Монгол ахуйд гарсан өөрчлөлт. 1950-иад он. ШУА-ийн Түүх, археологийн хүрээлэнгийн Баримт мэдээллийн төв.

Үндсэн мэдээлэл:

Адил утгатай үг Соёлын хувьсгал
Хамаа бүхий үг Соёл, боловсрол
Төрөл үйл явдал
Цаг үе ХХ зуун
Бүс нутаг Социалист системийн улс орнууд
Болсон цаг хугацаа ХХ зуун
Хаана болсон БНМАУ
Холбогдох түүхэн хүн, аймаг угсаатан БНМАУ

Соёлын довтолгоон

Амьжиргааны хэв маяг, ахуй соёлын хуучирсан дадал, хэвшлийг халан өөрчилсөн үйл явц

     БНМАУ-д социализмын материал техникийн бааз байгуулах зорилтын хүрээнд хөдөлмөрчдийн аж байдлыг дээшлүүлэх, үзэл суртал, соёлын салбарт социализмд үнэнч сэхээтнийг бий болгох шаардлага тавигджээ.Үүний тулд бүх насанд хүрэгчдийг бичиг үсгийн мэдлэгтэй болгох, ариун цэвэр, эрүүл, соёлч ахуйг хүмүүсийн амьдралд бүрэн нэвтрүүлж, дадал заншилтай болгох, эх нялхсыг хамгаалах, өргөн тархсан өвчнүүдийг устгажүндсийг нь таслах, эх оронч, хамтач интернационалч үзлийг бадруулах, биеийн тамир спортыг хөгжүүлэх, соёл олон түмний ажлыг хөгжүүлэх, урлаг утга зохиолыг хөгжүүлэх үүднээс 1959 оны 7дугаар сарын 13-ны өдрийн МАХН-ын Төв Хорооны хурлаас “Бүх орон даяар соёлын довтолгоо явуулах тухай” тогтоолгаргажээ.

         Улс орон даяар 1959 оноос эхэлсэн соёлын довтолгооныг аймаг, хотын намын хороод удирдсан. Харин үйл ажиллагааг тэргүүлэн гүйцэтгэгчид нь сэхээтнүүд, залуучууд, эмэгтэйчүүдийн байгууллага, МХЗЭ болон бүх сонин хэвлэлүүд, сум, нэгдэл, бригад, үйлдвэрийн соёлын довтолгооны ажлыг хариуцсан комиссууд байв.Соёлын довтолгоон 1959 оноос-1963 оныг дуустал хоёр шаттай өрнөжээ. 1961-1963 оны 2-р шатны соёлын довтолгооны жилүүдэд “Бүх нийтээр улам гэгээрэн боловсрохын төлөө”, “Хөдөлмөр ба хүмүүсийн  харилцаанд соёлыг гүнзгий нэвтрүүлэхийн төлөө”, ”Эрүүл энх аж төрөхийн төлөө”гэсэн гурван уриа лоозонгийндор олон талт үйл ажиллагаа өрнүүлсэн байна.

       Соёлын довтолгооны кампанит ажлыг ухуулан сэхээрүүлэх, заримдаа захиргаадах аргыг хослуулан өрнүүлснээр айл, ард иргэддээ олон зүйлийг хэвшүүлж, соёл ахуйн хүрээнд эргэлт гарчээ. (Б.Пунсалдулам)

Ашигласан ном зохиол

МАХН-ын түүхэнд холбогдох баримт бичгүүд (1940-1960). II дэвтэр. УБ.,1967.т.534
МАХН-ынтүүхэндхолбогдохбаримтбичгүүд(1961-1970). Гуравдугар дэвтэр. УБ.УХГ.1970.т-81.
БНМАУ-ын түүх.Гуравдугар боть. УБ., 1968
Монголын соёлын түүх. Гурван боть. УБ.,1999

Дэлгэрүүлж үзэх ном зохиол

Дашдаваа Ч. БНМАУ дахь соёлын хувьсгал: Түүхэн туршлага, орчин үеийн асуудлууд УБ.,1989
Шагдарсүрэн Ц.Монголчуудын утга соёлын товчоон.УБ.,1991
Сумъяа Б. Монголын соёл. УБ.,2009