Үндсэн мэдээлэл:

Хамаа бүхий үг Давсан булаг
Төрөл Шашин
Цаг үе XIX- ХХ зуун
Сүмийн онцлог Түмэн өлзийг бататгахаар мамба, чойр, дүйнхор, цам, ганжуур, ерөөлийн зэрэг цаг цагийн хурал номыг үүсгэн үйлдүүлж байжээ
Байгуулагдсан он 1886 он
Үйл ажиллагаа нь зогссон 1938 он
Хаана байсан Төв аймгийн Эрдэнэсант сум
Сүмийг байгуулсан хүн Галсанжамц

Зоригт вангийн Дашдаржаалин хүрээ

Төв аймгийн Эрдэнэсант сумын нутагт байсан хийд

    Одоогийн Төв аймгийн Эрдэнэсант сумын нутаг Давсан Булаг хэмээх газар оршино.

    Анх уг хүрээг Манжийн Бадаргуулт төрийн 12 он \1886\-д “Дашдаржаалин” нэртэйгээр байгуулжээ. Мөн үед засаг төрийн жүн ван Одсэрбазар байсан ба хувилгаан Галсанжамц шашин хурлыг дэлгэрүүлэхээр Давсан булаг хэмээх газарт дээдийн түмэн өлзийг бататгахаар мамба, чойр, дүйнхор, цам, ганжуур, ерөөлийн зэрэг цаг цагийн хурал номыг үүсгэн үйлдүүлжээ. Тус хийд нь ХХ зууны эхний байдлаар 10 гаруй сүм, дугантай, 185 ламтай гэсэн бүртгэл байна.

    Тус хийдийг үндэслэн суугч хувилгаан Дашдэндэвийн уг эхийг байцааваас урьд харьяат хошууны дөтгөөр зэрэг тайж Цэрэнжавын дөтгөөр хөвгүүн Галсанжамц шашин амьтныг туслан эрдэм чадал илэрхийлэгдэж шар хар олон хүнд хүндлэгдэн Долцан хувилгаан хэмээн алдаршин явсаар бие өнгөрсөн хойно түүний хойтын хувилгааныг тодруулан залахыг хүсч Монгол улсын Олноо өргөгдсөний 2-р онд Очирдара Богд гэгээнтнээ айлтгасанд харьяат хошууны сул эм Өөдийн хөвгүүн Дашдэндэвийг Долцан хувилгаан номын хойт хувилгаан мөн хэмээн заажайлтгаснаар мөнхүү Дашдэндэвийг 4 онд Дашдаржаалин хийдийн газраа залж суулгаад 5-р онд дээр бараалхаж хувилгаан ямба хүлээн хүртсэн ба бас 8-р онд улсын санд мөнгө хариулан өргөсөн учирт Дотоод яамнаас айлтгаад зарлигаар цоржийн бүрэн ямба шагнан хүртээжээ. Тус хийд нь 1938 онд шатаагдаж харин 1990 оноос багавтар хурал номын үйл ажиллагааг нь сэргээсэн байдаг. (С.Чулуун. Н.Маралмаа)

Ашигласан ном зохиол

Д.Майдар. Монголын хот тосгоны гурван зураг. УБ.,1970
Монгол улсын шастир. II боть. УБ.,1997
1912 онд тус хошууны хийдийн эрх баригч лам нарын шанзудбад өргөсөн бичиг. УННС. Гар бичмэл.

Дэлгэрүүлж үзэх ном зохиол

Монголын хүрээ хийдийн түүх, (эмхтгэсэн Ч.Банзрагч, Б.Сайнхүү). Соёмбо принтинг. УБ., 2004
Майдар Д. Монголын хот тосгоны гурван зураг. Улсын хэвлэлийн газар УБ., 1970
Монгол улсын шастир. II боть. УБ., 1997