ШИР I  

1. Үхэр, адуу, тэмээ, тураг гөрөөс зэргийн арьс: адууны шир (адууны арьс), дэлгэрэнгүй...үхрийн шир (үхрийн арьс) - Хүрэл цочиж харвал олсоор ширж оёсон гутлын ул мэт хатуу зузаан шир байв. С.Дашдэндэв. Улаан наран., арьс шир [хоршоо] (бог, бод малын арьс) - Ийм учраас Сүхбаатар үйлдвэр бүрийн өмнө тодорхой зорилт тавьж байсан бөгөөд тэр үед боловсруулсан арьс шир хорин мянга хүрч байв. Д.Гонгор нар. Д.Сүхбаатарын тухай дурдатгалууд., арьс ширний үйлдвэр (арьс шир боловсруулах үйлдвэр);

---

2. Ширээр хийсэн юм: ширэн гутал (ширээр хийсэн гутал) - Пайлгар том хөлдөө бухаар ширэн гутлыг холхиндог шахуу өмсжээ. дэлгэрэнгүй...С.Дашдэндэв. Улаан наран., ширэн онгоц ~ ширэн хөв (ширээр хийсэн онгоц, завь), ширэн татлага (ширээр хийсэн татлага), ширэн уут (ширээр хийсэн уут), ширэн цүнх (ширээр хийсэн цүнх) - Өрнө зүгийггн элдэв сонин хачин зүйл, наад зах нь том сайхан шар ширэн чемодан, том жижиг янз бүрийн буу байна. Ж.Дамдин. Миний монгол., шир саарь [хоршоо] (адуу малын арьс шир), *ширэн нүүр гаргах (ичих зовохыг мэдэхгүй байх) - Хажууд өөр хүнгүй тулдаа ширэн нүүр гаргаад дуугүй байхаас биш дээ би гэж бодон сууна. Ж.Пүрэв. Гурван зангилаа.

---

• адууны шир - адууны арьс
• үхрийн шир - үхрийн арьс
• арьс шир - бог, бод малын арьс
• арьс ширний үйлдвэр - арьс шир боловсруулах үйлдвэр
• ширэн гутал - ширээр хийсэн гутал
• ширэн онгоц ~ ширэн хөв - ширээр хийсэн онгоц, завь
• ширэн татлага - ширээр хийсэн татлага
• ширэн уут - ширээр хийсэн уут
• ширэн цүнх - ширээр хийсэн цүнх
• шир саарь - адуу малын арьс шир
... үргэлжлүүлэн харах ...
ширэн нүүр гаргах - ичих зовохыг мэдэхгүй байх

---

Ижил үг

ШИР II

ШИР III

ШИР IV

Холбогдох зураг одоогоор алга байна.