөлгүй хүргэнд нулимсгүй - хар элгийн хүнээс харамсах сэтгэл гарахгүй гэсэн санаа
Ижил үг
