Монголын түүхийн тайлбар толь

А Б В Г Д Е Ё Ж З И К Л М Н О Ө П Р С Т У Ү Ф Х Ц Ч Ш Э Ю Я

Боди Алаг хаан

Боди алаг хааны тухай сурвалжийн мэдээ. (Эртний Монголын хаадын үндэсний их шар тууж , эх бичгийн цогц судалгаа хийсэн С.Чулуун, Ш.Цэрэндоо, УБ., 2011)

Үндсэн мэдээлэл:

Хамаа бүхий үг	Батмөнх Даян хаан, Барсболд, Дарайсун Гүдэн хаан
Төрөл	түүхэн хүн
Цаг үе	Дөчин дөрвөн хоёрын Монгол улс
Салбар, чиглэл	түүх
Өөр нэр (цол, сүмийн цол гэх мэт)	Алаг хаан
Хүйс	эр
Төрсөн он, сар, өдөр	1504
Нас барсан он, сар, өдөр	1547
Овог, аймаг	Хиад Боржигин
Гэр бүл (Эцэг, өвөг эцэг, эх, нагац өвөг, хадам эцэг, хүргэн, эхнэр, нөхөр, ах дүү, хүү охин гэх мэт)	Өвөг эцэг нь Батмөнх Даян хаан, эцэг нь Төрболд. Хүү нь Дарайсун, Хөгчит мэргэн, Онгон дурал, Номт, Хүнд.

Боди Алаг хаан

Дөчин дөрвөн хоёрын Монгол улсын их хаан (1519-1547).

Батмөнх Даян хааныг нас барах үед том хүү Төрболд нь хэдүйн нас барчихсан байжээ. Тиймээс Төрболдын хүү Боди Алаг хаан ширээг залгамжлах ёстой болов. Гэвч тэрээр нас бага байсан тул авга ах Барсболд нь 1517 онд хаан суужээ. 1519 онд Барсболд хаан ширээгээ Боди Алагт шилжүүлжээ.

Боди 1524 онд өөрийн биеэр их цэрэг удирдаж Урианхан түмний бослогыг даржээ. 1531 онд дахин баруун түмний цэргийн хүчийг дайчлан Урианханы үлдэгдлийг дарж, Урианхан түмнийг бусад түмэнд тараажээ. 1540-өөд оноос Боди хаан Түмэдийн Алтан ханд тушаан Хятадын Мин улстай найрамдан, харилцан худалдаа арилжаа хийх асуудлыг түүнд хариуцуулжээ. Гэвч Мин улс Алтан ханы элчийг хороох зэргээр дайсагнасан тул хоёр орны хооронд найрамдал тогтож чадсангүй. Боди 1547 онд өвчнөөр нас барсны дараа түүний хүү Дарайсун хаан суурийг нь залгамжилжээ. (Ц.Цэрэндорж)