Рашид-Аддины Судрын чуулган түүхэн сурвалжид өгүүлснээр монголын дарлекин (dürlükin) аймгийн нэгэн болох хонгирад аймгаас элжигин нь салбарлан гарчээ. Хонгирад аймгийн өвөг Адтан Кудука (Altan Quduqa) хэмээгчийн хүү Тосбодайн (Tosbodai) хүү Мисар Өлүг (Misar Ölüg) гэгчийн хятан хатнаас төрсөн хүү нь Элжигиний өвөг дээдэс гэдэг байна. Их Монгол улс байгуулагдахад элжигин нь Чингис хааныг дэмжиж байсан тул олон мянганд хуваагдсангүй. XVI зуунд Зүүн Монголын 6 түмний нэг Халх түмний арын отгуудын нэг болжээ. Батмөнх Даян хааны отгон хүү Гэрсэнз жалайр хунтайжийн хоёрдугаар хүү Ноёндай хатан баатар нь бэсүд, элжигин хоёр отгийг өмчилж авчээ. Ноёндай хатан баатарын ганц хүү Төвд хатан баатарын хоёрдугаар хүү Сайн Бадма хатан баатар нь элжигин отгийг уламжлан захирах болсон байна. 1688 онд зүүнгарын цэргийн довтолгооны үеэр Сайн Бадма хатан баатарын 8-дугаар хүү Цэрэнгомбо хатан баатарын хүү Гүнзэн хатан баатар нь Хангай ууланд зүүнгарын цэрэгт цохигдож ялагдаад албат ардаа аван Чин улсад дагаар оржээ. 1696 онд Галдан бошогт хаан Чингийн цэрэгт ялагдсан тул Гүнзэн хатан баатарыг Хангай нурууны ар Идэр, Чулуутын голд илгээн суулгажээ. Гүнзэн хатан баатарыг залгамжилсан Минжүүрийн үед 1715 онд Идэр, Чулуутын голоос нүүлгэж Ханхөхийн нуруунд суулгасан байна. Минжүүрийн ах Ядамжав хотогойдын Бүүвэй бэйлийг дагалдан явж цэргийн хэрэгт зүтгэсэн тул 1726 онд тусгай хошуу болсноос элжигиний 2 хошуу болжээ. 1731 онд Зүүнгарын довтолгооноос сэргийлэн тус 2 хошууны нутгийг дотогш шилжүүлэв. 1739 онд Зүүнгартай хил тогтоосны дараагаар сая Ханхөхийн нуруунд нүүлгэснээс хойш эдүгээ хүртэл тус нутагт тогтвортой суух болсон байна. (Б.Нацагдорж)