1. Монголчуудын таван хошуу малын нэг, бог мал. Дээд үүдэн шүдгүй, хивдэг, эвэртэй ба эвэргүй ч байдаг, том өөхөн дэлгэрэнгүй...сүүлтэй, салаа туурайтай хөхтөн амьтан: хонин сүрэг (голдуу хониноос бүрдэх бог малын сүрэг) - Бургасан толгойд олон болжмор шулганаж, тэр хойд энгэрт хонь бэлчин налайна. С.Удвал. Их хувь заяа., хонины мах (хонины эвдэж янзалсан мах), хонины хашаа (хонь хаших намхан хашаа), хонины шөл (хонины махаар хийсэн шөл), хонь гаргах (хонь нядлах) - Баян хоосноор дүүрэн энэ хорвоогийн жам болсон энэ ёсыг Төмөр ч дагахгүй байж чадсангүй, хонь гаргаж малын эзнийг дайлав. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., хонь нядлах (хонь идэш болгон төхөөрөх), хонин толгой (бусад малыг хонин толгойд шилжүүлснээр 1 тэмээ 9 хоньтой, 1 адуу 7 хоньтой, 1 үхэр 5 хоньтой, 1 ямаа 0,9 хоньтой тэнцэх хэмжээ), хонь хяргах (хонины үсийг хайчаар хяргах), хонь эргүүлэхтэйгээ болох (хүүхэд өсөж тусад орох) - Магсаржавыг эзгүйд мал нь өсөж хэдэн адуутай болсон юм. Хүү нь хонь эргүүлэхтэйгээ болж өслөө. С.Удвал. Их хувь заяа., хонин жороо (морины зөөлөн ялгуун явдал) - Хонин жороо морь минь ээ хө, холбилзуулан тэшүүлээд бөмбөрөөд байна даа хө. Монгол ардын дуу., хонин чулуу (бөөн бөөнөөрөө байдаг, голдуу цагаан цайвар өнгөтэй ургаа чулуу, дух чулуу), хонин шүүс (хонины бүхэлд нь чанасан мах, хүндэт зочныг дайлах эрхэм идээ), хонь мал [хоршоо] (а. Хонь голлосон бусад мал; б. Таван хошуу мал), хонь ямаа [хоршоо] (бог мал, богино хөлийн мал) - Хонь ямааны сүүг сааж идсээр гуйж түүн, миний улсад хүрснийг би Төгөл мөрний захад газар орон өгөв. В.Инжаннаши. Хөх судар., *хонь дургүй талаасаа үргэх (хүн санаандаа нийцэхгүй юмнаасаа өө сэв амархан олдог гэсэн санаа), *хонь чоно болох (эвлэршгүй дайсан болох, муудалцах) - Төр бид хоёр хонь чоно боллоо. Л.Түдэв. Алтан гадас чигийг заана., *хонинд орсон чоно шиг (зэрлэг хэрцгий авирлах) - Цайтын цагаан талд дайсныг гүйцээд, олон хонинд орсон чоно мэт цавчиж, нэг зуун хүнийг алав. Монголын нууц товчоо., *хонио чоноор мануулах (мэдсээр байж итгэлгүй хүнд юмаа найдаж орхих), *хэвтээ хонь үргээхгүй (бусдад халгүй, номхон), *хонины бэлчээрт хормой дор төрсөн (эгэл жирийн хүн) - Хонины бэлчээрт хормой дор төрсөн гэхэд эгэл хүмүүн гэж хэлэхийн аргагүй ер бусын их сүр хүч, увдис эрдмийг бурхан тэнгэр түүнд заяажээ гэлтэй. Б.Догмид. Хөх тэнгэрийн зарлиг., *хонин сүрэгт тэмээ орох (а. Олны дотор онцгойрч харагдах; б. Эрдэм чадвар, хүч чадлаараа олноос цойлох) *хонь идсэн чоно хонгилд хэвтэх (хэрэг хийгээд бие зайлах), *хонины бэлчээрт хүрэх чадалгүй (сул, дорой), хонь явахдаа түрүүний хонио харна [зүйр цэцэн үг] (ахмад үе нь хойч үедээ үлгэрлэдэг гэсэн санаа), хонь зуу хүрэхээр идэх юм олдохгүй [зүйр цэцэн үг] (а. Малчин хүний малаа хайрлах; б. Хүн баяжих тусам хашигладаг гэсэн санаа);