Хасар бол Есүхэй баатрын хоёрдугаар хөвгүүн. 1164 онд Өэлүн эхээс төржээ. 1170 онд Есүхэй баатрыг нас нөгчсөнөөс хойш Өэлүн эх Тэмүжин ахтайгаа хамт хүчир бэрхшээлтэй, хүнд хэцүү орчин нөхцлийг даван туулж Монгол аймгуудыг нэгтгэн Их Монгол улсыг байгуулахын төлөө насан туршдаа байлдан тэмцэж явжээ. Хасар хүчин чадал онцгой бөгөөд харваж намнахад гарамгай байсан тул түүхэнд Хавт Хасар хэмээн алдаршжээ.

Тайчуудын довтолгооны үед Хасар ганцаараа нум тэлж, сум харван байлдаж Тэмүжин ахаа хамгаалан зугтаалгасан байдаг. 1189 онд Тэмүжин Хамаг Монголын хаан болох үед Хасар чухал үүрэг гүйцэтгэсэн төдийгүй өөрөө илдэч болж Хубилай, Чулуудай, Хархай зэрэг баатруудыг удирдан Чингис хааныг хамгаалж, урван тэрслэгч этгээд байвал омрууг нь огтлох эрх үүрэгтэй явжээ. 1203 онд Хэрэйд улсыг мөхөөх дайнд уран аргаар Ван ханыг гэнэдүүлэн дайрч цэргийн гол гавьяаг байгуулж билээ. 1204 онд Найман аймгийг байлдах үед Хасар их гол цэргийг удирдан байлдааны бүрэн ялалтыг баталсан байна. Ийнхүү Чингис хаан үргэлж Бөх Бэлгүдэйн бөхөөр, Хавт Хасарын харвалгаар хаан сууж төр улсаа байгуулсан хэмээн өгүүлдэг.

1206 онд Их Монгол улсыг байгуулсны дараа Чингис хаан дүү нартаа өмч иргэн хуваах үед Хасар дүүдээ 4000 иргэн хувааж Буйр нуур, Хөлөн нуур, Эргүнэ мөрөн зэрэг өргөн уудам нутаг дэвсгэрийг түүний эзэмшил нутаг болгожээ. Монголын төрд санаархсан Тэв тэнгэр Хөхчү бөө Чингис хаан ба Хасарын хооронд яс хаяж Чингис хаан Хасарыг хардан сэрдэж өчиглөн шүүсэн явдал гарчээ. Энэ үйл явдал Өэлүн эхийн хатуу чанга донгодлогоос болж дууссан шиг боловч Чингис хаан эхээсээ далдуур Хасарын иргэнээс 2600 өрхийг хассан байна. Үүнээс болж Хасар ахдаа гомдоогүй Чингис хаанд чин үнэнчээр зүтгэж Алтан улсыг байлдан эзлэх олон дайнд идэвхийлэн оролцож явжээ. Тухайлбал: 1213 онд Чингис хаан гурван замаар Алтан улсыг дайлах үед Хасар зүүн замын гол цэргийг удирдаж Ляоси-гийн олон газрыг байлдан эзлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэжээ. 1217 оны үеэр Хасар мөн зүүн замын гол цэргийг дайчилж Луаньчжоу, Цзычжоу, Ляохэ голын баруун дахь олон хот тосгоныг байлдан эзэлжээ. Мөн Алтан улсын дундад нийслэл Чжунду хотыг байлдан эзлэхэд Хасар бас чухал үүрэг гүйцэтгэсэн байна. Түүхэн сурвалжид 1217 оноос хойш Хасарын тухай тодорхой мэдээгүй учир судлаачид түүнийг 1218 оны үеэр нас барсан бололтой хэмээн үздэг. Түүний үр хойчис хожим нь Хорчин аймгийг захирсан ноёд болж Монголын их хааны удмыг тэтгэн хамгаалахад чухал үүрэгтэй оролцож байжээ. (А.Пунсаг)