МАНДАХ  

1. Гарах, асах: зул мандах (зул асах), нар мандах (нар гарах), дэлгэрэнгүй...мандах гийх [хоршоо] (гэрэлтэх, ил болох) - Өглөөний мандах улаан нар түмэн цэргийн их тоосонд хүрэн улаан том толь мэт. Б.Ринчен. Үүрийн туяа., мандах нарыг үүл хаадаг, мадлах аргыг уур хаадаг [зүйр цэцэн үг] (уурласан үедээ хүн ухаантай үг хэлдэггүй гэсэн санаа), *хэрэг мандах (цаг төр үймэх, дайн дажин гарах зэргээр их хэрэг гарч дэвжээрэх) - Тэгсэн бол яалаа гэж ийм хэрэг мандах билээ. Б.Бааст. Алтайн хөх дөнөн;

---

2. Бадрах, хөгжих, дэгжих, дэлгэрэх: хувьсгал мандах (хувьсгал дэлгэрэх), мандах бадрах [хоршоо] (аливаа дэлгэрэнгүй...зүйлийн хөгжин дэлгэрэх, цэцэглэх) - Бет улсын мандах бадрахыг тэнгэр боловч туслан тэтгэнэ. В.Инжаннаши. Хөх судар., мандах буурах [хоршоо] (хөгжиж дэгжих болон доройтох) - Манай улсын мандах буурах цөм энэ удаад буй. В.Инжаннаши. Хөх судар., мандах дэлгэрэх [хоршоо] (бадран дэлгэрэх), хөгжих мандах [хоршоо] (дэвжин дээшлэх) - Бичиг зохиол бол хүн, амьтны хөгжих мандах зэрэг ба улс гэрийг байгуулах засах соёл суртахууныг дэлгэрүүлж… байна. С.Буяннэмэх. Түүвэр зохиол., мандах төрийн түшмэд эндлээ илчилдэг, муудах төрийн түшмэд ослоо далдалдаг [зүйр цэцэн үг] (төр улсын хөгжин дээшлэх нь түшмэдийн сайн муугаас шалтгаалдаг гэсэн санаа);

---

3. Нэрд гарах, алдарших, нэр алдар нь цуурайтах: алдар нь мандах (алдарших) - дэлгэрэнгүй...Ачит нөхдийн алдар үүрд мандах болтугай! Д.Гонгор нар. Д.Сүхбаатарын тухай дуртгалууд., нэр нь мандах (олонд танил болох), мандахад мэрийх сурах хоёр, муудахад идэх унтах хоёр [зүйр цэцэн үг] (ажил хөдөлмөр сурах нь амжилтын үндэс гэсэн санаа), мандахын үес үүдээр багтахгүй, муудахын цагт үүдээр гарахгүй [зүйр цэцэн үг] (бялдууч, хүний мөсгүй зан байдал);

---

4. [хуучирсан] Өсгөн бойжуулах, асран хүмүүжүүлэх.

---

• зул мандах - зул асах
• нар мандах - нар гарах
• мандах гийх - гэрэлтэх, ил болох
• мандах нарыг үүл хаадаг, мадлах аргыг уур хаадаг - уурласан үедээ хүн ухаантай үг хэлдэггүй гэсэн санаа
• хэрэг мандах - цаг төр үймэх, дайн дажин гарах зэргээр их хэрэг гарч дэвжээрэх
• хувьсгал мандах - хувьсгал дэлгэрэх
• мандах бадрах - аливаа зүйлийн хөгжин дэлгэрэх, цэцэглэх
• мандах буурах - хөгжиж дэгжих болон доройтох
• мандах дэлгэрэх - бадран дэлгэрэх
• хөгжих мандах - дэвжин дээшлэх
... үргэлжлүүлэн харах ...
мандах төрийн түшмэд эндлээ илчилдэг, муудах төрийн түшмэд ослоо далдалдаг - төр улсын хөгжин дээшлэх нь түшмэдийн сайн муугаас шалтгаалдаг гэсэн санаа
алдар нь мандах - алдарших
нэр нь мандах - олонд танил болох
мандахад мэрийх сурах хоёр, муудахад идэх унтах хоёр - ажил хөдөлмөр сурах нь амжилтын үндэс гэсэн санаа
мандахын үес үүдээр багтахгүй, муудахын цагт үүдээр гарахгүй - бялдууч, хүний мөсгүй зан байдал

Холбогдох зураг одоогоор алга байна.