МӨЧ II  

1. Хүн, амьтны гар хөлийн хэсгүүд: дөрвөн мөч хөших (гар, хөл чилж мэдээ алдах) - дэлгэрэнгүй...Буянцай амрах тусмаа арван хэдэн мод газрыг хэчнээн их хүч гарган туулснаа мэдэрч, хамаг бие нь хөндүүрлэн дөрвөн мөч нь хөшиж орхив. Б.Нямаа. Арандалынхан., мөч чац [хоршоо] (хүн, амьтны үе мөч), үе мөч [хоршоо] (хүн, амьтны биеийн үет хэсэг болон гар хөлийн хэсэг), мөчийг нь тасалж, мөрийг нь сажлуулах [зүйр цэцэн үг] (зодож жанчих гэсэн санаа), мөрийг нь хөөж, мөчийг нь тоолох [зүйр цэцэн үг] (хэрэгтэнг мөрдөн хөөж баривчлах гэсэн санаа);

---

2. Малын махны хуваарь: мөч мах (а. Хөл махыг хоёр хуваасны нэг хэсэг; малын хаа гуя; б. Малын хоёр дал, хоёр сүүж болон найман дэлгэрэнгүй...чөмөг), нэг мөч мах (хөл махыг хоёр хуваасны нэг), мөч гуя (хаа гуя) - Мөчир бүрээс мөч гуя өлгөж… Ц.Дамдинсүрэн. Монголын нууц товчоо., мөч мөчөөр нь нугалах (мөчлөн салгах), арван хоёр мөч (дөрвөн хөл найман мөч, ууц хоёр мөч, сээр, хүзүү тус тус нэжгээд мөч), мөч ховордоход богтос, мөнгө ховордоход цайр [зүйр цэцэн үг] (үнэтэй зүйл ховордоход түүнийг орлох чанар муу зүйлийн үнэ өсөх гэсэн санаа).

---

• дөрвөн мөч хөших - гар, хөл чилж мэдээ алдах
• мөч чац - хүн, амьтны үе мөч
• үе мөч - хүн, амьтны биеийн үет хэсэг болон гар хөлийн хэсэг
• мөчийг нь тасалж, мөрийг нь сажлуулах - зодож жанчих гэсэн санаа
• мөрийг нь хөөж, мөчийг нь тоолох - хэрэгтэнг мөрдөн хөөж баривчлах гэсэн санаа
• мөч мах - а. Хөл махыг хоёр хуваасны нэг хэсэг малын хаа гуя; б. Малын хоёр дал, хоёр сүүж болон найман чөмөг
• нэг мөч мах - хөл махыг хоёр хуваасны нэг
• мөч гуя - хаа гуя
• мөч мөчөөр нь нугалах - мөчлөн салгах
• арван хоёр мөч - дөрвөн хөл найман мөч, ууц хоёр мөч, сээр, хүзүү тус тус нэжгээд мөч
... үргэлжлүүлэн харах ...
мөч ховордоход богтос мөнгө ховордоход цайр - үнэтэй зүйл ховордоход түүнийг орлох чанар муу зүйлийн үнэ өсөх гэсэн санаа

---

Ижил үг

МӨЧ I

Холбогдох зураг одоогоор алга байна.