ӨНЧИН

1. Эцэг эхгүй болон эцэг эхийн аль нэг нь нас барсан: өнчин охин (эцэг эхгүй, эсвэл эх эцгийн аль нэг дэлгэрэнгүй...


2. Мал, амьтны хөхүүл үедээ эхээсээ салсан нь: өнчин ботго (хөхнөөсөө гараагүй байхдаа эхээсээ хагацсан ботго) - Өвгөн загасчны дэлгэрэнгүй... Д.Пүрэвдорж. Нар тойрсон зам., өнчин хурга (эхгүй хөхүүл хурга) - Өнчин хургаа угждаг болов. Д.Цэвэгмид. Хоньчин Найдан., өнчин ишигний гарзгүй (малын хорогдолгүй) - Манай говийн сайн малчдыг тэрхүү салхи шуурга тойроогүй атал ижил малтай, ихэр бууцтай байж байгаад нэг нь нийгмийн мал сүргийг алдаж осолдож байхад нөгөө нь өнчин ишигний гарзгүй өнтэй сайхан хаваржиж байгаа жишээ үүнийг гэрчилж байна. Ш.Цэен-Ойдов. Хоёр говийн хайлаас;

3. [шилжсэн] Оорцог, ганц, ганцаар: өнчин мод (ойролцоо модгүй газар ганцаар ургасан мод) - Замын хажуудах өнчин модонд олон юм дэлгэрэнгүй... “Цог” сэтгүүл., өнчин саримс (хэлтэсгүй ганц саримс, эр саримс), өнчин элэг (элэгний жижиг салбар дэлбэ), өнчин толгой (а. Ганц бие хүн; б. Тал газарт буй ганц жижиг толгой - Өнчин толгойн орой дээрээс хонио дурандав. Д.Мягмар. Өгүүллэгүүд; в. Гэрийн хатавчны ханын богино толгой), өнчин хавирга (малын сүвээний богино хавирга) - Өнчин хавиргатай сүвээтэй гуя өглөө. “Цог” сэтгүүл., өнчин мөр (ганц хүний мөр) - Өнчин мөрийн харгайгаар аймаг хошуу хэрэн хэсээ юү. З.Баттулга. Уяхан Замбуутив., өнчин тархи (тархины гүнд байх дотоод шүүрлийн булчирхай), өнчин хайлаас (ганцаар ургасан хайлаас мод), *өнчин хайлаас шиг (төрөл садангүй ганцаар хүн) - Наадахаас чинь болоод л өөрөө өнчин хайлаас шиг яваа юм шүү дээ. Д.Гарамжав. Нэгэн өглөө., өнчин хонгорцгоно [ургамал] (ягаан өнгийн цэцэг бүхий сагс баг цэцэгтэй, навч нь цагаан үсэрхэг, босоо иштэй, олон наст өвс).

өнчин охин эцэг эхгүй, эсвэл эх эцгийн аль нэг нь нас барсан охин
өнчин үлдэх~өнчин хоцрох харж хандах хүнгүй ганцаар үлдэх
өнчин бэлэвсэн гэр бүл, хамаатан садан зэрэг дотнын хүмүүс болон хань ижил нь нас барсан хүн
өнчин өрөөсөн гэр бүлийн хэн нэгэн нь нас барсан ам бүл дутуу хүмүүс
өнчинг асарвал хүн болдог, өргүүлдгийг асарвал мал болдог харж хандах хүнгүй хүнийг өргөн тэтгэвэл сайн хүн болж хүмүүжих, ядарч туйлдсан малыг сайн тэжээвэл сэхдэг гэсэн санаа
өнчин ботго хөхнөөсөө гараагүй байхдаа эхээсээ хагацсан ботго
өнчин хурга эхгүй хөхүүл хурга
өнчин ишигний гарзгүй малын хорогдолгүй
өнчин мод ойролцоо модгүй газар ганцаар ургасан мод
өнчин саримс хэлтэсгүй ганц саримс, эр саримс
өнчин элэг элэгний жижиг салбар дэлбэ
өнчин толгой а. Ганц бие хүн; б. Тал газарт буй ганц жижиг толгой Өнчин толгойн орой дээрээс хонио дурандав. Д.Мягмар. Өгүүллэгүүд в. Гэрийн хатавчны ханын богино толгой
өнчин хавирга малын сүвээний богино хавирга
өнчин мөр ганц хүний мөр
өнчин тархи тархины гүнд байх дотоод шүүрлийн булчирхай
өнчин хайлаас ганцаар ургасан хайлаас мод
өнчин хайлаас шиг төрөл садангүй ганцаар хүн
өнчин хонгорцгоно ягаан өнгийн цэцэг бүхий сагс баг цэцэгтэй, навч нь цагаан үсэрхэг, босоо иштэй, олон наст өвс