“Хорчин” гэдэг үг нь “хорчи” буюу “хор (сум) агсагч” гэсэн үгээс гаралтай. Чингис хаан 1189 онд шадар хишигтэн цэргийг байгуулаад хорчиныг дүү Хасартаа харьяалуулжээ. 1206 онд эсгий туургатныг нэгтгэн их хаанаар өргөмжлөх цагт Хасарын харьяат хорчин нь улам өргөжин тэлж, их хааныг хамгаалах болов. Монголын эзэнт гүрний сүүлч үеэс эхлэн хорчин нь Хасарын үр хойчсын захирсан аймгийн нэр болон хувирчээ. Тэр цагт Хорчин нь 13 отгоос бүрдэж, зүүн, баруун гарт хуваагдаж байжээ. Эхэндээ Хөлөнбуйраас зүүн тийш нутаглаж байсан агаад XV зууны эхээр Адай хааны үед Их Хянганы нурууг давж Нон мөрний савд нутаглах болжээ. Ийнхүү Нон мөрний зүг нүүдэллэсэн Хорчиныг Нон Хорчин гэх болж, харин нутагтаа үлдэж хоцорсныг нь Ар Хорчин гэж нэрлэжээ. Тухайн үед Хорчин нь Зүүн Монголын 6 түмэнд ч багтдаггүй, биеэ даасан тусгай аймаг байв. 200 мянга гаруй хүнтэй хүчирхэг аймаг байсан агаад Монголын их хааны эрх мэдлийг хамгаалан тусалж, нэгдлийг хадгалахад зохих хувь нэмэр оруулжээ.

XVII зууны эхээр Нон Хорчин нь бүр урагш нүүж, өнөөгийн Өвөр Монголын Жиримийн чуулганы нутагт нутаглах болов.

1590-ээд оны үед Цзяньчжоу-гийн зүрчидийн толгойлогч Нүрхачи хүчирхэгжсэнд зүрчидийн бусад аймгийн ноёд түүний эсрэг холбоо байгуулан тэмцжээ. 1593 онд Хорчин аймгийн тэргүүн Унгудай, Мангус, Мянган нар тэдгээр зүрчидийн ноёдтой хамтран Нүрхачийн эсрэг байлдсан боловч ялагджээ. 1610-20-оод оны үед Монголын их хаан Лигдэн Хорчинтой таарамжгүй харилцаатай болж Зүрчидийн Хожуу Алтан улстай далдуур харьцаж байна хэмээн Хорчиныг уулгалан довтлох болжээ. Энэхүү зөрчлийг Хожуу Алтан улс ашиглаж Хорчиныг талдаа татахыг оролдов. Үүний үр дүнд Хорчины ноён Ууба 1624 онд Хожуу Алтан улстай харилцан туслалцах гэрээ байгуулав. 1625 онд Лигдэн хаан Хорчиныг довтлоход Хожуу Алтан улс Уубад цэргийн дэмжлэг үзүүлжээ. Түүний дараа жил Ууба өөрийн аймгийг авч Хожуу Алтан улсад дагаар оров. Нүрхачи өөрийн дүү Шүрхачийн ач охиныг Уубад эхнэр болгон өгч, “Түшээт хан” цол шагнажээ. Уубагийн дараа түүний төрлийн бусад ноёд шил шилээ даран дагаар орсон бөгөөд 1636 онд Хорчин аймгийг 6 хошуу болгон зохион байгуулж, Жиримийн чуулганд харьяалуулжээ.

Хорчин аймгийн ноёд монголчуудын дундаас хамгийн анх Манжид дагаар орсноос гадна үе улиран Манжийн хааны угсаатай ураг барилдсан учир тэдний байр суурь бусад монгол язгууртнаас хамгийн өндөр байв. (Ц.Цэрэндорж)