ХЭЛХЭЭ I  

1. Юмны нүх сүв, сэнж зэргээр хэлхэн холбосон утас, дээс зэрэг холбоос: хэлхээ тооно (хатгуур тооно дэлгэрэнгүй...шиг унь нь тоононы хорлоос салдаггүй буюу тоононы хуруунд унийг хэлхсэн тооно), хэлхээ яс (хүн, амьтны дотно гаднах хатуу нэхдэс, араг яс) - Сургуулийн үзүүлэн таниулах зургийн дотроос хүний хэлхээ яс авч үзүүлэв. Ш.Гаадамба. Элбэг дээл., цэцгийн хэлхээ (цэцэгсийг хэлхсэн гоёл) - Сүхбаатарын шарилд цэцгийн хэлхээ өргөхөд 1921 онд миний сэтгэлд харагдсан дүр нь миний өмнө дахин амьд шиг бодогдов. Д.Гонгор нар. Д.Сүхбаатарын тухай дуртгалууд., *хэлхээ яс болох (ихэд эцэж турах);

---

2. [шилжсэн] Харьцаа холбоо, холбогдол: ураг төрлийн хэлхээ (садан төрлийн холбоо), эр эмийн хэлхээ (нөхөр эхнэрийн дэлгэрэнгүй...хоорондын харьцаа холбоо), хэлхээ тасрах (а. Харьцаа, сүлбээ алдрах; б. Цахилгаан хэлхээ тасраад, цахилгаан гүйдэл гүйхээ болих) - Янаг амрагийн хэлхээ холбооноос зайцан явах хүн бараг үгүй учир хайр хүсэл нь оргилжээ. С.Эрдэнэ. Хонгорзул., хэлхээ холбоо [хоршоо] (ямар нэгэн юмны харьцаа хамаарал, сүлбээ) - Даруй хоёр улсын найрсаг зузаан хэлхээ холбоог зузаатгах чухал зүйл тул... Б.Ринчен. Сандо амбан;

---

3. [шилжсэн] Хэрэг үйлийн чухал хураангуй, түүний холбогдол - Тэнд нэгэн нууц хэлхээ шижим байсан буй заа!; Д.Маам. Тэмээний дууль., хэрэг явдлын хэлхээ (хэрэг явдлын учир зүйн уялдаа холбоо);

---

4. [шилжсэн] Авцалдаа уялдаа: хэлхээ сайтай (холбоо уялдаа сайтай);

---

5. Юмны заалт, жагсаалт: нэрсийн хэлхээ (нэрсийн жагсаалт), үгсийн хэлхээ (үгийн жагсаалт); 5. Цахилгаан гүйдлийн дэлгэрэнгүй...доторх нэгэн битүү зам.

---

• хэлхээ тооно - хатгуур тооно шиг унь нь тоононы хорлоос салдаггүй буюу тоононы хуруунд унийг хэлхсэн тооно
• хэлхээ яс - хүн, амьтны дотно гаднах хатуу нэхдэс, араг яс
• цэцгийн хэлхээ - цэцэгсийг хэлхсэн гоёл
• хэлхээ яс болох - ихэд эцэж турах
• ураг төрлийн хэлхээ - садан төрлийн холбоо
• эр эмийн хэлхээ - нөхөр эхнэрийн хоорондын харьцаа холбоо
• хэлхээ тасрах - а. Харьцаа, сүлбээ алдрах; б. Цахилгаан хэлхээ тасраад, цахилгаан гүйдэл гүйхээ болих
• хэлхээ холбоо - ямар нэгэн юмны харьцаа хамаарал, сүлбээ
• хэрэг явдлын хэлхээ - хэрэг явдлын учир зүйн уялдаа холбоо
• хэлхээ сайтай - холбоо уялдаа сайтай
... үргэлжлүүлэн харах ...
нэрсийн хэлхээ - нэрсийн жагсаалт
үгсийн хэлхээ - үгийн жагсаалт

---

Ижил үг

ХЭЛХЭЭ II

Холбогдох зураг одоогоор алга байна.