1960-1972 онд Ардын Их хурлын тэргүүлэгчдийн даргаар ажиллаж байсан Ж.Самбуу. (Эх сурвалж, ШУА-ийн Түүх, археологийн хүрээлэнгийн Баримт мэдээллийн төв)

Үндсэн мэдээлэл:

Адил утгатай үг Чуулган
Хамаа бүхий үг Хуралдаан
Төрөл Үйл явдал
Цаг үе XX зууны II дахь хагас
Бүс нутаг Монгол Улсын нутаг дэвсгэр
Ажилласан хугацаа 1960-1992
Хаана байсан Улаанбаатар хот

Ардын Их Хурал

Төрийн дээд эрхийг барих, хууль тогтоох дээд байгууллага

    1960 онд баталсан БНМАУ-ын III дахь Үндсэн хуульд тус улсад гагцхүү Ардын Их Хурал нь хууль тогтоох эрхтэй, төрийн эрх барих дээд байгууллага байх, Ардын Их Хурлын чуулганы чөлөө цагт Ардын Их Хурлын Тэргүүлэгчид төрийн эрх барих дээд байгууллага байхаар заасан. Ардын Их Хурал (АИХ) бүх шатны Ардын Депутатуудын Хурлын системийг толгойлон улс орныг төрийн зүгээс удирдах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлж, үйл ажиллагааг нь хянаж удирдан, Үндсэн хууль, бусад хуулиудыг батлах эрх эдэлж байв. АИХ-ын Тэргүүлэгчдийн бүрэлдэхүүнд АИХ-ын Тэргүүлэгчдийн дарга, орлогч дарга нар, нарийн бичгийн дарга, тэргүүлэгч гишүүд орж байв. АИХ-ын Тэргүүлэгчид АИХ-д ажлаа хариуцан тайлагнах ба түүний эрх хэмжээнд хамаардаг зарим чухал асуудлыг чуулганы чөлөөт цагт шийдвэрлэж байв. Үүний нэг жишээ бол АИХ-ын Тэргүүлэгчдийн зарлигаар хууль батлаад түүнийгээ дараа нь АИХ-ын чуулганд оруулж баталгаажуулдаг байсан нь АИХ-ын хууль тогтоох үйл ажиллагааг хэлбэрдэхэд хүргэж байв. Түүнчлэн АИХ-д Мандатын комиссоос гадна төлөвлөгөө төсвийн, хуулийн төсөл боловсруулах ба үндэсний асуудлын, хөдөө аж ахуйн, аж үйлдвэрийн, соёл, гэгээрэл, эрүүлийг хамгаалахын болон залуучуудын асуудал эрхлэх зэрэг 10 гаруй байнгын комисс ажиллаж байв.

    БНМАУ-ын Ардын Их Хурлын 12 дахь удаагийн сонгуулийн II хуралдаан 1992 оны 1 дүгээр сарын 13-ны өдөр Монгол Улсын шинэ Үндсэн хуулийг баталснаар түүхэн үүргээ гүйцэтгэж, үйл ажиллагаагаа зогсоосон. (Ж.Болдбаатар)

Ашигласан ном зохиол

Монгол Улсын Үндсэн хууль (Эмхтгэж, тайлбар бичсэн Ж.Амарсанаа, О.Батсайхан).

УБ., 2004.

Болдбаатар Ж., Лүндээжанцан Д. Монгол Улсын төр, эрх зүйн түүхэн уламжлал.

“Соёмбо принтинг”.УБ., 2011.

Лүндээжанцан Ж., Монгол Улс дахь төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт (Хоёр            

дахь хэвлэл).“Соёмбо принтинг”. УБ.,2014.

Дэлгэрүүлж үзэх ном зохиол