САВХ I  

1. Яс, хулс, мод, төмөр зэргээр хийсэн хоол хавчиж идэхэд зориулсан хос нарийн хэрэгсэл: ясан савх дэлгэрэнгүй...(ясаар хийсэн хоол идэх хэрэглэл), төмөр савх (төмрөөр хийсэн савх), савхны гэр (савх агуулж хадгалах сав), савхны толгой (савхны дээд талд мөнгө төмрөөр бөгж тавьсан нь), савхны хоног (хутганы хуй дахь савх дүрэх зориулалтын хэсэг), савх барих (урт нарийхан хос зүйлийг зэрэгцүүлэн барих), савх хийх (хулс, мод, төмөр зэргээр хоолоо хавчин авч идэхэд зориулан хос урт нарийхан зүйл хийх) - Залтасны зомголоор савх хийн борцоо этэж идэв. Д.Мягмар. Уянгын туужууд., савхаар идэх (нарийн урт хос зүйлээр хоолоо хавчин барьж идэх) - Дорно дахинд газар сайгүй л савхаар идэх юм гэж ярьж байдаг шүү. Л.Дашням. Бурхантын цэцэг., савх мод (бага ангийн сурагчдыг тоо бодож сурахад зориулсан нарийн жижиг мод, хичээлийн хэрэглэл), савх шиг хуруу (нарийхан, урт хуруу) - Савх шиг нарийн цагаан хурууг нь харахад үнээний хөхөнд ч юм уу, хадуурын ишид лав хүрээгүй байх гэж бодогдоно. Д.Цэдэв. Айргийн амт., савхан ташил [хөгжим] (ясан савх амандаа зуугаад няслан хөг аялгуу гаргах монгол ардын хөгжмийн урлагийн нэгэн төрөл зүйл), савхан өвс [ургамал] (нэгэн зүйл бамбай өвс);

---

2. Байшингийн тааз, ханыг шавардахдаа хаддаг нарийн цуудас мод: савх хадах (хананд шавар тогтоох зорилгоор нарийн цуудас мод хадах) - дэлгэрэнгүй...Их л муухай өргөн савх мод хаджээ. С.Эрдэнэ. Миний эх орон, миний тоонот;

---

3. Ховил гаргасан хоёр банзны хооронд чагтлан бэхлэх нарийн мод: савх төмөр (тэнхлэгийг элэгдлээс хамгаалахаар модон тэргэний дэлгэрэнгүй...тэнхлэгт шигтгэн суулгасан нарийн төмөр), савх шаах (ховилтой банзны хооронд нарийн мод чагтлан хийх), туурганд савх хадах (туургыг савх модоор дарж хадах);

---

4. Хувцас зэрэгт оёсон нарийхан хээ: савхан хилэн (тууш хээтэй хилэн), савхан хээ (нарийн урт хээ) - Саан савхтай улаан туузтай тоорцог хөндлөн тавьж, мөнгөн чимэгтэй залаа зүүж, баруун хажуудаа бүснээсээ цацгийг нь хавчуулжээ. С.Удвал. Их хувь заяа., савхан даравч (төгөлдөр хуурын даруул).

---

• ясан савх - ясаар хийсэн хоол идэх хэрэглэл
• төмөр савх - төмрөөр хийсэн савх
• савхны гэр - савх агуулж хадгалах сав
• савхны толгой - савхны дээд талд мөнгө төмрөөр бөгж тавьсан нь
• савхны хоног - хутганы хуй дахь савх дүрэх зориулалтын хэсэг
• савх барих - урт нарийхан хос зүйлийг зэрэгцүүлэн барих
• савх хийх - хулс, мод, төмөр зэргээр хоолоо хавчин авч идэхэд зориулан хос урт нарийхан зүйл хийх
• савхаар идэх - нарийн урт хос зүйлээр хоолоо хавчин барьж идэх
• савх мод - бага ангийн сурагчдыг тоо бодож сурахад зориулсан нарийн жижиг мод, хичээлийн хэрэглэл
• савх шиг хуруу - нарийхан, урт хуруу
... үргэлжлүүлэн харах ...
савхан ташил - ясан савх амандаа зуугаад няслан хөг аялгуу гаргах монгол ардын хөгжмийн урлагийн нэгэн төрөл зүйл
савхан өвс - нэгэн зүйл бамбай өвс
савх хадах - хананд шавар тогтоох зорилгоор нарийн цуудас мод хадах
савх төмөр - тэнхлэгийг элэгдлээс хамгаалахаар модон тэрэгний тэнхлэгт шигтгэн суулгасан нарийн төмөр
савх шаах - ховилтой банзны хооронд нарийн мод чагтлан хийх
туурганд савх хадах - туургыг савх модоор дарж хадах
савхан хилэн - тууш хээтэй хилэн
савхан хээ - нарийн урт хээ
савхан даравч - төгөлдөр хуурын даруул

---

Ижил үг

САВХ II