Зүүнгарын дөрвөд аймгийн язгууртан Цэрэнмөнх Зүүнгарын дотоод самуунаас дайжин 1753 онд Чин улсад дагаар ирэв. 1754 онд хаанд бараалхаар очсонд Цэрэнмөнхийг засаг, төрийн бэйл өргөмжилжээ. Цэрэнмөнхийн захирсан аймаг нь баяд болно. 1755 онд Зүүнгарыг дайлан орсон цэрэгт хүчин зүтгэн явсан тул Цэрэнмөнхөд төрийн жүн ван цол хүртээж “Сайн учралт” цол шагнан олгуулжээ. 1756 онд Цэрэнмөнхийн нас барахад түүний гуравдугаар хүү Баялдад засаг, төрийн жүн вангийн хэргэмийг залгамжлуулав. 1753 онд анх дагаар орох үест Түйн гол, Заг байдрагт нутаглаж байгаад Эх арал, Эрчист буцаж байгаад 1756 онд Зүүнгарын бослого самуунаас дайжин буцаж Ховдод ирж суугаад 1758 оноос Улаангомын газар шилжин суурьшчээ. Тус хошууны нутаг нь баядын 11 хошууны баруун өмнө захаар байсан бөгөөд баруун талдаа дөрвөдийн Төгс хүлэг далай ханы хошуутай, хойд талаараа гэр харуулаар Тагна урианхайтай зах нийлнэ. Монгол улс тусгаар тогтнолоо сэргээн тунхагласны дараа 1912 онд Жавзандамба хутагт Богд хаанд дагаар орсонд тус хошууны засаг ноён Түгээмэлд үе улиран Эрх засаг цол хошой чин вангийн хэргэм хүртээсэн тул хуучин нэрийг өөрчилж Дөрвөдийн Төгс хүлэг далай ханы аймгийн Эрх засгий хошуу хэмээн нэрийджээ. 1925 онд хуучин засаг захиргааг өөрчлөхөд Чандмань уулын аймгийн Баянмандал уулын хошууны нэгэн хэсэг болжээ. 1931 оны засаг захиргааны өөрчлөлтөөр тус хошууны хуучин нутаг нь одоогийн Увс аймгийн Малчин сумны нутагт багтан оржээ. (Б.Нацагдорж)

Засаг ноёдын үе залгамжлал

Дөрвөд хоёр гарын чуулганы газрын зураг (1907)