Зэвийн жинхэнэ нэрийг Зургаадай гэдэг. Уул нь Тайчууд аймгийн харьяат мэргэн харваач хүн байжээ. 1201 онд болсон Хүйтэний байлдаанд Чингис хаан Тайчууд аймгийг бүрэн ялсан боловч харин өөрийн хүзүүнд зэвийн шарх авжээ. Байлдааны дараа Сорханшар, Зэв нар Тэмүжинд нийлэн иржээ. Чингис хаан тэднээс хүзүүг нь харвасан хүн хэн болохыг асуусанд Зургаадай босч өөрөө харваснаа үнэн мөнөөр нь хэлж хэрвээ амийг нь өршөөвөл үнэнчээр зүтгэхээ илтгэсэн байна. Чингис хаан түүний шударга зан чанарыг ихэд үнэлж Зургаадай нэрийг нь халж “Зэв” хэмээх нэр соёрхож, шадар үйлчлэн явахыг зарлиг болгожээ. Ийнхүү Зэв бээр Чингис хааны дэргэд үйлчилж аравтын ноён, зуутын ноён болж 1206 он буюу Их Монгол улс байгуулагдсаны дараа мянгатын ноёноор томилогджээ.

Зэв Чингис хааныг дагалдан Хэрэйд, Найманыг төвшитгөх дайнд оролцож үлэмж их гавьяа байгуулсан бөгөөд 1211, 1214 онд Алтан улсыг дайлсан хоёр удаагийн аян дайнд  гавшгайлан оролцож хүнд чухал гавьяа зүтгэл байгуулжээ. 1218 онд Чингис хааны зарлигаар хоёр түмэн их цэрэг дайчилж Хар Кидан улсыг байлдан уран арга болон цэргийн хүчийг хослуулан хэрэглэж төвшитгөн эзлэв. 1219 онд Сартуулыг дайлах аян дайнд хошуучлан явсан бөгөөд 1222 онд Сүбээдэй баатрын хамт Оросын нутагт нэвтрэн 1223 оны Калка голд болсон дайнд гурван түмэн цэргээрээ Орос болон Куманы найман түмэн цэргийг ихэд ялж, Оросын зургаан гүн, 79 хэргэмтнийг мөхөөсөн байна. Тийнхүү өрнө даяар Зэв, Сүбээдэй жанжны алдар ихэд мандаж зарим нь сонсмогц буруулан зугтааж байсан буюу байлдахгүйгээр буун өгч байжээ. 1223 онд Болгарын цэргийг байлдан ялж, 1224 онд Чингис хааны их цэрэгтэй нийлсэн байна. Ингээд Ханлин улсыг тогтоогоод зүүн тийш буцах замдаа өвчнөөр нас баржээ. (А.Пунсаг)