1. Зургаа дээр нэгийг нэмсэн нийлбэр: долоо дахь (долоодугаар; долоодугаарт тохиох нь), долоо дэлгэрэнгүй...
хоног (долоон өдөр, шөнөтэй тэнцүү хоног тооллын нэгж) - Сүүлд аав нэг баян айлд долоо хоног тууль хэлж, ярьж, шанд нь олсон нум сумаа надад өгсөн юмаа. Ш. Нацагдорж. Мандхай цэцэн., долоон өвгөн [одон орон] (долоон бурхан од), долоон шар (наймаас нэг дутуу тооны эр үхэр), долоон эрдэнэ (бурхны шашны ном сударт гардаг долоон зүйлийн эрдэнэс: бадмаараг, индранил, биндэрьяа, маргад, доржпалам, сувд, шүр), долоо дордож, найм сэхэх [зүйр цэцэн үг] (амьдралд юу ч тохиолдож болно, гагцхүү зорьсон хэргийнхээ төлөө шантрахгүйгээр тууштай тэмцэх хэрэгтэй гэсэн санаа), долоо шархадсан чоно [зүйр цэцэн үг] (амьдралын хүнд бэрхийг биеэрээ амссан хүнийг зүйрлэх хэллэг) - Долоон дайсныг дол цохиж, долоогоно модыг долор татах. Ж.Дашдорж. Монгол цэцэн үгийн далай., долоон бурхан [одон орон] (умардад орших долоон их од) - Тэнгэрт шанаган хэлбэрт долоон бурхан од ер бусын том болж гэрэл цацруулан байна. С. Эрдэнэ. Анчны гэргий;долоо хоног | долоон өдөр, шөнөтэй тэнцүү хоног тооллын нэгж |
долоон өвгөн | долоон бурхан од |
долоон шар | наймаас нэг дутуу тооны эр үхэр |
долоон эрдэнэ | бурхны шашны ном сударт гардаг долоон зүйлийн эрдэнэс бадмаараг, индранил, биндэрьяа, маргад, доржпалам, сувд, шүр |
долоо дордож найм сэхэх | амьдралд юу ч тохиолдож болно, гагцхүү зорьсон хэргийнхээ төлөө шантрахгүйгээр тууштай тэмцэх хэрэгтэй гэсэн санаа |
долоо шархадсан чоно | амьдралын хүнд бэрхийг биеэрээ амссан хүнийг зүйрлэх хэллэг |
долоон бурхан | умардад орших долоон их од |
долоон булчирхайг нь тоочих | нэгэн нэгэнгүй илчлэн хэлэх |
долоон булчирхайгаа тоочих | хамаг байдгаа хэлэх, юугаа ч нууж хаалгүй ярих |
долоо буцах | хэлсэн амласнаасаа эргэлзэн буцах |
долоон голтой | амь бөхтэй, зовлон их даадаг |
долоон доор | урьдахаас улам муудсан, шал дэмий |
долоон жорын юм ярих | янз бүрийн зүйл, есөн шидийн юм ярих, олон үг чалчих |
долоон уулын цаагуур | холын холуур, далдын далдуур |
долоон ходоодтой | хэтэрхий ховдог |
долоон хүзүүт | урт хүзүүтэй хүн |
Тус толь нь Мөнхгал компанийн зөвшөөрлөөр монгол бичгийн 'Menksoft 2012' үсгийн тиг хэрэглэж байна.
Тус толийн талаарх санал хүсэлтээ
contact@mongoltoli.mn хаягаар ирүүлнэ үү.
© Монгол хэлний их тайлбар толь 2016 он