Халхын зүүн гарын Сэцэн хаан Шолойн хоёрдугаар хүү Чабури эрдэнийн хүү Сэрэндашийн хүү Чойнжур нь анх Сэцэн хаан Шолойн ахмад хүү Мачари илдэн түшээтийн угсааны Бишрэлт засгийн хошуунд хавсарган захирагдаж байжээ. 1713 онд өөрийн харьяат 500 эрээр тусдаа засаг хошуу болгохыг хүссэнд хааны зарлигаар засаг тэргүүн зэрэг тайж болгов. 1714 онд нас барсанд түүний хоёрдугаар хүү Лхаваан засаг, тэргүүн зэргийн тайж залгамжлав. 1735 онд харьяат ардыг сул тавьж маймайны иргэдийн эд юмсыг булаалгасан тул засгийн тушаалаас огцруулж, Чойнжурын ахмад хүү Цэвдэний хүү Чухалд залгамжлуулав. Түүнийг залгамжилсан Санжайринчин нь 1756 онд хотогойдын Чингүнжавын уриалгыг дагалдан цэргийн газраас буцсан тул огцруулж, цэргийн газар зүтгэн явуулжээ. Тус хошууны нутаг нь зүүнш Хар нуур, өмнөш Булан хот, баруунш Цагаан тэмээ уул, хойш Цэнхэрийн гол, зүүн хойш Цагаан нуур, баруун хойш Буян булаг, зүүн өмнөш болон баруун өмнөш Хүрээ уул хүрчээ. 1911 онд Монгол улс тусгаар тогтнолоо сэргээн тунхаглахад Богд хаанаас тэр үеийн засаг Лхамд үе улиран баатар засаг цол хүртээсэн тул Сэцэн хан аймгийн Баатар засгийн хошуу хэмээн өөрчлөн нэрийдэв. 1923 онд засаг захиргааны өөрчлөлтөөр тус хошууг Хан Хэнтий уулын аймгийн Баянхан уулын хошуу хэмээн өөрчлөн нэрийдэж, Баян-Улаан хэмээх сумтай болгожээ. 1926 онд жижиг хошуудыг татан буулгахад тус хошууг Дашбалбар уулын хошуунд нийлүүлжээ. 1931 оны засаг захиргааны шинэчлэлээр хошуудыг татан буулгахад тус хошууны хуучин нутгаар одоогийн Хэнтий аймгийн Цэнхэрмандал сумыг зохион байгуулжээ. (Б.Нацагдорж)

Засаг ноёдын үе залгамжлал

Баатар засгийн хошууны газрын зураг (1907)