1. Хүн, амьтны дал бугалга орчмын уулзвар, гар их биетэй буюу бугалга, далны ястай нийлсэн үе: мөр дэлгэрэнгүй...
чацуу (а. Өндөр намаараа тэнцүү; б. [шилжсэн] Бүх талаараа адил), дал мөр [хоршоо] (хүний мөрийн ар хэсэг) - Данагар данагар алхаатайяа хө, дал мөрөө давсан гэзэгтэйеэ хө. Монгол ардын дуу “Юндэн гөөгөө”., мөр зэрэгцэх (а. Хамт, цуг байх; б. Бие биеэсээ хоцрохгүй, зэрэгцэн ажиллах) - Эд манай өнөөдрийн гэгээн жаргал, хөгжил цэцэглэлтийн төлөө, Зөвлөлт оросын улаан цэрэгтэй мөр зэрэгцэн байлдаж явсан. С.Дашдэндэв. Үүрийн цолмон., мөрийг нь алгадах (а. Мөр лүү нь цохих; б. [шилжсэн] Дотночлон саймшрах) - Дал мөр лүү нь ганцхан алгадаад хүүхний сэтгэлийг өөртөө эргүүлэх нь бий. С.Бадраа. Нисгэгч., *мөрнөөс юм аваад хаячих шиг болох (дарамттай байсан зүйлээс салж сэтгэл хөнгөрөх, санаа сэтгэл тайвшран амрах), мөчийг нь тасалж, мөрийг нь сажлуулах [зүйр цэцэн үг] (а. Зодож жанчих; б. Ганцаар болгох), мөрөндөө тохирсон хувцас өмсөх, мориндоо тохирсон эмээл тохох [зүйр цэцэн үг] (хэмжээнд нь юм уу өнгө үзэмжид нь таарсан зүйл хэрэглэх гэсэн санаа), мөр зэрэгцэж, өвдөг нийлэлцэх [зүйр цэцэн үг] (а. Хамт цуг байх; б. Хоцрохгүй, зэрэгцэн ажиллах гэсэн санаа), малгай зүүгээд зохихгүй магнай нь гурвалжин, магнаг өмсөөд зохихгүй мөр нь гурвалжин [зүйр цэцэн үг] (бие галбир муухай хүн гэсэн санаа);мөр чацуу | а. Өндөр намаараа тэнцүү; б. [шилжсэн] Бүх талаараа адил |
дал мөр | хүний мөрийн ар хэсэг |
мөр зэрэгцэх | а. Хамт, цуг байх; б. Бие биеэсээ хоцрохгүй, зэрэгцэн ажиллах |
мөрийг нь алгадах | а. Мөр лүү нь цохих; б. [шилжсэн] Дотночлон саймшрах |
мөрнөөс юм аваад хаячих шиг болох | дарамттай байсан зүйлээс салж сэтгэл хөнгөрөх, санаа сэтгэл тайвшран амрах |
мөчийг нь тасалж, мөрийг нь сажлуулах | а. Зодож жанчих; б. Ганцаар болгох |
мөрөндөө тохирсон хувцас өмсөх, мориндоо тохирсон эмээл тохох | хэмжээнд нь юм уу өнгө үзэмжид нь таарсан зүйл хэрэглэх гэсэн санаа |
мөр зэрэгцэж өвдөг нийлэлцэх | а. Хамт цуг байх; б. Хоцрохгүй, зэрэгцэн ажиллах гэсэн санаа |
малгай зүүгээд зохихгүй магнай нь гурвалжин, магнаг өмсөөд зохихгүй мөр нь гурвалжин | бие галбир муухай хүн гэсэн санаа |
дээлийн мөр | дээл өмсөхөд хүний мөрөн дээр таарах хэсэг |
мөрний тэмдэг | цэрэг, цагдаагийн хүмүүс хувцасныхаа мөрөн дээр зүүж, зэрэг дэвээ илтгэдэг тусгай тэмдэг, мөрдөс |
мөр бүтэн | өмсөх зүүхээр дутахгүй |
мөр нүцгэн | ядуу хоосон, өмсөх хувцасгүй |
мөрөнд углах юмгүй | өмсөх хувцасгүй, ядуу хоосон |
мөр бүтэн гэдэс цатгалан | хангалуун амьдрах гэсэн санаа |
мөр бүтнээс нэр бүтэн | элбэг дэлбэг байснаас нэр төртэй байсан нь дээр гэсэн санаа |
мөр нимгэн, бяр шингэн | хөрөнгө чинээ, чадал тэнхээ муутай гэсэн санаа |
Тус толь нь Мөнхгал компанийн зөвшөөрлөөр монгол бичгийн 'Menksoft 2012' үсгийн тиг хэрэглэж байна.
Тус толийн талаарх санал хүсэлтээ
contact@mongoltoli.mn хаягаар ирүүлнэ үү.
© Монгол хэлний их тайлбар толь 2016 он