ДУГУЙ I  

1. Дугариг, дүгрэг: дугуй ааруул (хавтгай дугуй хэвтэй ааруул), дугуй еэвэн (дугуй дэлгэрэнгүй...хэлбэртэй еэвэн), дугуй малгай (дугуйвтар хэлбэртэй, хойд тал нь сэтэрхий малгай) - Дугуй малгай духны хуар, дурдан бүс ташааны хуар. ААЗ., дугуй хадах (хүчтэй өнхрөн унах, тонгорцоглох), дугуй цагаан (буцалгасан шар тосонд элсэн чихэр гурил тэргүүтэн хийж, дугуй хэвээр хийх боов), дугуй царай (дугариг царай, бөөрөнхий царай) - Дугуй царайтай сайхан залууг иргэнийхээ мэргэжлээр бол циркчин гэж бидэнд хэлсэн билээ. Б.Полевой. Эцсийн бүлэгт., дугуй ширээ (дугариг тавцантай ширээ) - Содгэрэл, Цэнгэл бид гурав дугуй ширээ тойрон сууж Нацаг зочин биднээ дайлах гэж амттай сайхан хоол хийн пийшингийн дэргэд холхино. С. Пүрэв. Уулын намар., дугуй ширээний ярилцлага [шилжсэн] (тойрч суугаад ярилцах ярилцлага; чөлөөт ярилцлага), гавжийн дугуй (шар тос элсэн чихэр гурил зэргээр хийж тосонд хайрсан амтат боов) - Өвгөн, тэр бяцхан хийдийн жаснаас хонины гулууз мах, давсган шар тос, гавжийн дугуй, шинэхэн өрөм олсноор үл барам нэг шил ханшин дарс хүртэл авч лут хонжоотой наймаа хийжээ. Б.Нямаа. Арандалынхан., төгрөг сар шиг дугуй (бүтэн дугуй);

---

2. Аливаа юмыг газраар өнхрүүлэх зориулалт бүхий тэнхлэгт хүрдэн тулгуур, хүрдэт юм: машины дугуй (машины өнхрөн явах хүрд)дэлгэрэнгүй... - Гэвч машины мотор хүржгэнэн резин дугуй эргэлдэж биднийг салгалаа. С.Лочин нар. Галтай залуу нас., тэрэгний дугуй (тэрэгний өнхрөн явах хүрд) - Зарим газар тэрэгний дугуй булдаа тултал шаварт шигдэж, түлхэж татахаас өөр аргагүй зовоолоо. С. Эрдэнэ. Сэрүүн дуганы мөхөл., *өрөөсөн дугуй (муу талаараа хэн нэгэнтэй ижил) - Одоогийн бидний өргөмжлөх гэж байгаа Батмөнх ч мөд тэдний өрөөсөн дугуй болно. Ш. Нацагдорж. Мандхай цэцэн;

---

3. Хос дугуйн дээр явах оньсон техник: моторт дугуй (моторт унаа), унадаг дугуй (хөлөөр жийн явах хэрэгсэл) - дэлгэрэнгүй...Лувсанжамц унадаг дугуй унадаг хүн болно, машин жолооддог хүн болно гэж ярих дуртай аж. С. Дашдооров. Ногоон дэрсний хөх униар., дугуйгаар аялах (унадаг дугуйгаар зугаалан явах), дугуйн уралдаан (дугуйгаар уралдах тэмцээн);

---

4. Дугуй хэлбэртэй зүйл бүхий: дугуй цоохор [амьтан] (ажнай найман хүлгийн нэг болох толбот цоохор морь), дэлгэрэнгүй...дугуй цэцэг [ургамал] (нэг зүйлийн олон наст өвслөг ургамал).

---

• дугуй ааруул - хавтгай дугуй хэвтэй ааруул
• дугуй еэвэн - дугуй хэлбэртэй еэвэн
• дугуй малгай - дугуйвтар хэлбэртэй, хойд тал нь сэтэрхий малгай
• дугуй хадах - хүчтэй өнхрөн унах, тонгорцоглох
• дугуй цагаан - буцалгасан шар тосонд элсэн чихэр гурил тэргүүтэн хийж, дугуй хэвээр хийх боов
• дугуй царай - дугариг царай, бөөрөнхий царай
• дугуй ширээ - дугариг тавцантай ширээ
• дугуй ширээний ярилцлага - тойрч суугаад ярилцах ярилцлага чөлөөт ярилцлага
• гавжийн дугуй - шар тос элсэн чихэр гурил зэргээр хийж тосонд хайрсан амтат боов
• төгрөг сар шиг дугуй - бүтэн дугуй
... үргэлжлүүлэн харах ...
машины дугуй - машины өнхрөн явах хүрд
тэрэгний дугуй - тэрэгний өнхрөн явах хүрд
өрөөсөн дугуй - муу талаараа хэн нэгэнтэй ижил
моторт дугуй - моторт унаа
унадаг дугуй - хөлөөр жийн явах хэрэгсэл
дугуйгаар аялах - унадаг дугуйгаар зугаалан явах
дугуйн уралдаан - дугуйгаар уралдах тэмцээн
дугуй цоохор - ажнай найман хүлгийн нэг болох толбот цоохор морь
дугуй цэцэг - нэг зүйлийн олон наст өвслөг ургамал

---

Ижил үг

ДУГУЙ II

ДУГУЙ III

Холбогдох зураг одоогоор алга байна.