1. Хүний нүдний хараанд сэрэгдэх өөр ертөнцийн буюу орчин үеийн гэрлийн долгион үүсгэх зүйл: дэлгэрэнгүй...нарны гэрэл (нарны туяа) - Майхны дэлгээстэй үүдээр нарны гэрэл тусахыг жинчид үзээд, өчигдөр нар хэлбийж байснаас аваад өглөөний нар гаран хөөрөх хүртэл унтсанаа мэдэв. Д. Намдаг. Цаг төрийн үймээн., сарны гэрэл (сарны туяа) - Гэгээвчээр орсон сарны гэрэл үүдэн дээр тусна. Ч. Лодойдамба. Чулуун., зулын гэрэл (бадарч буй зулын туяа) - Шөнө учир энд тэндгүй зулын гэрэл ёлтолзон, бас олон дэн асаасан байна. Д. Содномдорж. Улаан дарцаг., гэрэл дохио (өнгө өнгийн гэрэл асах, мөн гэрлийг унтрааж асаах зэргээр өгөх дохио), гэрэл залгах (цахилгаан залгах), гэрэл зураг (а. Гэрэлд мэдрэг чанар бүхий тусгай хальсанд аливаа юмны дүрс, хэлбэр, хэмжээ, байрлалыг гэрлийн хүчээр цаасанд буулгасан зураг, дүрс - Байшингийн ханаар чихрийн цаас, сэтгүүлийн өнгөт гэрэл зураг зайгүй наажээ. С. Эрдэнэ. Анчны гэргий; б. Мөн аргаар буулган авсан орчлон ертөнцийг нүдэнд сэрэгдүүлэх цацраг хүч), гэрэл зурагчин (гэрэл зураг авдаг мэргэжлийн хүн) - Цэцэгмаа одоо гэрэл зурагчин болно гэнэ. Б. Бааст. Дуусашгүй хайр., гэрэл зургийн аппарат (хальс, ялтас зэрэг материал дээр дүрсийг буулгадаг механик төхөөрөмж) - Түүний өмнөх сандал дээр бугуйн цаг, үзэг, харандаа, гоё хайрцагтай янжуур, нүдний шил, гэрэл зургийн аппарат, гар буу болон элдвийн жижиг хайрцагтай, төмөр лаазтай техникжсэн жижиг хэрэгсэл тавиастай ажээ. Л. Ванган. Түмний нэг., гэрэл зургийн бичлэг (хальсанд шингээсэн дүрс), гэрэл зургийн газар (гэрэл зураг авах ажил эрхэлдэг байгууллага) - Дамдин олон хоног санаж явснаараа нэгэн гэрэл зургийн газар авахуулсан зургаа аваад буцаж явав. С. Дагдооров. Говийн өндөр., гэрэл зургийн өсгүүр (дүрсийг цаасан дээр тусган буулгадаг механик төхөөрөмж), гэрэл цацрах (гэрэл бадран түгэх), гэрэл тусах (ямар нэгэн юмны гэрэл, туяа юманд хүрэх) - Тэгж бодсоор гэнэт ухаанд минь гэрэл тусах мэт болж, нэг асуулт тов тодорхой болж ирлээ. Ц. Дамдинсүрэн. Чөтгөр., гэрэл унтрах (цахилгаан гэрэл тасрах) - Каирт израилийн довтолгооноос хойш гэрэл унтрах явдал ерийн хэрэг болжээ… Д. Маам. Амила авхай., гэрэл авахуулах (гэрэл үзүүлж үл болох юмны гэрэлд цохиулах), гэрэл үүсгүүр (хими, дулаан, цахилгааны энергийг гэрэл болгон хувиргах зүйл), гэрэл хэмжүүр (гэрлийн хурдыг тодорхойлдог төхөөрөмж), гэрэл