Үндсэн мэдээлэл:

Адил утгатай үг Дөрвөн хүүхдийн хошуу
Хамаа бүхий үг Дөчин дөрвөн хоёрын Монгол улс, Манж Чин улс
Төрөл Овог аймаг, засаг захиргаа
Цаг үе Дөчин дөрвөн хоёрын Монгол улс, Манж Чин улс
Салбар, чиглэл Түүх
Үндэслэн байгуулагч Хавт Хасарын хойчис
Угсаа Монгол
Бүс нутаг Өвөр Монгол
Үүсч байгуулагдсан он цаг XIV-XVI зуун

Дөрвөн хүүхэд

Өвөр Монголын нэгэн хошууны нэр.    


Дөрвөн хүүхэд гэдэг бол Дөчин дөрвөн хоёрын Монгол улсын үед байсан аймгийн нэр болно. Хавт Хасарын 14-р үеийн ач Багун ноён гурван хөвгүүнтэй. Ахмад хөвгүүн Хөндлөн Дайчин нь Ар Хорчины дээдэс болно. Хоёрдугаар хөвгүүн Хабай баатар хүүхэдгүй. Гуравдугаар хөвгүүн Ноёндой нь Мэргэн хошууч Сэнгэ, Дархан тайж Соном, Бөх тайж Омбу, Мэргэн тайж Иржам гэсэн 4 хөвгүүнтэй. Эдгээр 4 өөрийн өмчилж авсан харьяат аймгаа Дөрвөн хүүхдийн аймаг гэж нэрлэжээ. Тэд угтаа Ар Хорчинтой хамт Хөлөнбуйрт нутаглаж байснаа сүүлдээ баруун зүгт нүүдэллэж Даланхар уулын араар Улаанцавын чуулганы харьяанд нутаглах болжээ.

Манжийн Тэнгэрийн сэцэний үед (1627-1635) Манжийн хаанд бараалхан алба өргөж байжээ. Ах дүү дөрвийн дотроос Бөх тайж Омбу Манжийн хаантай илүү дотно харилцаж байсан тул 1636 онд засаг болгож Дархан зоригт цол шагнажээ. Энэ нь Улаанцавын чуулганы Дөрвөн хүүхдийн хошууны эх үүсэл болсон юм. Дархан зоригт Омбу 1646 онд Сөнидийн Тэнгис ванг дайлах үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцсон тул 1649 онд засаг төрийн Дархан зоригт жүн вангаар өргөмжлөгдөж үе улиран залгамжлуулахаар болжээ. 1949 оноос хойш Өвөр Монголын Улаанцав аймгийн нэгэн хошуу болжээ. (А.Пунсаг)

Ашигласан ном зохиол

Очир А., Монголчуудын гарал нэршил, УБ., 2008

Чжан Му, Монголын хошуу нутгийн тэмдэглэл, Хөх хот,1988

Намсрай, Чин улсын үеийн Монгол хошуу чуулган, Хөх хот,1984

Содномдорж Б., Монгол овог ястны чуулган, Ляонин, 2007


Дэлгэрүүлж үзэх ном зохиол

Зарлигаар тогтоосон гадаад монгол, хотон аймгийн ван гүнгүүдийн илтгэл шастир, Хөх хот, 2006

Дөрвөн хүүхдийн хошууны ойллого, Хөх хот, 2005

Монгол судлалын нэвтэрхий толь - Эртний түүх, Хөх хот, 2010