1. Доод гэдгийн эсрэг утга, юмны толгой, чээж этгээд: хүний дээд бие (хүний биеийн бүсэлхийнээс дэлгэрэнгүй...дээших хэсэг), дээд зовхи (хөмсөг талын зовхи), дээд тэнгэр (а. Сансар, огторгуй; б. Бурхан), модны дээд тал (модны үзүүр тал), цонхны дээд тал (цонхны хөмсөг тал), дээд сахал (живэр сахал), дээд уруул (хамар талын уруул), дээд эрүү (амны хөндийн дээд хэсэг), дээд үүдэн шүд (тагнай талын гол үүдэн шүд) - Мөнгөн дээд орой нь мөс цасанд хучмал мөнх тэнгэрийн мөнгөн цагаан багана. Ц.Дамдинсүрэн. Түүвэр зохиол., дээд доод [хоршоо] (их бага);
2. Юмны эх, ах зах тал:
дээд эгнээ (эхэн талын эгнээ),
дээд талд нь суух (эхэн тал, хойморт нь суух),
дэлгэрэнгүй...салхины дээд тал (салхины ирэх тал), усны дээд тал (усны эх), дээд хэсэг (эх, ахлах хэсэг) - Зогсон харахул дээд хөтлөөр хэдэн морьтой айсуй. Д.Цэдэв. Айргийн амт;
3. Чанараар эрхэм сайн:
дээд ном (бурхны сургаал),
дээд чанар (хамгийн сайн чанар),
дэлгэрэнгүй...дээд гурил (хамгийн нарийн ширхэгтэй гурил), дээдийн алба [хуучирсан] (эзэд, хаад ноёдын эрх ашгийг хамгаалах алба), дээдийн сүрэг [хуучирсан] (эзэд, ноёд дээдсийн сүрэг), эрхэм дээд хоршоо (үнэ хүндтэй, шилдэг сайн) - Олон түшмэдийн дээрээ ухаант сэргэлэн гүнж хэмээхэд хүрэх эрхэм дээд эрх жаргалтай аж. В.Инжаннаши. Хөх судар., агтын дээд нь аргамаг, эрдмийн дээд нь бичиг, эдийн дээд нь хадаг [зүйр цэцэн үг] (аливаад зүйлд шилдэг сайн зүйл бий гэсэн санаа);
4. Өмнөх өнгөрсөн үе:
дээд өвөг (нэгэн айл гэр, нэгэн овог төрлийн түрүү үеийн эрэгтэй хүн),
дээд үе (а. Өвөг
дэлгэрэнгүй...дээдэс; б. Эрт цаг), дээд үеэс үлдсэн өв соёл (эцэг дээдсийн түүхэн өв соёл);
5. Эрх үүрэг, зэрэг дэвээр дээгүүр:
дээд байгууллага (удирдах, захирах эрх бүхий байгууллага),
дэлгэрэнгүй...дээд доодын ялгавар (зэрэг дэв, албан тушаалын ялгаа), дээд тушаал (удирдах албан тушаал, захирах албан үүрэг), дээд эзэн (тэнгэр, бурхан), дээд эрх барих газар (а. Удирдах бүрэн эрхтэй газар; б. Засгийн газар) - Би очоод дээд газар очиж нэгдэл байгуулах санал оруулах гэж бодоод байх боллоо. Л.Түдэв. Нүүдэл;
6. Боловсролын зэргээр өндөр их:
дээд боловсрол (их, дээд сургуулиас олгосон эрдэм мэдлэг),
дээд мэргэжил (а. Өндөр
дэлгэрэнгүй...зэргийн нарийн мэргэжил; б. Тухайн ажлын талаар эзэмшсэн өндөр зэргийн дадлага мэргэжил), дээд сургууль (дээд боловсрол олгох сургалтын газар) - Зургаан жил ажиллаад хөдөө аж ахуйн дээд сургуульд сурч малын эмч болсон. С.Лочин нар. Галтай залуу нас;
7. Юмны дээр байгаа, нүүр, өнгөнд байгаа нь:
дээд давхар (адрын дээрх давхар),
дээд тал (өнгөн тал)
дэлгэрэнгүй... - Дээд өнгөн будаг нь ховхорчээ. Яриа;
8. Хэмжээ, чанарын эцэс туйл:
дээд зах (тогтоосны хамгийн эцэс нь),
дээд зэрэг (өндөр зэрэглэл),
дэлгэрэнгүй...дээд зэргийн бараа (чанар, зэрэглэл сайтай бараа), дээд үнэ (хамгийн өндөр үнэ), дээд тал (хамгийн их нь), дээд хэмжээ (тулсан хэмжээ), дээд хязгаар (тогтоосон хязгаарын сүүлчийн хэмжүүр), дээд цэг (а. Дээд талын цэг; б. Туйл), дээд эрмэлзэл (туйлын хүсэл эрмэлзэл) - Нэг ангид дээд тал нь тавиад хүүхэд байна. “Өнөөдөр” сонин., - Дээд зах нь ная хүрч байна. Л.Түдэв. Нүүдэл., *дээдийн заяа (ховорхон аз завшаан) - Маргаашнаас хатаасан загасны мах л олдож байвал дээдийн заяа биз. Ж.Пүрэв. Гурван зангилаа;
9. Тэргүүн, нэгдүгээр, урьдах:
дээд чуулган (их эрх мэдэл бүхий чуулган),
дээд дэвтэр (тэргүүн дэвтэр),
дэлгэрэнгүй...дээд морь (түрүү морь), дээд хуудас (өмнөх хуудас, эхний хуудас), дээдийн хагас (шинийн наймны заримдаг сар), *дээд монгол (Хөх нуурын монголчууд).