чимэглэл (цахилгаан гэрлэн чимэглэл), гэрэлд харуулах (рентгений гэрэлд биеэ харуулах), гэрлийн жил (гэрлийн долгион нэг жилийн хугацаанд явах зай), гэрлийн мөчлөг (өдөр шөнө солигдохыг дагаж, эрчмийн хэлбэлзлээр илрэх махбодын хариу үйлдэл), гэрлийн нугарал (гэрэл муруй замаар тархах үзэгдэл), гэрлийн ойлго (тархаж буй гэрэл юманд тусч тулаад буцаж ойх үзэгдэл), гэрлийн сарнил (гэрэл нэвтрэхдээ чиглэл нь өөрчлөгдсөнөөс эрчим нь сулрах үзэгдэл), гэрлийн урсгал (ямар нэгэн талбайгаар нэгж хугацаанд өнгөрөн гарч байгаа гэрлийн энергийн хэмжээ), гэрлийн хугарал (тархаж байгаа гэрэл юмаар нэвтрэн гарахдаа хугаран өөрчлөгдөх үзэгдэл), гэрлийн хурд (секундэд 300 мянган километр явах хурд), гэрлийн хэмжигдэхүүн (гэрэл цацрах, тархах явцын харааны сэрэл үүсгэлтийг тодорхойлох хэмжээ), гэрлийн дохиолуур (хөдөлгөөнийг зохицуулах гэрлэн дохионы төхөөрөмж), галын гэрэл (галын дөл), гурван гэрэл зурхай (нар, сар од), лааны гэрэл (лааны дөл) - Амгалан тайван л байхыг чамдаа хүсэх юм даа гэж сэтгэл зүрхэн дотроо өгүүлээд8 лааны гэрэл өөд ширтэв. Б. Бааст. Гэнэн хонгор нас., рентген гэрэл (тунгалаг бус зүйлд нэвтрэх чадалтай туяа, техник; эмнэлэгт хэрэглэнэ), цонхны гэрэл (цонхоор туссан гэгээ) - Одтой зэрэгцэн барилга байшингийн цонхны гэрэл гэгээ, гудамжны чийдэн гялалзан харагдана. С. Дашдооров. Говийн өндөр., гэрэл гэгээ [хоршоо] (а. Юмс сайн харагдахуйц, харанхуй биш - Айлын тооноор гэрэл гэгээ бараг үзэгдэхгүй, өрхөө хэдийн тэгшлэн бүтээснийг бодоход цөм амарч, унтсаны тэмдэг. Д. Мягмар. Цоморлигоо нээсэн цэцэг; б. Сайхан, тааламжтай, гэгээлэг - Чингис тэдний зүг тогтоон ширтэж зогссоноо, нүүрэнд нь далдын гэрэл гэгээ татан, нүдний нь харц зөөлрөн туяарав. Г. Жигжидсүрэн. Усан дээрх гал), гэрэл туяа [хоршоо] (нүднээ сэрэгдэх орчин ахуйн цацраг хүч болон түүнээс ойж гарсан тод зурвас гэрэл) - Ойртох тусам алтлаг өнгийн гэрэл туяа сацраад байж гэнэ. С. Дулам. Хүүхдээ аваач., гэрэл цахилгаан [хоршоо] (эрчим хүч, цахилгаан гэрэлтүүлгийн тогтолцоо) - Миний хэд яахав байр сууц, гэрэл цахилгаан, элдэв татвар, хоол унд гээд тараана. С. Пүрэвсүрэн. Саргүй шөнө., гэрэлд мухаргүй, сайнд оройгүй [зүйр цэцэн үг] (сайнаас илүү сайн байдаг гэсэн санаа);
2. [шилжсэн] Баяр баясгалан, цог жавхлан
- Нүүрэндээ гэрэлтэй, нүдэндээ галтай хүү чи хаанаас хаа хүрч явна вэ? ААЗ.
