Үндсэн мэдээлэл:

Хамаа бүхий үг Гүбилиг, Алтан хан, Баруун гурван түмэн, жонон
Төрөл түүхэн хүн
Цаг үе Дөчин дөрвөн хоёрын Монгол улс
Хэний хаанчлалын үед Батмөнх Даян хаан, Боди Алаг хаан
Салбар, чиглэл улс төр
Өөр нэр (цол, сүмийн цол гэх мэт) Сайн алаг хаан
Хүйс эр
Төрсөн он, сар, өдөр 1485
Нас барсан он, сар, өдөр 1531
Овог, аймаг Хиад Боржигин
Албан тушаал жонон
Гэр бүл (Эцэг, өвөг эцэг, эх, нагац өвөг, хадам эцэг, хүргэн, эхнэр, нөхөр, ах дүү, хүү охин гэх мэт) Өвөг эцэг нь Баянмөнх Болох жонон, эцэг нь Батмөнх Даян хаан. Хүү нь Гүнбилиг Мэргэн жонон, Алтан хан, Лабуг тайж, Байсахал Хүндлэн хан, Баяндара нарийн тайж, Бодидара отгон тайж, Тарахай тайж.

Барсболд хаан

XVI зууны эхний хагаст Монголын Баруун гурван түмнийг захирч байсан жонон, Монголын их хаан


Барсболд бол Батмөнх Даян хааны 3-р хөвгүүн бөгөөд 1510 онд Ордос, Юншээбү зэрэг түмний бослогыг дарахад гавьяа байгуулсан тул 1512 онд Баруун түмнийг захирах жонон болов. Батмөнх Даян хааныг нас барсны дараа уг нь түүний ач хөвгүүн Боди Алаг хаан ширээг залгамжлах ёстой байсан боловч тэрээр нас бага байсан тул Барсболд 1517 онд хаан суужээ. Удалгүй 1519 онд Боди Алаг хаан ширээнд суухаар баруун түмэнд очсон тул Барсболд хаан ширээгээ түүнд шилжүүлжээ.

Барсболдын шууд харьяаны түмэн нь Ордос байсан агаад Шар мөрний Бор тохой хавиар нутаглаж байв. Барсболд 1531 онд нас барсанд ахмад хөвгүүн Гүнбилиг нь залгамжилжээ.

Барсболдын хөвгүүд баруун гурван түмнийг хуваан захирчээ. Ордос түмнийг Гүнбилиг Мэргэн жонон, Түмэд түмний ихэнхийг Алтан хан, Юншээбү түмний заримыг Бодидара отгон тайжийн угсааныхан өмчлөн захирсан билээ. (Ц.Цэрэндорж)

Ашигласан ном зохиол

Зарлигаар тогтоосон гадаад монгол, хотон аймгийн ван гүнгүүдийн илтгэл шастир, Монгол бичгээс кирилл бичигт буулгаж, тайлбар хийсэн Цэрэндорж Ц., Эрдэнэболд Л., Баржав Д., Ганбат Н., УБ., 2007

Саган сэцэн, Эрдэнийн товч, УБ., 1961

동북아역사재단 편, 明史 外國傳 譯註, 2012 (солонгос хэлээр)

Монгол улсын түүх, гутгаар боть, УБ., 2003

Монгол хаад - 10, эрхэлсэн: Төрт ёс, хаадын сан, УБ., 2012

Товуудорж С., Барсболд Сайн алаг хаан, УБ., 2005


Дэлгэрүүлж үзэх ном зохиол