1688 онд зүүнгарын цэргийн хөлөөс зайлан Равдан илдэн сэцэн хааны дүү Намжил төрлийн олноо дагуулан говийг туулан Чин улсад дагаар ороход Равдан илдэн сэцэн хааны дүү Пунсаг мөн дагалдан Чин улсад дагаар оржээ. 1689 онд жонон өргөмжлөгдөж, 1691 оны Долнуурын чуулган дээр засаг, хошууны бэйс болж тусдаа хошуу захирах болов. 1696 онд цэргийн гавьяа байгуулсан учир төрийн жүн ван хэргэм шагнажээ. 1727 онд насжсаны учир тушаалаас байлгаж түүний хүү Чойжавт засаг, төрийн жүн вангийн хэргэмийг залгамжлуулав. 1733 онд сэцэн хан Цэвдэнбайнжурыг тушаалыг гутаасан хэмээн огцруулж, Чойжавыг сэцэн хан залгамжлуулжээ. 1735 онд Чойжавыг нас барахад сэцэн ханы орыг Цэвдэнбайнжурын хүү Дамиранд залгамжлуулж, харин засаг жүн вангийн хэргэмийг түүний хүү Дэмчигт залгамжлуулав. Тус хошууны нутаг нь зүүнш Шилийн худаг, өмнөш Шивтэр нуур, баруунш Шар тээг, хойш Булан дэрс, зүүн хойш Шарилжийн гол, баруун хойш Хонгор морь, баруун өмнөш Гурван боролж, зүүн өмнөш Хэрээ хошуу хүрчээ. Зүүн болон хойд талаараа Хармөрний жанжны харьяа Хөлөнбуйрын газартай зах нийлэх бөгөөд баруун өмнө талаараа Шилийн голын чуулганы үзэмчин баруун гарын хошуутай зах нийлнэ. 1911 онд Монгол улс тусгаар тогтнолоо сэргээн тунхаглахад тус хошууны засаг ноён Доржпаламд үе улиран илдэн засаг цол, чин вангийн зэрэг өргөмжилсөн тул тус хошууг Сэцэн хан аймгийн Илдэн засгийн хошуу гэх болов. 1923 оны засаг захиргааны шинэчлэлээр Хан Хэнтий уулын аймгийн Халх голын хошуу хэмээн өөрчилж, Баянцагаан, Буйр нуур, Түмэнцогт, Халх гол, Хунд ташгай, Цагаан уул зэрэг 6 сумтай болгов. 1926 онд Хан Чандмань уулын (хуучин Сэцэн хан аймгийн Эрхэмсэг засгийн хошуу) хошууг татан буулгаж тус хошуунд нийлүүлэв. 1929 онд Халх голын буриад хошууг татан буулгаж тус хошуунд нийлүүлэн Халх Нөмрөг голын хошуу хэмээн нэрлэгдэх болов. 1931 онд хошуудыг татан буулгахад тус хошууны нутгаар одоогийн Дорнод аймгийн Халхгол сумыг байгуулав. (Б.Нацагдорж)

Засаг ноёдын үе залгамжлал

Илдэн засгийн хошууны газрын зураг (1907)