Латин үсгийн цагаан толгой. 1930-аад он.

Үндсэн мэдээлэл:

Адил утгатай ү Соёл, боловсрол, сургууль
Хамаа бүхий үг Соёлын довтолгоон
Төрөл Үйл явдал
Цаг үе ХХ зуун
Бүс нутаг БНМАУ
Болсон цаг хугацаа ХХ зуун
Хаана болсон БНМАУ-ын нутаг дэвсгэр
Холбогдох түүхэн хүн, аймаг угсаатан БНМАУ-ын иргэд

Бүх нийтийг бичиг үсэгт сургасан нь

Үндэсний ардчилсан хувьсгалын дараа хүн амын ихэнх нь үндэсний бичиг үсгээ мэдэхгүй байв. Иймд 1923 онд хуралдсан МАХН-ын II их хурлаас ард түмнийгбичиг үсэг ба бусад олон зүйлийн эрдэмд боловсруулах шийдвэр гаргав.

         БНМАУ-ын насанд хүрсэн иргэд,  хөдөлмөрчдийг бичиг үсэгт сургах ажил нь арван гэрийн сургууль, орон нутгийн төсвөөр байгуулагдсан түр сургууль, албан байгууллага, үйлдвэр, цэргийн анги, сүм хийдийн дэргэд байгуулагдсан бүлгэм, дугуйланд хамруулах замаар явагджээ. Үүний үр дүнд 1921-1940 оны хооронд 127000 гаруй хүнийг үндэсний бичиг үсэгтэн болгосон.

       Харин 1950-иад оноос 16-40 насны хүмүүсийг нийтээр нь бичиг үсэгт сургах ажлыг эрчимжүүлж,бичиг үсгийн дугуйлан, түр сургуулийг Улаанбаатар хотын үйлдвэр, албан газрууд, аймгийн төв, сум, багт байгуулан, хичээл заах орон тооны 300 гаруй багш, орон тооны бус 2000 багшийг төв орон нутагт ажиллуулсан.

       БНМАУ-д 1950 оны 7 дугаар сарын 1-ээс  эхлэн бүх албан хэргийг шинэ бичгээр хөтлөн явуулах болсон нь хүн амыг бичиг үсэгт сургахад чухлаар нөлөөлөв. Хүн амыг шинэ үсэгт сургах ажлыг улс орон даяар эрчимтэй явуулсны үр дүнд 1956 он гэхэд  насанд хүрсэн нийт иргэдийн 72 хувь нь шинэ үсэг суралцаж, БНМАУ-ын ард иргэд 1962  он гэхэд бүх нийтээрээ бичигтэн болжээ. БНМАУ-д бүх нийтийг бичиг үсэгт сургасан амжилтыг үнэлж 1970 онд  ЮНЕСКО-оос Н.Крупскаягийн нэрэмжит бичиг үсэгтний шагналыг олгожээ.

        Монгол Улсын санаачлагаар 2002 онд  НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн 57-р чуулган “Бүх нийтээр бичигтэн болох НҮБ-ийн 10 жил”-ийг зарлажээ. (Б.Пунсалдулам)

Ашигласан ном зохиол

МАХН-ын IX их хурал. УБ.УХГ.1984
МАХН-ын түүхэнд холбогдох баримт бичиг. 1920-1940. Нэгдүгээр дэвтэр. УБ. УХК. 1965.
МАХН-ын түүхэнд холбогдох баримт бичгүүд.1961-1970. Гуравдугаар дэвтэр. УБ.,УХГ.1967

Дэлгэрүүлж үзэх ном зохиол

МАХН-аас бүх нийтийг үндэсний бичиг үсэгт сургасан нь (Эх бичгүүдийн эмхтгэл 1921-1964).УБ., УХХЭХ. 1967.
Г.Цэрэндорж. Бүтээлийн чуулган.дэд боть. УБ., Согоонуур ХХК. 2009