ХАМГААЛАЛТ
1. Хамгаалах үйлийн үр дүнг заасан нэр - Өөрийн гэр бүлийг битүү ой руу зөөж партизаны найдвартай хамгаалалтад дэлгэрэнгүй...
орхисон. М.Чойжил. Андын нутаг алсдахгүй;
2. Хүний амь нас, эд хөрөнгө, байгаль орчныг гаднын элдэв нөлөөнөөс сэргийлэн сахих ажиллагаа: хамгаалалтын зэвсэг (байлдаанд цэргийг дэлгэрэнгүй...хамгаалах хэрэгсэл, ширэн энгэрэвч, хуяг, халхавч, шилбэний хаалт, төмөр оруулга, бамбай, хөө хуяг гэх мэт зүйл), ойн хамгаалалт (ойн зохистой харьцааг тэнцвэржүүлэх, нөхөн сэргээх, хүний хортой үйл ажиллагаанаас сэргийлэхээр явуулж буй арга хэмжээ, үйл ажиллагаа), тусгай хамгаалалт (а. Аюулгүй байдлыг нь хангах зорилгоор тодорхой байгууллага, албан тушаалтан, иргэний амь бие, орон сууц, тээврийн хэрэгсэл, бусад зүйлийг хамгаалахад чиглэсэн үйл ажиллагаа - Тэргүүний уурхайчин ударник Лувсаншарав, Дорлиг … зэрэг арван зургаан хүнийг улсын тусгай хамгаалалтад авах болсныг мэдэгдлээ. С.Лочин. Сэтгэлийн өнгө; б. Байгалийн бүс, бүслүүрийн онцлог, өвөрмөц тогтоц, ховор, ховордсон ургамал, амьтан бүхий газар, түүх, соёлын дурсгалт болон үзэсгэлэнт газрын хэв шинжийг хадгалах, хамгаалахтай холбогдсон харилцаа), хилийн хамгаалалт (хил хамгаалах үйл ажиллагаа), тариалангийн хамгаалалт (тариалангийн талбайг байгалийн элдэв үзэгдэл, хүний хортой үйл ажиллагаанаас хамгаалахын тулд барьж байгуулсан зүйл, хэрэгжүүлж буй арга хэмжээ), хадгалалт хамгаалалт [хоршоо] (юмыг агуулж харгалзан сахих байдал), харуул хамгаалалт [хоршоо] (сахин хамгаалах ажиллагаа) - Зам зуурт харуул хамгаалалт гараад хөл тавихад хэцүү болоод байгаа. Г.Батаа нар. Онцгой даалгавартан;
3. Тэнгисийн эрэг, усан байгууламж, голын эргийн дагуу хамгаалах зорилгоор барьсан шороон далан: хамгаалалтын далан (гадаргын усны дэлгэрэнгүй...түвшин өргөгдөх үед тухайн нутаг дэвсгэр болон объект усанд автахаас хамгаалах байгууламж);
4. Эсэргүүцэн хориглохоор барьсан цэргийн байгууламж - Фронтын тэргүүн шугамд нэвтэрч штабт очихоос хэцүү, олон харуул хамгаалалтыг давж дэлгэрэнгүй...өнгөрөв. М.Чойжил. Андын нутаг алсдахгүй.
хамгаалалтын зэвсэг |
байлдаанд цэргийг хамгаалах хэрэгсэл, ширэн энгэрэвч, хуяг, халхавч, шилбэний хаалт, төмөр оруулга, бамбай, хөө хуяг гэх мэт зүйл |
ойн хамгаалалт |
ойн зохистой харьцааг тэнцвэржүүлэх, нөхөн сэргээх, хүний хортой үйл ажиллагаанаас сэргийлэхээр явуулж буй арга хэмжээ, үйл ажиллагаа |
тусгай хамгаалалт |
а. Аюулгүй байдлыг нь хангах зорилгоор тодорхой байгууллага, албан тушаалтан, иргэний амь бие, орон сууц, тээврийн хэрэгсэл, бусад зүйлийг хамгаалахад чиглэсэн үйл ажиллагаа; б. Байгалийн бүс, бүслүүрийн онцлог, өвөрмөц тогтоц, ховор, ховордсон ургамал, амьтан бүхий газар, түүх,соёлын дурсгалт болон үзэсгэлэнт газрын хэв шинжийг хадгалах, хамгаалахтай холбогдсон харилцаа |
хилийн хамгаалалт |
хил хамгаалах үйл ажиллагаа |
тариалангийн хамгаалалт |
тариалангийн талбайг байгалийн элдэв үзэгдэл, хүний хортой үйл ажиллагаанаас хамгаалахын тулд барьж байгуулсан зүйл, хэрэгжүүлж буй арга хэмжээ |
хадгалалт хамгаалалт |
юмыг агуулж харгалзан сахих байдал |
харуул хамгаалалт |
сахин хамгаалах ажиллагаа |
хамгаалалтын далан |
гадаргын усны түвшин өргөгдөх үед тухайн нутаг дэвсгэр болон объект усанд автахаас хамгаалах байгууламж |
© Монгол хэлний их тайлбар толь 2016 он