СИЙМХИЙ  

1. Юмны сийрэг нимгэн, гэрэлтсэн завсар зайтай нь: сиймхий даавуу (нимгэн, нягт биш ширхэгтэй дэлгэрэнгүй...даавуу), сиймхий бөс (самбай даавуу), сиймхий үүл (сийрэг сарниу үүл) - Тэнгэр цэлмэх шинжтэй болоод сиймхий цагаан үүлсийг өмнө зүг тийш сарниулан хөөж байлаа. Ч.Ойдов. Их жанжин Сүхбаатар танаа., сиймхий хадаг (самбай хадаг) - Сан тавьж сахиусанд залбиран айлаас сиймхий хадаг өнчин ишиг цуглуулдаггүй би. Ж.Пүрэв. Гурван зангилаа., сиймхий сүлжмэг (нимгэн, торон сүлжээс), сиймхий илд [хуучирсан] (сийлмэл бариултай илд), сиймхий боорцог (исгэсэн гурилаар хийсэн хөвсгөр, зөөлөн боорцог), сиймхий мөөг [ургамал] (мөөгний салбан хөвсгөр, нягт биш), сиймхий цэцэг [ургамал] (башгын язгуурын уртавтар дугуй навчтай, мөчрийнхөө оройд дэлгэрдэг цомхон баг цэцэгтэй олон наст өвс), сиймхий боловч гэр минь, сэгсгэр боловч ээж минь [зүйр цэцэн үг] (ямар боловч эцэг эх, гэр орон сайхан гэсэн санаа);

---

2. Юмны хоорондын завсар зай: бутны сиймхий (бутны чөлөө) -дэлгэрэнгүй... Толгой жаахан өндийлгөж тэр бутны сиймхийгээр яаж дэлт саарлыг харна даа гэж зай завсар эрэн хайсаар байв. Б.Бааст. Алтайн хөх дөнөн., ойн сиймхий (ойн чөлөө), үүдний сиймхий (үүдний завсар зай) - Дамбий өндийж үүдний сиймхийгээр харвал гадаа нэг хүн ирээд мориноос бууж байв. Л.Түдэв. Нүүдэл., хавирганы сиймхий (хавирга хоорондын завсар), шүдний сиймхий (шүдний зай завсар) - Сиймхий хэдэн шүдээ орсон буур шиг хавирмаар болж гар зангидан зандрав. Т.Дэчингунгаа. Өөдрөг зам;

---

3. [шилжсэн] Нууц далд юмуу өрсөлдөөн ихтэй ажил үйлийг гүйцэтгэхэд тохиромжтой үе, зай чөлөө: сиймхий нь таарах (ажил хэргийг хийж дэлгэрэнгүй...гүйцэтгэхэд тохиромжтой үе тохиох) - Юу ч болсон тагнуулчдаа аль аль чиглэлээр очуулбал сиймхий нь таарах вэ гэдгийг мэдвэл боллоо. Г.Дүйнхэржав. Арилшгүй мөр., сиймхийг нь тааруулах (нууц далд юм уу, өрсөлдөөн ихтэй ажил үйлийг гүйцэтгэхэд тохиромжтой үеийг ашиглах).

---

• сиймхий даавуу - нимгэн, нягт биш ширхэгтэй даавуу
• сиймхий бөс - самбай даавуу
• сиймхий үүл - сийрэг сарниу үүл
• сиймхий хадаг - самбай хадаг
• сиймхий сүлжмэг - нимгэн, торон сүлжээс
• сиймхий илд - сийлмэл бариултай илд
• сиймхий боорцог - исгэсэн гурилаар хийсэн хөвсгөр, зөөлөн боорцог
• сиймхий мөөг - мөөгний салбан хөвсгөр, нягт биш
• сиймхий цэцэг - башгын язгуурын уртавтар дугуй навчтай, мөчрийнхөө оройд дэлгэрдэг цомхон баг цэцэгтэй олон наст өвс
• сиймхий боловч гэр минь, сэгсгэр боловч ээж минь - ямар боловч эцэг эх, гэр орон сайхан гэсэн санаа
... үргэлжлүүлэн харах ...
бутны сиймхий - бутны чөлөө
ойн сиймхий - ойн чөлөө
үүдний сиймхий - үүдний завсар зай
хавирганы сиймхий - хавирга хоорондын завсар
шүдний сиймхий - шүдний зай завсар
сиймхий нь таарах - ажил хэргийг хийж гүйцэтгэхэд тохиромжтой үе тохиох
сиймхийг нь тааруулах - нууц далд юм уу, өрсөлдөөн ихтэй ажил үйлийг гүйцэтгэхэд тохиромжтой үеийг ашиглах

Холбогдох зураг одоогоор алга байна.