II  

Барилддаг хүн, барилдах спорт, биеийн тамираар мэргэшсэн хүн - Монгол бөх зодог шуудгаа маш эрхэмд үздэг. дэлгэрэнгүй...Ж.Дамдин. Монгол бөх., бөх амлах (а. Цолтой бөх цолгүй хүнийг, их цолтой нь багатайгаа барилдахаар нэр зааж авах; б. Бөхийн нэр, цол зэргийг барилдахын өмнө өндөр дуугаар дуудаж сонсгох), бөх болгох (барилддаг болгох) - Аль бие бялдартай, эрэмгий сайн чадалтай, уран сайхан ноцолдолгоотой эрчүүдийг бөх болгож бэлтгэх хэрэгтэй. Ж.Дамдин. Монгол бөх., бөх гарах (а. Бөх барилдахаар зэхэж, засуулч дээр хүрч ирэх; б. Бөх болох), бөх гоцлох (учраа бөх байгүй учир давсанд тооцох, гоц мөргөх, хий мөргөх, хийлэх), бөх давах (учраагаа дийлэх), бөх засах (засуулч хариуцсан бөхөө барилдуулах, заримдаа арга мэх заах, нөгөө бөхийн сул талыг сэм мэдэгдэх), бөх тавих (засуулч ирсэн бөхөө барилдуулахаар залж явуулах, үзүүр түрүүний хоёр бөхийг бол бүх засуулчин хормой дэвсэж, ойчин тусаж залж явуулна), бөх хайрцаглах (хав дөрвөлжин барих), бөх цоллох (бөхийн нэр, цол гуншинг олноо дуудан сонсгох), бөх шавах (бөх хүн барилдахын өмнө хоёр гуя дэлдэн алгадах); бөхийн ам (угтуул бөхийн учраагаа сонгох нь), бөхийн аранга (унадаг ч үгүй, хаядаг ч үгүй, барилдаж байгаа хүнээ их зовоодог зэгсэн уяа бөх), бөхийн бай (давсан бөхөд олгох бай шагнал), бөхийн гуншин (цол ахихгүй тохиолдолд нэг цолын дотор нэмж өгсөн чимэг), бөхийн даваа (а. Барилдах удаа үе; б. Дийлж давсан нь), бөхийн засуул(ч) (барилдах үед бөхөд мэх хэлж сургах хүн), бөхийн зодог шуудаг (барилдахдаа өмсдөг өмсгөл), бөхийн малгай (а. Бөх хүний толгойн өмсгөл; б. Барилдахаар гарахдаа өмсдөг дөрвөн талтай, зургаан хөвөөтэй, оройдоо сампинтай жанжин малгай), бөхийн мэх (барилдахад хэрэглэх арга, ялах арга ухаан), бөхийн оноо (хэн хэнтэй барилдахыг зааж хийсэн бүртгэл), бөхийн сорилго (монгол бөх сургадаг уламжлал), бөхийн цол (давсан тоогоор бодож тусгайлан олгодог улсын цол; начин, харцага, заан, гарьд, арслан, аварга), бөхийн хорхойтой хүн (бөхийн барилдаан үзэж бахдан баясах дуртай хүн), бөх хүн бүдүүн өвсөнд [зүйр цэцэн үг] (сэрэмж болгоомжгүй бол ямар ч хүн гэнэдэж мэднэ гэсэн санаа), бөх бөхийн дэвэх нь өөр, бүргэд, харцгайн шүүрэх нь өөр [зүйр цэцэн үг] (юм үзэгдэл, хэрэг явдал бүр өөрийн онцлог, нөхцөлтэй гэсэн санаа), бөхийн дээр бөх, эрийн дээр эр [зүйр цэцэн үг] (эрдэм чадварт хязгаар байдаггүй гэсэн санаа).

• бөх амлах - а. Цолтой бөх цолгүй хүнийг, их цолтой нь багатайгаа барилдахаар нэр зааж авах; б. Бөхийн нэр, цол зэргийг барилдахын өмнө өндөр дуугаар дуудаж сонсгох
• бөх болгох - барилддаг болгох
• бөх гарах - а. Бөх барилдахаар зэхэж, засуулч дээр хүрч ирэх; б. Бөх болох
• бөх гоцлох - учраа бөх байгүй учир давсанд тооцох, гоц мөргөх, хий мөргөх, хийлэх
• бөх давах - учраагаа дийлэх
• бөх засах - засуулч хариуцсан бөхөө барилдуулах, заримдаа арга мэх заах, нөгөө бөхийн сул талыг сэм мэдэгдэх
• бөх тавих - засуулч ирсэн бөхөө барилдуулахаар залж явуулах, үзүүр түрүүний хоёр бөхийг бол бүх засуулчин хормой дэвсэж, ойчин тусаж залж явуулна
• бөх хайрцаглах - хав дөрвөлжин барих
• бөх цоллох - бөхийн нэр, цол гуншинг олноо дуудан сонсгох
• бөх шавах - бөх хүн барилдахын өмнө хоёр гуя дэлдэн алгадах
... үргэлжлүүлэн харах ...
бөхийн ам - угтуул бөхийн учраагаа сонгох нь
бөхийн аранга - унадаг ч үгүй, хаядаг ч үгүй, барилдаж байгаа хүнээ их тамладаг зэгсэн уяа бөх
бөхийн бай - давсан бөхөд олгох шагнал
бөхийн гуншин - цол ахихгүй тохиолдолд нэг цолын дотор нэмж өгсөн чимэг
бөхийн даваа - а. Барилдах удаа үе; б. Дийлж давсан нь
бөхийн засуул - барилдах үед бөхөд мэх хэлж сургах хүн
бөхийн зодог шуудаг - барилдахдаа өмсдөг өмсгөл
бөхийн малгай - а. Бөх хүний толгойн өмсгөл; б. Барилдахаар гарахдаа өмсдөг дөрвөн талтай, зургаан хөвөөтэй, оройдоо сампинтай жанжин малгай
бөхийн мэх - барилдахад хэрэглэх арга, ялах арга ухаан
бөхийн оноо - хэн хэнтэй барилдахыг зааж хийсэн бүртгэл
бөхийн сорилго - монгол бөх сургадаг уламжлал
бөхийн цол - давсан тоогоор бодож тусгайлан олгодог улсын цол начин, харцага, заан, гарьд, арслан, аварга
бөхийн хорхойтой хүн - бөхийн барилдаан үзэж бахдан баясах дуртай хүн
бөх хүн бүдүүн өвсөнд - сэрэмж болгоомжгүй бол ямар ч хүн гэнэдэж мэднэ гэсэн санаа
бөх бөхийн дэвэх нь өөр, бүргэд харцгайн шүүрэх нь өөр - юм үзэгдэл, хэрэг явдал бүр өөрийн онцлог, нөхцөлтэй гэсэн санаа
бөхийн дээр бөх, эрийн дээр эр - эрдэм чадварт хязгаар байдаггүй гэсэн санаа