- нарны гэрэл - нарны туяа
- сарны гэрэл - сарны туяа
- зулын гэрэл - бадарч буй зулын туяа
- гэрэл дохио - өнгө өнгийн гэрэл асах, мөн гэрлийг унтрааж асаах зэргээр өгөх дохио
- гэрэл залгах - цахилгаан залгах
- гэрэл зураг - а. Гэрэлд мэдрэг чанар бүхий тусгай хальсанд аливаа юмны дүрс, хэлбэр, хэмжээ, байрлалыг гэрлийн хүчээр цаасанд буулгасан зураг, дүрс; б. Мөн аргаар буулган авсан орчлон ертөнцийг нүдэнд сэрэгдүүлэх цацраг хүч
- гэрэл зурагчин - гэрэл зураг авдаг мэргэжлийн хүн
- гэрэл зургийн аппарат - хальс, ялтас зэрэг материал дээр дүрсийг буулгадаг механик төхөөрөмж
- гэрэл зургийн бичлэг - хальсанд шингээсэн дүрс
- гэрэл зургийн газар - гэрэл зураг авах ажил эрхэлдэг байгууллага
... үргэлжлүүлэн харах ...- гэрэл зургийн өсгүүр - дүрсийг цаасан дээр тусган буулгадаг механик төхөөрөмж
- гэрэл цацрах - гэрэл бадран түгэх
- гэрэл тусах - ямар нэгэн юмны гэрэл, туяа юманд хүрэх
- гэрэл унтрах - цахилгаан гэрэл тасрах
- гэрэл авхуулах - гэрэл үзүүлж үл болох юмны гэрэлд цохиулах
- гэрэл үүсгүүр - хими, дулаан, цахилгааны энергийг гэрэл болгон хувиргах зүйл
- гэрэл хэмжүүр - гэрлийн хурдыг тодорхойлдог төхөөрөмж
- гэрэл чимэглэл - цахилгаан гэрлэн чимэглэл
- гэрэлд харуулах - рентгений гэрэлд биеэ харуулах
- гэрлийн жил - гэрлийн долгион нэг жилийн хугацаанд явах зай
- гэрлийн мөчлөг - өдөр шөнө солигдохыг дагаж, эрчмийн хэлбэлзлээр илрэх махбодын хариу үйлдэл
- гэрлийн нугарал - гэрэл муруй замаар тархах үзэгдэл
- гэрлийн ойлго - тархаж буй гэрэл юманд тусч тулаад буцаж дээш ойх үзэгдэл
- гэрлийн сарнил - гэрэл нэвтрэхдээ чиглэл нь өөрчлөгдсөнөөс эрчим нь сулрах үзэгдэл
- гэрлийн урсгал - ямар нэгэн талбайгаар нэгж хугацаанд өнгөрөн гарч байгаа гэрлийн энергийн хэмжээ
- гэрлийн хугарал - тархаж байгаа гэрэл юмаар нэвтрэн гарахдаа хугаран өөрчлөгдөх үзэгдэл
- гэрлийн хурд - секундэд 300 мянган километр явах хурд
- гэрлийн хэмжигдэхүүн - гэрэл цацрах, тархах явцын харааны сэрэл үүсгэлтийг тодорхойлох хэмжээ
- гэрлийн дохиолуур - хөдөлгөөнийг зохицуулах гэрлэн дохионы төхөөрөмж
- галын гэрэл - галын дөл
- гурван гэрэл - нар, сар од
- лааны гэрэл - лааны дөл
- рентген гэрэл - тунгалаг бус зүйлд нэвтрэх чадалтай туяа, техник эмнэлэгт хэрэглэнэ
- цонхны гэрэл - цонхоор туссан гэгээ
- гэрэл гэгээ - а. Юмс сайн харагдахуйц, харанхуй биш; б. Сайхан, тааламжтай, гэгээлэг
- гэрэл туяа - нүднээ сэрэгдэх орчин ахуйн цацраг хүч болон түүнээс ойж гарсан тод зурвас гэрэл
- гэрэл цахилгаан - эрчим хүч, цахилгаан гэрэлтүүлгийн тогтолцоо
- гэрэлд мухаргүй, сайнд оройгүй - сайнаас илүү сайн байдаг гэсэн санаа
