1. Хүний бэлтгэсэн хоол ундны зүйл: хүнс залгуулах (хоол ундны зүйл ойртуулах, бэлтгэж өгөх) дэлгэрэнгүй...- Хүргэн ах хэд дахин эргэж хоол хүнс залгууллаа. С.Эрдэнэ. Өгүүллэгүүд., хүнсний үйлдвэр (хүн амын хүнсний хэрэгцээг хангадаг үйлдвэрийн салбар), хүнсний дэлгүүр (идэх, уух юм зардаг дэлгүүр), хүнсний мөөг (хатаах, давслах, дарах зэргээр боловсруулж хүнсэнд хэрэглэдэг мөөг), хүнсний ногоо (төмс, байцаа, лууван, манжин гэх мэт хүнсэнд хэрэглэж болох бүх ногоо), хүнсний нөөц (хоол ундны хүрэлцээ) - Зарим нэгийг нь утаж хүнсний нөөц хийв. Б. Ринчен. Заан Залуудай., хүнсний хордлого (нян, түүний ялгаруулсан хороор хордож муудсан хүнсний зүйлээс үүсэх цочмог хордлогот өвчин), хүнсний чанарыг сайжруулах (хоол ундны амин дэмийг чанаржуулах), хүнсний юм (хоол унданд хэрэглэх зүйл) - Хүмүүс голдуу л хүнсний юм авчирч өгөх бөгөөд зарим нь хүрээ орж худалд гэж хурганы арьс ч бэлэглэнэ. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., хүнсний эрүүл ахуй (анагаах ухааны нэг салбар ухаан), хоол хүнс [хоршоо] (идэх уух зүйл) - Яарах юм бол алдах бус уу! Цэргийн хоол хүнс улам багадаж байгаа нь энэ их эзгүй талд аюултай болох буй заа. Л.Түдэв. Алтан гадас чигийг заана., хүнс тэжээл [хоршоо] (хүн, амьтны хэрэглэх хоол ундны зүйл), хүнс голбол хоолгүй, хүн голбол нөхөргүй [зүйр цэцэн үг] (голж шилсэн хүн юу ч үгүй хоцордог гэсэн санаа), хүнсээр гэдсээ тэжээж, хүүгээр голомтоо сахиулах [зүйр цэцэн үг] (эрэгтэй хүүхэд голомтоо сахидаг гэсэн санаа);
2. Аян замд авч явах идэш уушны зүйл:
хүнс базаах (идэш хоолоо төхөөрөх) -
дэлгэрэнгүй... Ганц хүний жодгор, тогоо шанага, хүнс сэлтээ базааж, хэзээний туршлагажсан жинчний дүр үзүүлэн хөдлөв. Б.Чойндон. Галбын говьд., хүнс бэлтгэх (замд авч явах идэх, уух юмаа төхөөрөх) - Мянган хүний хоол хүнс бэлтгэх болоод байна гэв. Ж.Дамдин. Үймээний жил., хүнс төхөөрөх (идэх уух зүйлээ бэлтгэх) - Чи надад хэд хоногийн хүнс төхөөрч өгөгтүн. В.Шарма. Таван сургамж., хүнс сайтай явах (идэж уух юмаа сайтар базаан авч явах), замын хүнс (аяны идэш ууш) - Магсаржавын замын хүнс, элдэв юм, малгай нударга хэрээрээ төхөөрч мордууллаа. С.Удвал. Их хувь заяа., хоол хүнс [хоршоо] (а. Хүний өдөр тутмын идэш ууш; б. Аян замд хэрэглэхээр бэлдсэн идэх юм), хүнс хэрэглэл [хоршоо] (хоол хүнс болон түүнийг боловсруулахад хэрэглэх тогоо шанага зэрэг хэрэглэл) - Майхан, хүнс хэрэглэл төхөөрч хөтөлгөө моринд ачиж эр бүр араараа богц, бааданд аар саар юм хийж ганзагалав. С.Удвал. Их хувь заяа.
