ЖИГҮҮР I  

1. Шувууны далавч - Жигүүр нь хугарвал, бүргэд шувуу агаар тэнгэртээ элэн халин нисэж яахин чадах билээ. дэлгэрэнгүй...Д.Цэдэв. Айргийн амт., бяцхан жигүүр (өд сөд багатай, богино, жижиг далавч), жигүүр гартан [амьтан] (гар шиг далавчтай жижиг шувуу), жигүүр гэмтэх (далавч шархтах), жигүүр хөлтөн [амьтан] (хөл шиг далавч бүхий шувуу), жигүүр ургах (жигүүртэй болох, өд сөд нь гүйцэх), жигүүр хумхих (далавчаа эвхэх), жигүүр хөмсөг (булган хөмсөг), даль жигүүр [хоршоо] (далавч), өд жигүүр [хоршоо] (шувууны өд сөд болон далавч);

---

2. Нисэх онгоцны хоёр далавч: жигүүр цагаан хөлөг (нисэх онгоц);

---

3. Саадгийн мөрөвчний хойдох намианы дор хадсан төмөр;

---

4. Ямар нэгэн юмны хоёр үзүүр этгээд болон хажуу: баруун жигүүр (баруун тал), баруун жигүүрийн гэр [хуучирсан] дэлгэрэнгүй...(түшмэдийн хэрэг шийтгэх газар), зүүн жигүүр (зүүн талын этгээд) - Би тушаал давтаад, зүүн жигүүр тийш цэргээ авч давшсаар заасан газрыг эзлэн авч нуувч ухаж хориглолт хийлээ. Г.Дүйнхэржав. Арилшгүй мөр., жигүүрийн байшин (захын байшин), жигүүр гэр (гол гэрийн хоёр талд барьсан гэр байшин), жигүүр гэрэл (их хаалганы хоёр захаар хөвөөлөн хийсэн гэрэл), жигүүр сайд [хуучирсан] (эрхэлсэн сайдын дараах албан тушаалтан), жигүүрийн түшмэл [түүх] (үе залгамжлах түшмэлийн тав дахь зэрэг), жигүүр хаалга (их хаалганы хажуугийн бага хаалга), жигүүрийг атаклах (зах, хажуу этгээдийг довтлох), намын жигүүр [шилжсэн] (улс төрийн намын доторх ялгавартай үзэл бүхий бүлэг; жигүүр өд болох (хань, хамсаатан болох) - Цэвээн тэргүүтэн, Дугар мээрэн зэрэг хүмүүс угтан авч жигүүр өд болон нийлэлдэж… Г.Наваан-Юндэн. Өвгөн бичээчийн өгүүлэл., өрөөл жигүүр болох (а. Тал бие нь болох; б. [шилжсэн] Хань хамсаатан болж хүч хавсрах);

---

5. [шилжсэн] Чадвар, авьяас, ур чадвар, авьяас билиг - Найраг зохиолын минь жигүүр ургав. “Цог” дэлгэрэнгүй...сэтгүүл;

---

6. [шилжсэн] Хүсэл мөрөөдөл: жигүүр ургах (мөрөөдөлдөө автах, урам зоригтой болох) - дэлгэрэнгүй...Сэтгэлд минь жигүүр ургасан мэт тогтож сууж чадахыг болив. С.Лочин. Сэтгэлийн өнгө.

---

• бяцхан жигүүр - өд сөд багатай, богино, жижиг далавч
• жигүүр гартан - гар шиг далавчтай жижиг шувуу
• жигүүр гэмтэх - далавч шархтах
• жигүүр хөлтөн - хөл шиг далавч бүхий шувуу
• жигүүр ургах - жигүүртэй болох, өд сөд нь гүйцэх
• жигүүр хумхих - далавчаа эвхэх
• жигүүр хөмсөг - булган хөмсөг
• даль жигүүр - далавч
• өд жигүүр - шувууны өд сөд болон далавч
• жигүүр цагаан хөлөг - нисэх онгоц
... үргэлжлүүлэн харах ...
баруун жигүүр - баруун тал
баруун жигүүрийн гэр - түшмэдийн хэрэг шийтгэх газар
зүүн жигүүр - зүүн талын этгээд
жигүүрийн байшин - захын байшин
жигүүр гэр - гол гэрийн хоёр талд барьсан гэр байшин
жигүүр гэрэл - их хаалганы хоёр захаар хөвөөлөн хийсэн гэрэл
жигүүр сайд - эрхэлсэн сайдын дараах албан тушаалтан
жигүүрийн түшмэл - үе залгамжлах түшмэлийн тав дахь зэрэг
жигүүр хаалга - их хаалганы хажуугийн бага хаалга
жигүүрийг атаклах - зах, хажуу этгээдийг довтлох
намын жигүүр - улс төрийн намын доторх ялгавартай үзэл бүхий бүлэг жигүүр өд болох хань, хамсаатан болох
өрөөл жигүүр болох - а. Тал бие нь болох; б. [шилжсэн] Хань хамсаатан болж хүч хавсрах
жигүүр ургах - мөрөөдөлдөө автах, урам зоригтой болох

---

Ижил үг

ЖИГҮҮР II:

ЖИГҮҮР III:

Холбогдох зураг одоогоор алга байна.