- хүний дээд бие - хүний биеийн бүсэлхийнээс дээших хэсэг
- дээд зовхи - хөмсөг талын зовхи
- дээд тэнгэр - а. Сансар, огторгуй; б. Бурхан
- модны дээд тал - модны үзүүр тал
- цонхны дээд тал - цонхны хөмсөг тал
- дээд сахал - живэр сахал
- дээд уруул - хамар талын уруул
- дээд эрүү - амны хөндийн дээд хэсэг
- дээд үүдэн шүд - тагнай талын гол үүдэн шүд
- дээд доод - их бага
... үргэлжлүүлэн харах ...- дээд эгнээ - эхэн талын эгнээ
- дээд талд нь суух - эхэн тал, хойморт нь суух
- салхины дээд тал - салхины ирэх тал
- усны дээд тал - усны эх
- дээд хэсэг - эх, ахлах хэсэг
- дээд ном - бурхны сургаал
- дээд чанар - хамгийн сайн чанар
- дээд гурил - хамгийн нарийн ширхэгтэй гурил
- дээдийн алба - эзэд, хаад ноёдын эрх ашгийг хамгаалах алба
- дээдийн сүрэг - эзэд, ноёд дээдсийн сүрэг
- эрхэм дээд - үнэ хүндтэй, шилдэг сайн
- агтны дээд нь аргамаг, эрдмийн дээд нь бичиг, эдийн дээд нь хадаг - аливаад зүйлд шилдэг сайн зүйл бий гэсэн санаа
- дээд өвөг - нэгэн айл гэр, нэгэн овог төрлийн түрүү үеийн эрэгтэй хүн
- дээд үе - а. Өвөг дээдэс; б. Эрт цаг
- дээд үеэс үлдсэн өв соёл - эцэг дээдсийн түүхэн өв соёл
- дээд байгууллага - удирдах, захирах эрх бүхий байгууллага
- дээд доодын ялгавар - зэрэг дэв, албан тушаалын ялгаа
- дээд тушаал - удирдах албан тушаал, захирах албан үүрэг
- дээд эзэн - тэнгэр, бурхан
- дээд эрх барих газар - а. Удирдах бүрэн эрхтэй газар; б. Засгийн газар
- дээд боловсрол - их, дээд сургуулиас олгосон эрдэм мэдлэг
- дээд мэргэжил - а. Өндөр зэргийн нарийн мэргэжил; б. Тухайн ажлын талаар эзэмшсэн өндөр зэргийн дадлага мэргэжил
- дээд сургууль - дээд боловсрол олгох сургалтын газар
- дээд давхар - адрын дээрх давхар
- дээд тал - өнгөн тал
- дээд зах - тогтоосны хамгийн эцэс нь
- дээд зэрэг - өндөр зэрэглэл
- дээд зэргийн бараа - чанар, зэрэглэл сайтай бараа
- дээд үнэ - хамгийн өндөр үнэ
- дээд тал - хамгийн их нь
- дээд хэмжээ - тулсан хэмжээ
- дээд хязгаар - тогтоосон хязгаарын сүүлчийн хэмжүүр
- дээд цэг - а. Дээд талын цэг; б. Туйл
- дээд эрмэлзэл - туйлын хүсэл эрмэлзэл
- дээдийн заяа - ховорхон аз завшаан
- дээд чуулган - их эрх мэдэл бүхий чуулган
- дээд дэвтэр - тэргүүн дэвтэр
- дээд морь - түрүү морь
- дээд хуудас - өмнөх хуудас, эхний хуудас
- дээдийн хагас - шинийн наймны заримдаг сар
- дээд монгол - Хөх нуурын монголчууд
