Монгол трансын төв байр. 1930-аад он. Эх сурвалж: (Д.Эрдэнэбатын хувийн архив)

Үндсэн мэдээлэл:

Адил утгатай үг Монгол Тээх, Тээх нэвтрүүлэх газар
Хамаа бүхий үг Ердийн хөсөг, жин тээвэр, авто тээвэр
Төрөл Түүхэн үйл явдал
Цаг үе XX зууны 20-иод оны дундаас, 30-аад оны дунд үе
Бүс нутаг Монгол улс
Болсон цаг хугацаа 1925-1936
Хаана болсон Монгол улс
Холбогдох түүхэн хүн, аймаг угсаатан Орон даяар

Монгол транс

XX зууны Монгол улсын тээврийн харилцааны төв байгууллага.

     Монгол улсын тээх нэвтрүүлэх газар нь 1925 оны 7 дугаар сарын 15-нд  ачааны 7 машинтайгаар үйл ажиллагаагаа эхлүүлжээ. Тээх нэвтрүүлэхийн төв, орон нутгийн тэдгээр хороо салбаруудад 1928 оны эхээр 177 хүн ажиллаж байв. 1929 оны 12 дугаар сарын 30-нд Монгол, ЗХУ-ын Засгийн газрын шийдвэрээр хоёр талаас хувь нийлүүлсэн тээврийн газрыг 50 орчим автомашин, машин засварын жижиг газартайгаар “Монгол транс”-ыг (улсын нийт ачаа тээврийн 10 орчим хувийг авто тээврээр гүйцэтгэж байв) байгуулжээ. Гүйцэтгэх үүрэг нь авто ба усан замын тээврийг хөгжүүлж, үндэсний боловсон хүчнийг бэлтгэх, зам гүүр засах ба шинээр барьж байгуулах, ердийн хөсөг тээвэр, морин өртөөний хэргийг боловсронгуй болгоход чиглэгдэж байв.

      ЗХУ,  Монгол трансыг 1936 оны 1 дүгээр сарын 1-ээс 8.6 сая төгрөгийн хөрөнгөтэйгөөр БНМАУ-д шилжүүлэн[U1]  (улсын хэмжээний нийт импортын ачааны 18-25 хувийг эзэлж байв) өгсөн юм. БНМАУ-ын СнЗ-ийн 1936 оны 4 дүгээр сарын 7-ны өдрийн 22-р тогтоолоор Засгийн газрын комиссын акт, илтгэлийн үндсэн дээр улсын мэдэлд хүлээн авч тээврийн удирдах байгууллагыг “Монгол тээхийн ерөнхий захирах газар” гэж нэрлэснээр хойшид ажиллах чиг үүргий нь тодорхойлж экспорт, импортын тээвэр, шуудан харилцаа хийгээд чухал тээврүүд ба улс орныг батлан хамгаалах талаар холбогдсон үүргүүдийг гол зорилт болгожээ.

         Уг байгууллага Монгол улсын эдийн засаг өсөн бэхжих, хөгжихөд ихээхэн үүрэг гүйцэтгэсэн юм. (Д.Эрдэнэбат)


 [U1]

Ашигласан ном зохиол

Ардын Засгийн газраас 1921-1924 онуудад авсан хувьсгалт арга хэмжээнүүд. УБ., 1956.
БНМАУ-ын түүх. III боть. Улсын хэвлэлийн газар. УБ., 1969.
БНМАУ-ын тээвэр, зам харилцааны хөгжил. Улсын хэвлэлийн газар. УБ., 1975.
Бат-Очир Л. МАХН-аас ардын аж ахуйтны таваарлаг чанарыг дээшлүүлэхийн төлөө тэмцсэн нь. УБ., 1972.
Монгол улсын тээврийн салбарын замнал, хөгжил. УБ., 2015.

Дэлгэрүүлж үзэх ном зохиол

Авто тээврийн холбогдолтой хууль, дүрэм, тогтоолын эмхтгэл. УБ., 1957.
БНМАУ-д авто тээвэр үүсэж хөгжсөн нь (1925-1947). Баримт бичгийн эмхтгэл. УБ., 1967.
БНМАУ-ын хөдөө аж ахуй 50 жилд. Статистикийн эмхтгэл. Улсын хэвлэлийн газар. УБ., 1971.
БНМАУ-ын авто тээвэр. УБ., 1985.
Мещеряков М.Б. ЗХУ ба БНМАУ-ын хоорондын эдийн засгийн хамтын ажиллагааны тойм. УБ., 1960.