Чингис хааны тахилгын онгон байгуулсан газрыг Эзэн хороо хэмээн нэрлэдэг. Чингис хаан Тангуд иргэнийг дайлж яваад 1227 онд Тангуд улсыг мөхөөгөөд 8 дугаар сард нь нас нөгчжээ. Толуй ноён тэргүүтэй хаан хөвгүүд, ноёд түшмэд Чингис хааны алтан чандрыг хамгаалан монголын уламжлалт ёсны дагуу эх нутагт нь хүргэн явах зам зуур Ордосын Монын хөөвөр гэдэг газар чандар ачсан тэрэг саатсанд эзэн Чингис хааны өмссөн цамц, өргөө гэр, өрөөсөн оймс зэргийг тэнд онголж Чингис хааны шүтээн тахилгын найман цагаан орд анх үүсэн байгуулж “ерөнхий шүтээн” гэж нэрлэх болжээ. Чингис хааны жинхэнэ хүүрийг Бурхан Халдуны өвөр Хүрэлхү гэдэг газар оршуулж хамаг улсын шүтээн болгон тахисан байна.

Өгэдэй хааны үед Хархорумд тахилгын ордон байгуулж тахиж байсан бөгөөд Хубилай хааны үед Шанду хотын Бумбатын хөндий гэдэг газар тахилга үйлдэж байжээ. Дараа нь Дайду нийслэл хотод дээдсийн тахилгын 8 сүм байгуулж Есүхэй баатар тэргүүтэй өвөг дээдэстээ шүтлэгийн ордон байгуулж Найман цагаан ордон гэж нэрлэх болжээ. Юань улс мөхөж монголчууд Бээжингээс ухран уугуул нутагтаа буцсанаас хойш Найман цагаан ордыг Чингис хааны хатдын дөрвөн их ордонтой нийлүүлж тахин шүтсээр иржээ. XV зууны эхэн үеэр Монголын ноёрхлын төв дахин говийн өмнө шилжихийг дагалдаж дөрвөн их ордон зэрэг олон шүтээн, Бортохой Ордост нутаглаж Дархадыг багтаасан эдгээр монголчуудыг ерөнхийд нь Ордос хэмээн дуудах болжээ.

Батмөнх Даян хааны үед Ордос түмэн нь Чингис хааны хар, цагаан туг зэрэг сүлд шүтээнийг хадгалан тахиж байжээ. Чингис хааны Найман цагаан орд зэрэг шүтээн нь тухайн үед Ордосын Арвас, Алаг уул, Харгуна ханы өвөр, Вангийн голын Их зуу зэрэг олон газраар нүүн шилжиж 1649 онд Ордос зүүн гарын дундад хошууны (бас Жүн вангийн хошуу гэдэг) Баянцанхагийн голын хөвөөнд хадгалан тахижээ. Түүнээс хойш энэ газрыг Эзэн хороо хэмээн нэрлэх болсон байна. БНХАУ байгуулагдсаны дараа уг газарт Эзэн хороо хошуу хэмээх засаг захиргааны нэгж байгуулжээ. 1955 онд уг газарт Чингис хааны онгон хэмээх шүтээн онгоны барилгын ажил явагдаж жил бүр дөрвөн цагийн тахилга үйлддэг болсон байна. (А.Пунсаг)