ХЭЗЭЭ

1. Ямар нэгэн үйл явдлын болсон болон болох цагийг асуух төлөөний үг - Ингэхэд Баатар хот руу хэзээ гарчих дэлгэрэнгүй... Л.Дашням. Бурхантын цэцэг.хэзээ ирэв? хэзээ явах вэ? хэзээ хэзээгүй (мөдхөн, удалгүй) - Эмгэн эхийн минь бие туйлын дор болжээ. Хэзээ хэзээгүй өнгөрөх болов уу гэж бодохоос сэтгэл зүрх аягүй болно. Ж.Дамдин. Үймээний жил., хэзээ хэзээнээс (а. Эрт урьдаас, эртнээс; б. Туйлаас) - Байрандаа ирээд унтах гэтэл хэзээ хэзээнээс илүү ганцаардаж байгаагаа мэдрэн нойр хүрдэггүй. С.Лочин. Газрын дуун., хэзээний (аль хэдийн өнгөрсөн) - Төдий сайтар ажиглах санаатай нүдээ арчаад харах гэтэл харин хэзээний тэдний гэрийн гадна хүрч ирээд олон ноход боорлон хуцна. С.Буяннэмэх. Түүвэр зохиол;


2. Тодорхой бус цагийг заах утга - Би хэзээ л айл хэсэж байлаа даа Боогоо минь, тэд намайг мэдэх гэж байгаа, над тэднийг мэдэх хэрэг алга дэлгэрэнгүй... С.Удвал. Их хувь заяа., хэзээ мөдгүй (удахгүй) - Хэзээ мөдгүй нийслэл хүрээгээ чиглэн гарна гэж би аар саар юмаа янзалж хэд хонолоо. Ж.Дамдин. Үймээний жил., хэзээ нэг (аль нэгэн цаг, аль нэгэн үе) - Намжилмаа, ингэдэг л ёстой юм байх даа гэж хэзээ нэг цагт зайлшгүй тохиолдох жамыг дагах дагахгүйгээ ч ухааралгүй хий балмагдан сандрав. С.Эрдэнэ. Өгүүллэгүүд., хэзээ хойно (хэрэг явдал аль хэдийн өнгөрсөн хойно) - Хэзээ хойно одоо болтол ядарсан зүрхнээ зул болон асаж байдаг энэ хайрын сэтгэлээ дурсан байлаа. С.Лочин. Газрын дуун., хэзээ ч (аль нэгэн цагт) - Дайсан нэгэнт дарагдвал тэдний юм хэзээ ч бидний олз болох тул ... Ц.Дамдинсүрэн. Монголын нууц товчоо., хэзээ ямагт (үргэлжид) - Сүхбаатар хэзээ ямагт соргог сэргэлэн өөрөө шөнө бүх дарга нарын хамт сэргийлжээ. Д.Гонгор нар. Д.Сүхбаатарын тухай дуртгалууд., хэзээ язааны (аль эртний) - Бид хоёр хэзээ язааны танилууд байлаа. Д.Маам. Тэмээний дууль., аль хэзээ (аль эртний) - Ийм нэг сайн хурал хийх цаг ч аль хэзээ болоод байсан юм аа. Л.Дашням. Бурхантын цэцэг., хэзээ ирэхийг зочин мэднэ, хэдийд буцаахыг эзэн мэднэ [зүйр цэцэн үг] (зочин тухайн айлд хэр зэрэг удах нь айлын эздийн зан аашнаас шалтгаалдаг гэсэн санаа).

хэзээ хэзээнээс а. Эрт урьдаас, эртнээс; б. Туйлаас
хэзээний аль хэдийн өнгөрсөн
хэзээ мөдгүй удахгүй
хэзээ нэг аль нэгэн цаг, аль нэгэн үе
хэзээ хойно хэрэг явдал аль хэдийн өнгөрсөн хойно
хэзээ ч аль нэгэн цагт
хэзээ ямагт үргэлжид
хэзээ язааны аль эртний
аль хэзээ аль эртний
хэзээ ирэхийг зочин мэднэ хэдийд буцаахыг эзэн мэднэ зочин тухайн айлд хэр зэрэг удах нь айлын эздийн зан аашнаас шалтгаалдаг гэсэн санаа