Сүжигт гүний хүрээ. ХХ зууны эхэн. Эх сурвалж: (С.Чулууны хувийн архиваас)

Үндсэн мэдээлэл:

Хамаа бүхий үг Түшээт хан аймгийн Сүжигт гүний хошуу
Төрөл Шашин
Цаг үе XVIII-XX зуун
Хэний хаанчлалын үед Энх-Амгалан
Сүмийн онцлог Цогчин хурлыг үүсгэн хуруулжээ
Байгуулагдсан он 1713 он
Хаана байсан Төв аймгийн Өндөрширээт сум
Сүмийг байгуулсан хүн Цэмбэлдорж

Сүжигт гүний Пунцагдэчиндаржаалин хийд

Төв аймгийн Өндөрширээт сумын нутагт байсан хийд

    Түшээт хан аймгийн Сүжигт гүний хошуу одоогийн Төв аймгийн Өндөрширээт сумын нутаг Туул гол,Сономцог уул хэмээх газар оршино.

    Анх Энх-Амгалангийн тавин хоёрдугаар /1713/ онд Цэмбэлдоржийн засаг тэргүүн зэрэг тайж залгамжлахын урьд “Пунцагдэчиндаржаалин” дацанг байгуулж Цогчин хурлыг үүсгэн хуруулжээ. Түгээмэл Элбэгтийн хоёрдугаар /1852/ онд гүн Найдансүрэнгийн үед Цанид, Жүд дацангууд байгуулж хурал номын сургууль үйлдүүлжээ. Мөн 1878 он буюу Бадаргуултын 3-р онд Дүйнхор дацан байгуулж хурал ном хуруулжээ. 1885 онд Мамба дацанг байгуулж хурал сургууль үйлдүүлжээ. Эдгээр дацан хурал цөм Туул голын хойт захад “Сономцог” уулын өвөрт нутаглан сууна гэжээ. (С.Чулуун, Н.Маралмаа)

Ашигласан ном зохиол

Монгол улсын түүхийн төв архив
Монгол улсын шастир. II боть. УБ.,1997.
Д.Майдар. Монголын хот суурины гурван зураг. УБ.,1970.

Дэлгэрүүлж үзэх ном зохиол

Монголын сүм хийдийн түүхээс, (эмхтгэсэн Б.Эрдэнэбилэг). Соёмбо принтинг. УБ., 2012
Монголын хүрээ хийдийн түүх, (эмхтгэсэн Ч.Банзрагч, Б.Сайнхүү). Соёмбо принтинг. УБ., 2004
Монголын сүм хийдийн түүхэн товчоон. Адмон принтинг. УБ., 2009