1. Харваж намнахад хэрэглэх хөвч бүхий зэвсэг, спорт тоглоомын нэг төрөл: саадагтай нум (ширэн саванд дэлгэрэнгүй...
хийсэн нум) - Нум зүүх Арвангуудын асрын өмнө жадаа газар зоогоод саадагтай нум, сумтай хоромсого түшүүлээстэй харагдана. Б.Ринчен. Гүнж., нум буух (нумны хөвч мултрах), нум гажих (нум мурийн тахийх), нум галжиртах (нум гажих), нум гүетэх (нумны хөвчийг мултлах), нум орох (нумны нэг тал гэдрэг нугарах), нум татах (нум барьж хөвчнөөс чангаах), нум тэлэх (нумыг гүйцэд татах), нумны амгайвч (нумны хөвч торгох ац хэлбэрт зүйл, торомж), нумны баатар (нумны хайгуулын дэргэдэх дүгрэг зүйл: нумны товх), нумны бариул (нум барих газар), нумны бэлчин (нумны бариулын хоёр этгээд дэх элэг хадах газар), нумны галжир (нумны гажиж мурийсан хэсэг), нумны гичир (нумны бэлчинд хадсан мод), нумны үүсгэр (нум хийхээр бэлдсэн мод), нумны товх (нумны баатар), нумны тэвх~нумны хайгуул (нумны хөвчийг тосох гандгар газар), нумны хөвч (нумыг махир болгон тогтоох, сум тийрэх эрчилсэн сур) - Анугийн хөөрхөн бяцхан гарыг бариваас нумны хөвч татсаар эвэр ургасан эрхий хуруу нь дайралдсанд сэтгэл нэн хөдлөн чимээгүй тэр эрхийг нь магнайдаа хүргээд... Б.Ринчен. Гүнж., нумны хөвчлүүр (нумны амгайвч), нумны хэрсүү (нумны үзүүрийн гандгар), нумны элэг (нуманд наасан эвэр), нум зэв [хоршоо] (харваж намнахад хэрэглэх зэвсэг) - Хав Хасар тэргүүлэн гурван хүнд дэс дараалан мөнгө торго, алт магнаг, хас сувд, нум зэв, хуяг дуулга шагнаж хөхүүлэхийг үзүүлэв. В.Инжаннаши. Хөх судар., нум зэвсэг [хоршоо] (харваж намнахад хэрэглэх байлдааны хэрэгсэл), нум сум [хоршоо] (хөвчийг нь татаж харвах хэрэгсэл, түүний харвуул), нум сум барих (харвах зэвсэг барих) - Уулын орой дээр нэг нум сум барьсан хүн эргэцэж байжээ. Монгол ардын домог үлгэр., сумаа харваад, нумаа нуух [зүйр цэцэн үг] (хорт муу хэргийг хийгээд ул мөрөө баллах), нумны хөвч нь сул бол сумны тусалт нь муу [зүйр цэцэн үг] (аливаа бүхэн тохирсон хэмжээнд хүрч байж амжилт олох гэсэн санаа), нум хэдий хүчтэй боловч хөвчөө таслахгүй, нуур хэдий их боловч эргээ давахгүй [зүйр цэцэн үг] (юм үзэгдэл тогтсон нөхцөл хязгаараасаа давж чадахгүй гэсэн санаа);саадагтай нум | ширэн саванд хийсэн нум |
нум буух | нумны хөвч мултрах |
нум гажих | нум мурийн тахийх |
нум галжиртах | нум гажих |
нум гүетэх | нумны хөвчийг мултлах |
нум орох | нумны нэг тал гэдрэг нугарах |
нум татах | нум барьж хөвчнөөс чангаах |
нум тэлэх | нумыг гүйцэд татах |
нумны амгайвч | нумны хөвч торгох ац хэлбэрт зүйл, торомж |
нумны баатар | нумны хайгуулын дэргэдэх дүгрэг зүйл нумны товх |
нумны бариул | нум барих газар |
нумны бэлчин | нумны бариулын хоёр этгээд дэх элэг хадах газар |
нумны галжир | нумны гажиж мурийсан хэсэг |
нумны гичир | нумны бэлчинд хадсан мод |
нумны үүсгэр | нум хийхээр бэлдсэн мод |
нумны товх | нумны баатар |
нумны тэвх~нумны хайгуул | нумны хөвчийг тосох гандгар газар |
нумны хөвч | нумыг махир болгон тогтоох, сум тийрэх эрчилсэн сур |
нумны хөвчлүүр | нумны амгайвч |
нумны хэрсүү | нумны үзүүрийн гандгар |
нумны элэг | нуманд наасан эвэр |
нум зэв | харваж намнахад хэрэглэх зэвсэг |
нум зэвсэг | харваж намнахад хэрэглэх байлдааны хэрэгсэл |
нум сум | хөвчийг нь татаж харвах хэрэгсэл, түүний харвуул |
нум сум барих | харвах зэвсэг барих |
сумаа харваад нумаа нуух | хорт муу хэргийг хийгээд ул мөрөө баллах |
нумны хөвч нь сул бол сумны тусалт нь муу | аливаа бүхэн тохирсон хэмжээнд хүрч байж амжилт олох гэсэн санаа |
нум хэдий хүчтэй боловч хөвчөө таслахгүй, нуур хэдий их боловч эргээ давахгүй | юм үзэгдэл тогтсон нөхцөл хязгаараасаа давж чадахгүй гэсэн санаа |
нуман энгэр | дээлийн энгэрийн дээд өнцгөөс суга хүртэлх муруй ухлаадастай хэсэг |
тэрэгний нум | тэрэгний тэнхлэгт суулгасан төмөр |
нуман тамга | нум мэт махир зураастай тамга |
нуман тулгуур | чөлөөт бөхийн барилдааны нэг мэх |
нуман тулгуурт орох | хүнд, яалт ч үгүй байдалд орох |
өлгийн нум | өлгийн цамхаг хийх нум хэлбэрт модон холс |
солонгын нум | солонго татахад үүсэх нум мэт хэлбэрт хүрээ |
нуман жагсаал | хавирган сар мэт хэлбэртэй жагсаал |
нуман түлхүүр | байлдааны үеийн нуман жагсаал |
Тус толь нь Мөнхгал компанийн зөвшөөрлөөр монгол бичгийн 'Menksoft 2012' үсгийн тиг хэрэглэж байна.
Тус толийн талаарх санал хүсэлтээ
contact@mongoltoli.mn хаягаар ирүүлнэ үү.
© Монгол хэлний их тайлбар толь 2016 он