АРИЛАХ  

1. Байсан юм үгүй болох: цас арилах (цас хайлж үгүй болох), айдас арилах (айсан дэлгэрэнгүй...мэдрэмж үгүй болох, айхаа болих), манан арилах (манан замхран сарних), сэжиг арилах (сэжиглэх явдалгүй болох, санаанд байсан муу ажиг, таавар үгүй болох), тэнгэр арилах (а. Тэнгэр цэлмэх; б. [шилжсэн] Аз хийморь муудах), өвчин арилах (өвчин үгүй болох, эдгэх) - Орос эмчийн гар хүрсэн цагт өвчин заавал арилдаг. С.Удвал. Та бид уулзана., бороо арилах (бороо орохоо болих, бороо үгүй болох);

---

2. Байсан газраасаа явах, зайлан одох - Хандсан зүгтээ арилаарай. Ж.Лодой. Бүрхэг шөнө.,дэлгэрэнгүй... арилж одох (муу юм, хүн зайлан холдох, явах);

---

3. [бичиг] Ариуны туйлд хүрэх, ихэд ариусах: арилсан орон [шашин] (а. Бурхны орон; б. шашны ариун газар);

---

4. [шилжсэн] Үхэх, нас барах - Та нарынхаа мууг үзэхээс өмнө хөгшин толгой арилах нь зүйтэй. В.Шарма. Таван дэлгэрэнгүй...сургамж., *хий нь арилах (буурь суурьтай болох), *арилсан дотортой (нинжин сэтгэлгүй) - Чи чинь яасан арилсан дотортой хүн бэ! М.Чимид. Алтан номын үсэг., хэлүүлэх тусам хий нь арилж, өөлүүлэх тусам өө нь арилдаг [зүйр цэцэн үг] (олон дахин хэлж байж хүний дутагдлыг засах гэсэн санаа).

---

• айдас арилах - айсан мэдрэмж үгүй болох, айхаа болих
• бороо арилах - бороо орохоо болих, бороо үгүй болох
• манан арилах - манан замхран сарних
• сэжиг арилах - сэжиглэх явдалгүй болох, санаанд байсан муу ажиг, таавар үгүй болох
• тэнгэр арилах - а. Тэнгэр цэлмэх; б. [шилжсэн] Аз хийморь муудах
• хий нь арилах - буурь суурьтай болох
• хэлүүлэх тусам хий нь арилж, өөлүүлэх тусам өө нь арилдаг - олон дахин хэлж байж хүний дутагдлыг засах гэсэн санаа
• арилсан орон - а. Бурхны орон; б. шашны ариун газар
• арилсан дотортой - нинжин сэтгэлгүй - Чи чинь яасан арилсан дотортой хүн бэ! М.Чимид. Алтан номын үсэг.,

Холбогдох зураг одоогоор алга байна.