БӨХ III  

1. Эвдэрч хэмхрэхгүй, урагдаж тасардаггүй бат: бөх аяга (амар хагарч хэмхэрдэггүй аяга), дэлгэрэнгүй...бөх даавуу (урагдаж тасардаггүй даавуу) - Зодгийг бөх даавуу, чисчүү, хамба, илгээр хүртэл хийж байжээ. Ж.Дамдин. Монгол бөх., бөх үзэг (эвдэрч хэмхэрдэггүй үзэг, амархан хугардаггүй үзэг), амь бөх (мөд гол тасрахгүй) - Хүний амь бөх шүү, муу эцэг минь зовлонгоо их ярьдаг юм. С.Удвал. Их хувь заяа., амь бөхтэй (а. Амар үхэхгүй; б. Бусниж устахгүй, тэсвэртэй), хүй бөхтэй (хүй бүтэн, бүрэн), бат бөх [хоршоо] (бат бэх);

---

2. Сэрэхгүй: бөх нойрсох (сэрэхгүй нам унтах) - Нөхөд нь бөх нойрсож байлаа. Ч.Чимид. Хавар дэлгэрэнгүй...намар;

---

3. [шилжсэн] Сэтгэл зовнидоггүй, хайхрамжгүй, хэнэггүй: бөх зүрх (бүдүүн зүрх, хатуу сэтгэл), бөх зүрхтэй (а. Айж дэлгэрэнгүй...ичихийг мэддэггүй; б. Эрс зоримог) - Тэр Сүхбаатар гэдэг яасан бөх зүрхтэй хүн бэ? Ж.Дамдин. Үймээний жил., ам бөхтэй (барагтай бол дуугардаггүй, үг цөөнтэй) - Урсгал номхон, ам бөхтэй, харгүй, хичээл ихтэй, үг авах, хүлцэнгүй, ачийг мэдэх тийм нөхөртэй ханилж явагтун. Д.Равжаа. Зохиолын эмхэтгэл., нүүр бөхтэй (ичихийг мэддэггүй, ичиж нүүр улайдаггүй) - Сээрийн бөхөөс сэтгэлийн бөх. Ж.Дашдорж. Монгол цэцэн үгийн далай., *зөөлөн бөх (нойр) - Үе үе хоёр өвгөдийн дүнгэр дүнгэр ярилцах нь чихэнд тусавч, өдрийн тулаанд ядраад “зөөлөн бөхөд” дийлдлээ. Б.Ринчен. Заан Залуудай.

---

• бөх аяга - амар хагарч хэмхэрдэггүй аяга
• бөх даавуу - урагдаж тасардаггүй даавуу
• бөх үзэг - эвдэрч хэмхэрдэггүй үзэг, амархан хугардаггүй үзэг
• амь бөх - мөд гол тасрахгүй
• амь бөхтэй - а. Амар үхэхгүй; б. Бусниж устахгүй, тэсвэртэй
• хүй бөхтэй - хүй бүтэн, бүрэн
• бат бөх - бат бэх
• бөх нойрсох - сэрэхгүй нам унтах
• бөх зүрх - бүдүүн, хатуу сэтгэл
• бөх зүрхтэй - а. Айж ичихийг мэддэггүй; б. Эрс зоримог
... үргэлжлүүлэн харах ...
ам бөхтэй - барагтай бол дуугардаггүй, үг цөөнтэй
нүүр бөхтэй - ичихийг мэддэггүй, ичиж нүүр улайдаггүй
зөөлөн бөх - нойр

---

Ижил үг

БӨХ I

БӨХ II

БӨХ IV:

БӨХ V:

БӨХ VI:

БӨХ VII:

Холбогдох зураг одоогоор алга байна.