ӨРТӨӨ
(хуучирсан)
1. Албаны хүмүүс, албан зар, бичиг зэргийг дамжуулах өнгөрүүлэх, хүргэх морин хөсөгтэй буудлын газар - дэлгэрэнгүй...Өдтэй юу бичиг нь өртөөгөөр дамжина аа хөө. ААЗ., морин өртөө (мориор улаа нэхэж, алба залгуулах үүрэг бүхий газар), өртөөний алба (албаны хүмүүс, албан зар бичиг зэргийг дамжуулан өнгөрүүлэх, хүргэх ажил), өртөө хийх (өртөөний алба залгуулах) - Манайх тэр үед Цагаан уулан суманд өртөө хийж байсан үе. “Цог” сэтгүүл., өртөө дамжих (буудлаар дайран явах) - Өдтэй юу бичиг нь өртөөгөөр дамжина аа хөө. Монгол ардын дуу., өртөөгөөр явах (өртөө дамжин явах), өртөө буудал [хоршоо] (зам дагуу байгуулсан зогсоол газар), өртөө улаа [хоршоо] (албан хэргээр явагчдын буудаллах байр, унаа хөсгөөр хангах буудлын газар) - Өртөө улаа, албан татварт хавчигдан... байлаа. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., навч өртөө [хуучирсан] (Улиастайн жанжин, Ховд, Их хүрээний сайд, Хиагт аймгийн жасаад, олон хошуу, шавийн тамгын газрын хооронд элч бичиг нэвтрүүлэхийн тулд манж нарын байгуулсан орон нутгийн өртөө), суман өртөө [хуучирсан] (холд зориулан байгуулсан өртөө), чөдөр өртөө [хуучирсан] (Бээжингээс Ховд хүрэх зам дагуу байгуулсан өртөөнөөс салбарлан үүсгэсэн өртөө);
2. Гучин километр орчим газар, морин өртөө хоорондын зай:
дөрвөн өртөө газар (зуун хориод километр газар) -
дэлгэрэнгүй...Бас л таван өртөө гаруй газар бий. С.Удвал. Та бид уулзана;
3. Галт тэрэг, машин тэрэг түр зогсох, дамжин өнгөрөх газар:
галт тэрэгний өртөө (төмөр замын дагуу байгуулсан гал тэрэг зогсох
дэлгэрэнгүй...газар) - Хөдлөнгүүтээ л Эмээлт өртөөн дээр очиж зогсов. “Найрамдлын зам”., өртөө яндар (гал тэрэгний өртөөнд аянчин тэрэгнээс буух, гарах, эд бараа ачиж буулгахад зориулсан төмөр замаас өндөр зүйл);
4. Засаг захиргааны зарим үндсэн шатны нэгж, ажил хэргийг гүйцэтгэхэд зориулан байгуулсан байгууламж.
- морин өртөө - мориор улаа нэхэж, алба залгуулах үүрэг бүхий газар
- өртөөний алба - албаны хүмүүс, албан зар бичиг зэргийг дамжуулан өнгөрүүлэх, хүргэх ажил
- өртөө хийх - өртөөний алба залгуулах
- өртөө дамжих - буудлаар дайран явах
- өртөөгөөр явах - өртөө дамжин явах
- өртөө буудал - зам дагуу байгуулсан зогсоол газар
- өртөө улаа - албан хэргээр явагчдын буудаллах байр, унаа хөсгөөр хангах буудлын газар
- навч өртөө - Улиастайн жанжин, Ховд, Их хүрээний сайд, Хиагт аймгийн жасаад, олон хошуу, шавийн тамгын газрын хооронд элч бичиг нэвтрүүлэхийн тулд манж нарын байгуулсан орон нутгийн өртөө
- суман өртөө - холд зориулан байгуулсан өртөө
- чөдөр өртөө - Бээжингээс Ховд хүрэх зам дагуу байгуулсан өртөөнөөс салбарлан үүсгэсэн өртөө
... үргэлжлүүлэн харах ...- дөрвөн өртөө газар - зуун хориод километр газар
- галт тэрэгний өртөө - төмөр замын дагуу байгуулсан гал тэрэг зогсох газар
- өртөө яндар - гал тэрэгний өртөөнд аянчин тэрэгнээс буух, гарах, эд бараа ачиж буулгахад зориулсан төмөр замаас өндөр зүйл
