Эрдэнэ Зая бандида хутагтын хоёрдугаар дүр Лувсандэлэгнямд 1737 онд Манж чин улсын хааны зарлигаар шавь захирах тамга олгож, Сайн ноён аймгийн Цэцэрлэгийн чуулганд захирагдан болсон. Зая хутагт нь өөрийн шавийн ардыг зохион байгуулж, нутаг дэвсгэрийн зах савын тодорхойлон  Цэцэрлэгийн чуулганаар батлуулсан. Эрдэнэ Зая бандида хутагтын 3 дахь дүр Лувсанжигмэддоржийн үед Заян хүрээ өргөжиж, Урд Тамир голын хөвөө, Булган уулын энгэрт суурьшсан. 1906 онд XIII Далай лам Түвдэнжамц Заяын хүрээнд морилон саатаж Зая бандида хутагтын хойд дүрийг тодруулсан. Мөн Далай ламд зориулан даншог мандал барсан. Богд хааны зарлигаар 1914 онд улбар шар хөшигт тэрэг, 1915 онд “Төрөлх нэвтэрхий чин бишрэлт” цол шагнасан. Заяын дээд, доод хүрээнд 1000 гаруй өрхийн 5000 гаруй хүн оршин суудаг бөгөөд 8 аймаг (отог)-т хуваагдаж байсан. 1923 онд батлагдсан “Нутгийн захиргааны дүрэм”-ийн дагуу Зая бандида хутагтын шавийн захиргааг өөрчлөн Цэцэрлэг мандалын аймгийн Эрдэнэбулган уулын хошуу гэж нэрлэсэн. Эрдэнэбулган уулын хошуу нь Булаг сум, Баян уулын сум, Эрдэнэ уулын сум, Мандал уулын сум, Хануй голын сум, Хүнүй голын сум, Оюут уулын сум, Шавагт уулын сум, Орхон голын сум, Хөөвөр нуурын сум, Жинст уулын сум, Цэцэрлэг голын сум, Бүст сум гэсэн 16 суманд хуваасан. 1931 оны засаг захиргааны өөрчлөлтөөр Эрдэнэбулган уулын хошууг татан буулгаж дараах сумдыг байгуулсан. Баян-Улаан, Эрдэнэмандал, Хан-Оюут сум, Хан-Өндөр уулын хошууны зарим өрхийг Заяын шавьтай нийлүүлж Булган сумыг, Баянбайшир, Хотон уулын хошуунаас тасалсан зарим өрхийг Заяын шавийн зарим өрхтэй нийлүүлж Хотонт сум, Цэцэрлэг голын хошуунаас тасалсан зарим өрхийг Заяын шавийн зарим өрхтэй нийлүүлж Цэнхэр сумыг тус тус байгуулсан. (Ч.Батдорж)