ТОГТООХ

1. Юмны урсах, давших зэрэг хөдөлгөөнийг зогсоох, саатуулах - Миний гарыг атгаж байсан гар чинь уулыг буулгаж, дэлгэрэнгүй... С.Удвал. Та бид уулзана., дайралтыг тогтоох (дайсны эрчимтэй довтолгооныг хориглон саатуулах), нулимсаа тогтоох (нулимсаа хорих) - Магнай гадаа гараад араг сандайлж суугаад нулимсаа тогтоож ядан суув. Л.Түдэв. Нүүдэл;


2. Юмыг бэхэлж хөдөлгөөнгүй болгох - Тэгэхээр нь хүүхдүүд бид шоолон инээлдэхэд хулгар чихэндээ шөрмөсөөр тогтоосон гуулин хүрээтэй дугариг дэлгэрэнгүй... С.Эрдэнэ. Диваажинд хүргэх оньс;

3. Малыг тогтвортой идээшлүүлэх: хонь хургаа тогтоох (хонь хургаа нэг газар тогтвортой идээшлүүлэх) - Би хурга тогтоогоод эргээд дэлгэрэнгүй... С.Лочин нар. Галтай залуу нас., өглөөний хонь тогтоох (хонийг хоёр сааж байгаа үед үдийн саам хүртэл хариулах);
4. Эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтан тогтоол гаргах, батлах: хууль тогтоох (хууль батлан гаргах);
5. Шинэ зүйлийг үүсгэн байгуулах, бий болгох - Авгайд хүү нь болохоо хэлж, эх үрийн барилдлага тогтоон ёсолжээ. ААЗ., засаг төрийг тогтоох (засаг төрийг бий болгох, байгуулах) - Ардын төрийг тогтоогоод, алтан тамгаа бат барив. Ж.Бадраа. Уяхан хорвоон хань., харилцаа тогтоох (шинэ хэлхээ холбоо үүсгэх, бий болгох) - Хүн ардын хооронд дотно элэгсэг харилцаа тогтоох нь ёстой ах дүүгийн найрамдал юм. С.Удвал. Та бид уулзана., хэлхээ холбоо тогтоох (хэн нэгэн хүн, байгууллага, улс оронтой ажил хэргийн болон амин хувийн харилцаа үүсгэх) - Зүүн хүрээний Шүтээний аймгийн хэнгэрэгч лам Цэндээр нууц холбоо хэлхээ тогтоон уулзалдах болов. Ж.Дамдин. Үймээний жил;
6. Учир зүйг судлан тодорхойлох - Энэ уулын хад чулуу зэргийг үзэж, эрт галавын нас сүүдрийг тогтоох, үе давхаргыг нь судлав. дэлгэрэнгүй... үнэн мөнийг тогтоох (хэрэг явдлын үнэн зөвийг олж тодорхойлох) - Хэн гэдэг хаанахын ямар хүн хорлогдоод байгааг үнэн мөнөөр нь тогтоох хэрэгтэй. Дожоодорж. Зүүний сүвэгч., язгуурыг тогтоох (а. Уг зүйлийн гарал үүслийг нь судлан тодорхойлох; б. Уг зүйлийг нөхцөл шалтгаан, мөн чанарыг нь тодорхойлох) - Удам язгуурыг нь тогтоох бэрх байлаа. Г.Батаа нар. Онцгой даалгавартан., ерд тогтоосон таалал [хуучирсан] (суурь онол, үндсэн сургаал номлол);
7. [шилжсэн] чээжлэх: юм тогтоохдоо сайн (юм чээжлэхдээ сайн) - Шавь Данзан ном сайн тогтоох боловч амархан мартана. дэлгэрэнгүй... юм тогтоохдоо муу (юм чээжлэхдээ муу), нүдлэх тогтоох [хоршоо] (ой тойндоо ортол чээжлэх) - Тэр нүдлэх тогтоох үйлийг бүгдийг хийсэн. Г.Батаа. Онцгой даалгавартан; 7. [шилжсэн] Товлох, хэвшүүлэх: тогтоосон ёсоор (тогтсон ёсоор, хэвшиж заншсан ёсоор), журам тогтоох (журам хэвшүүлэх), хугацаа тогтоох (хугацаа товлох), - Хугацаа болзоо тогтоох дуртай болчихжээ. Б.Бааст. Алтайн цэцэг; 9. [шилжсэн] Архи, айраг уухын хүндэтгэл - Тэгээд цөм хундагатай архи, аягатай айргаа тогтоожээ. С.Дашдэндэв. Үүрийн цолмон; 10. [шилжсэн] Идсэн уусан зүйлээ шингээх: уусан эмээ тогтоох (уусан эмээ шингээх); 11. [шилжсэн] Мал, амьтны хүч таргыг хэвээр байлгах: малын тарга хүч тогтоох (мал тарга хүчийг хэвээр байлгах) - Уналга эдэлгээний морийг уяж сойлго оруулан хүч таргыг тогтоох нь чухал. Ж.Самбуу. Мал маллагааны арга туршлага.

дайралтыг тогтоох дайсны эрчимтэй довтолгооныг хориглон саатуулах
нулимсаа тогтоох нулимсаа хорих
хонь хургаа тогтоох хонь хургаа нэг газар тогтвортой идээшлүүлэх
өглөөний хонь тогтоох хонийг хоёр сааж байгаа үед үдийн саам хүртэл хариулах
хууль тогтоох хууль батлан гаргах
засаг төрийг тогтоох засаг төрийг бий болгох, байгуулах
харилцаа тогтоох шинэ хэлхээ холбоо үүсгэх, бий болгох
хэлхээ холбоо тогтоох хэн нэгэн хүн, байгууллага, улс оронтой ажил хэргийн болон амин хувийн харилцаа үүсгэх
үнэн мөнийг тогтоох хэрэг явдлын үнэн зөвийг олж тодорхойлох
язгуурыг тогтоох а. Уг зүйлийн гарал үүслийг нь судлан тодорхойлох; б. Уг зүйлийг нөхцөл шалтгаан, мөн чанарыг нь тодорхойлох
ерд тогтоосон таалал суурь онол, үндсэн сургаал номлол
юм тогтоохдоо сайн юм чээжлэхдээ сайн
юм тогтоохдоо муу юм чээжлэхдээ муу
нүдлэх тогтоох ой тойндоо ортол чээжлэх
тогтоосон ёсоор тогтсон ёсоор, хэвшиж заншсан ёсоор
журам тогтоох журам хэвшүүлэх
хугацаа тогтоох хугацаа товлох
уусан эмээ тогтоох уусан эмээ шингээх
малын тарга хүч тогтоох мал тарга хүчийг хэвээр байлгах