Хүн амьтны ам хамрын үзүүрийн тус газар: хошуу хүргэх (а. Үнсэж таалах; б. [шилжсэн] Хов хэлэх), дэлгэрэнгүй...шувууны хошуу (шувууны амны дээд доод шовх хос эвэрлэгээс бүтэх хавчих тонших үзүүр), таван хошуу мал (хонь, ямаа, үхэр, адуу, тэмээ), *хошуу билүүдэх (хэрэлдэхээр зэхэх), *хошуу дүрэх (өөрт хэрэггүй, хамаагүй зүйлд хөндлөнгөөс оролцох, илүү үг хэлэх) - Галч, тогооч, хаминдаа нарын ажилд ч тэр үргэлж хошуу дүрж явдаг юм. Н.Банзрагч. Тэр жилийн өвөл., *хошуу дэвсэх (тал засан аргадах), *хошуу нэмэх ~ хошуу нэмэрлэх (а. Ажил хийхийн оронд дэмий хоосон үг ярих; б. Үг нэмэрлэх, зөвлөгөө өгөх) - Сэтгэлд нь нийцэхгүй болохоор тэсэж үл чадан “ингэ тэг” хэмээн хошуу нэмэрлэдэг заншлаараа энэ өдөр мөн л хошуу нэмэрлэв. Д.Батбаяр. Цахилж яваа гөрөөс., *хошуу өргөх (хов зөөх), *хошуу тосдох (а. Юм идэх - Чимх дарь тугалгаа амь шигээ хайрлаж, хааяа нэг хангай дэлхийн хишиг хүртэж хошуу тосдох нь ховор тохиолдог баяр билээ. Д.Наваансүрэн Минжийн хангай;
2. Идэх хоолтой явах -
дэлгэрэнгүй... Муу охин чинь ... манайхны буянд хошуу тосдож явах заяатай хүн юм даа гэж Донхор ажиг сэжиггүй айлдав. Л.Түдэв. Уулын үер), *хошуу хавчуулах (а. Хов жив зөөх; б. Бусдын ярианы дундуур хөндлөнгөөс орж ярих), *хошуу холбох (а. Их л дотно байдалтай тэрүүхэндээ юм ярих - Ямар нэгэн чухаг зүйлсээ догдлон ярилцаж, хоёул тун их баяр хөөртэй хошуу холбон сажилна. Ж.Дамдин. Үймээний жил; б. Зэрэгцэн явах - Ооно шаргачин, янзага зулзага хошуу холбон довтлохуйяа миний сэтгэл сонирхон таалж эх нутгаа магтана. С.Дашдэндэв. Аялах замд), *хошуу хүргэх (хов зөөх), *хошуу худалдах (хов зөөж, хов мэдүүлж шан авах) - Хөндлөн хошууны Гарваа хүүхэн нь хошуу худалддаг нь юуных вэ. ААЗ., *хошуу цорвойх (хошуу дэвсэх, бусдыг гуйж царайчлах) - Хошуу туслагч гэрт нь ирээд хошуугаа цорвойлгон мөнгө зээлдүүлэхийг гуйж, царайчлан байгаа сайхан дүрс нүдэнд нь харагдах шиг болж инээмсэглэн хөмсгөө зангидав. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., *зэс хошуу (алтан хошуу), *алтан хошуу (бусдыг сэмээр ховлон, хов зөөдөг хүн, ховч), *алтан хошуу өргөх (хов зөөх) - Сүүлд сонсоход хэдэн адууны тухай нутгийнхандаа ярьсныг хэн нэгэн хүн хулгайн хэрэг болгож алтан хошуу өргөчихсөн байв. С.Эрдэнэ. Өвгөн хүн чулуу хоёр., хошуу нэмэхэд амар, хуруу нэмэхэд хэцүү [зүйр цэцэн үг] (ажлыг хэлэхэд амар, хийхэд хэцүү гэсэн санаа), хошуу нэмэхээр хуруу нэм [зүйр цэцэн үг] (ажил хийж байхад ам яриа нэмэхийн оронд гар биеэр тусал гэсэн санаа) - Нямаа гуай ер нь морь сойход ядахдаа хошуу ч нэмэхгүй юм даа гэж Итгэлт хэлэв. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., нохойн хошуу [ургамал] (иш мөчирт сондуу бүхий бутанд ургадаг жимс, өнгө улаан, амт хүчтэй, эмнэлэгт хэрэглэнэ).
- хошуу хүргэх - а. Үнсэж таалах; б. [шилжсэн] Хов хэлэх
- шувууны хошуу - шувууны амны дээд доод шовх хос эвэрлэгээс бүтэх хавчих тонших үзүүр
- таван хошуу мал - хонь, ямаа, үхэр, адуу, тэмээ
- хошуу билүүдэх - хэрэлдэхээр зэхэх
- хошуу дүрэх - өөрт хэрэггүй, хамаагүй зүйлд хөндлөнгөөс оролцох, илүү үг хэлэх
- хошуу дэвсэх - тал засан аргадах
- хошуу нэмэх ~ хошуу нэмэрлэх - а. Ажил хийхийн оронд дэмий хоосон үг ярих; б. Үг нэмэрлэх, зөвлөгөө өгөх
- хошуу өргөх - хов зөөх
- хошуу тосдох - а. Юм идэх - Чимх дарь тугалгаа амь шигээ хайрлаж, хааяа нэг хангай дэлхийн хишиг хүртэж хошуу тосдох нь ховор тохиолдог баяр билээ. Д.Наваансүрэн Минжийн хангай 2. Идэх хоолтой явах - Муу охин чинь ... манайхны буянд хошуу тосдож явах заяатай хүн юм даа гэж Донхор ажиг сэжиггүй айлдав. Л.Түдэв. Уулын үер
- хошуу хавчуулах - а. Хов жив зөөх; б. Бусдын ярианы дундуур хөндлөнгөөс орж ярих
... үргэлжлүүлэн харах ...
Ижил үг
